ေျမယာမူ၀ါဒ ဆ႒မမူၾကမ္း၏ တစ္သီးပုဂၢလ ေလွ်ာက္ထား၍ ေျမအသံုးခ်မႈ ေျပာင္းလဲျခင္း

အမိ်ဳးသား ေျမအသံုးခ်မႈမူ၀ါဒ ဆ႒မမူၾကမ္း၏ အပိုင္း-(၃) စီမံကိန္း ေရးဆဲြျခင္းနွင့္ ေျမအသံုးခ်မႈ ေျပာင္းလဲျခင္း ေခါင္းစဥ္ျဖင့္ အခန္း-(၃) ခန္းပါရိွရာ ေနာက္ဆံုး အခန္းမွာ တစ္သီး ပုဂၢလ ေလွ်ာက္ထား၍ ေျမအသံုးခ်မႈ ေျပာင္းလဲျခင္း ေခါင္း
စဥ္ျဖင့္ ေရးသားထားသည္။

Transnational Institute (TNI) နွင့္ MOSAIC ဆိုသည့္ နွစ္ဖဲြ႔က ဆ႒မမူၾကမ္း အေပၚ ဆန္းစစ္ အကဲျဖတ္ထားေသာ စာတမ္း Assessment of 6th draft of the National Land Use Policy (NLUP) (၂၀၁၅ ဇြန္) ထုတ္ျပန္ခဲ့ရာ မူၾကမ္း၏ ဤအခန္းမွ အပိုဒ္-(၂၇) ကို တစ္သီးပုဂၢလ ေလွ်ာက္ထားျခင္းေၾကာင့္ ေျမအသံုးခ်မႈ ေျပာင္းလဲျခင္း၏ ဆိုးကိ်ဳး သက္ေရာက္မႈမ်ားမွ လက္ရိွ ေျမယာအသံုးျပဳသူမ်ားအား အကာအကြယ္ ေပးရန္အခ်က္မ်ား ေပးထားေၾကာင္း ေဖာ္ျပထားသည္။

ဤအခန္းကို ပဥၥမမူၾကမ္းမွ ပိုမိုခိုင္မာလာေစျခင္း ျဖစ္သည္။ သို႔ရာတြင္ ေအာက္ပါ နိုင္ငံတကာ အဓိက စံခိ်န္စံညႊန္းမ်ားနွင့္ ခိ်တ္ဆက္ထားျခင္းျဖင့္ ပို၍ ခိုင္မာ အားေကာင္းလာေစသင့္သည္။

(က) ကုလသမဂၢ၏ နွင္ထုတ္ျခင္းနွင့္ ေနစရာစြန္႔ခြာရမႈ အေပၚ ညႊန္ျပခ်က္မ်ား (UN Guidelines on Eviction and Displacement)၊

(ခ) FAO ညႊန္ျပခ်က္မ်ား၏ အေျခခံစည္းမ်ဥ္း ဥပေဒမ်ားပါ ေဖာ္ျပခ်က္မ်ား၊ ' အထူးအားျဖင့္ အပိုဒ္- (၃) (က) နွင့္ (ခ)'

(ဂ) FAO ညႊန္ျပခ်က္မ်ား၏ ရင္းနီွးျမွပ္နံွမႈ အေၾကာင္း သတ္မွတ္ ေဖာ္ျပခ်က္မ်ား၊ 'အထူးသျဖင့္ အပိုဒ္- (၁၂) ၏ ပိုဒ္ခဲြ- (၆)၊ (၇)၊ (၉)၊ (၁၀) နွင့္ (၁၄)'၊

(ဃ) အျခား အခ်က္မ်ားထက္ FAO ညႊန္ျပခ်က္မ်ား အပိုဒ္-(၁၂)၊ ပိုဒ္ခဲြ-(၁၀) သည္- လုပ္ပိုင္ခြင့္၊ စားနပ္ရိကၡာ ဖူလံုမႈနွင့္ လံုေလာက္ေသာ စားနပ္ရိကၡာ ရရိွနိုင္မႈ အခြင့္အလမ္း တိုးတက္ သိရိွေစျခင္း၊ လူေနမႈဘ၀မ်ားနွင့္ ပတ္၀န္းက်င္အေပၚ ရင္းနီွးျမွပ္နံွမႈမ်ား၏ အေကာင္းအဆိုး အကိ်ဳးသက္ေရာက္မႈမ်ားကို ေရွးဦးစြာ လြတ္လြတ္ လပ္လပ္ ဆန္းစစ္မႈမ်ားကို အထူးေဖာ္ျပထားသည္ FAO ညႊန္ျပခ်က္မ်ား၏ ျမန္မာဗားရွင္းမူမွ တိုက္ဆိုင္ ေကာက္နုတ္သည္'။

ဆက္လက္၍ ဤအခန္းပါ အခ်က္မ်ားအေပၚ စာေရးသူ အျမင္မ်ားကို ေဖာ္ျပေပးပါ့မည္။ အပိုဒ္-(၂၆) ၌ . . . . ေလွ်ာက္ထားခ်က္မ်ားကို အမ်ားျပည္သူသို႔ အသိေပးခ်ျပျခင္း၊ ၾကိဳတင္နို႔တစ္ေပးျခင္းနွင့္ အယူခံခြင့္ေပးျခင္းဆိုင္ရာ လုပ္ငန္းစဥ္မ်ားကို သတ္မွတ္ရမည္' ဟူ၍ေတြ႔ရသည္။ ၾကိဳတင္နို႔တစ္ေပးျခင္းနွင့္ အယူခံခြင့္ေပးျခင္း တို႔အၾကားတြင္ ဥပေဒေရးရာ လုပ္ငန္းစဥ္၌ အဆင့္မ်ား က်န္ရိွေနဦးမည္ဟု ျမင္မိသည္။

စကားလံုး အသံုးအနႈန္းအားျဖင့္ အယူခံျခင္း ထက္စာလွ်င္ ေစာဒကတက္ျခင္း၊ ကန္႔ကြက္ျခင္း စသည္တို႔က ဦးစြာလာရမည္ ျဖစ္ျပီး ၄င္းတို႔၏ ေနာက္တစ္ဆင့္က်မွ အယူခံျခင္း ရိွလာမည္ဟု ေတြးမိသည္။ ဥပေဒေရးရာ လုပ္ငန္းစဥ္၌ ေအာက္ရံုး၏ အဆံုးအျဖတ္ကို မေက်နပ္ျခင္းေၾကာင့္ တစ္ဆင့္ျမင့္ရံုးသို႔ အယူခံျခင္းဟု ရိွတတ္ၾကသည္။

သို႔ေၾကာင့္ အယူခံခြင့္ေပးျခင္း ဆိုေသာ စကားရပ္ကို ျပန္လည္ စဥ္းစား သံုးသပ္ၾကည့္သင့္သည္။ ျပင္ဆင္/ျဖည့္စြက္သင့္သည္။

၁၈၉၄ ေျမသိမ္းအက္ဥပေဒ ပုဒ္မ- ၅ (က) ၌- ပုဒ္မ-(၄) (၁) အရ အမ်ားအကိ်ဳးအတြက္ ျဖစ္ေစ၊ ကုမၸဏီ အတြက္ လိုအပ္ခ်က္ေၾကာင့္ ျဖစ္ေစ သိမ္းယူရန္ ေၾကညာထားသည့္ ေျမတစ္စံု တစ္ရာနွင့္ အကိ်ဳးသက္ဆိုင္သူ တစ္ဦးဦးက ေၾကညာခ်က္ ထုတ္ျပန္ျပီး ရက္ေပါင္း (၃၀) အတြင္း ေျမသိမ္းျခင္း ကိစၥအေပၚ ကန္႔ကြက္နိုင္သည္ဟု ျပ႒ာန္းထားခဲ့သည္။

(ဦးေက်ာ္- ေျမသိမ္းေျမလဲႊ ဥပေဒ၊ လုပ္ထံုး လုပ္နည္းမ်ားနွင့္ . . . .သိမွတ္ဖြယ္ရာမ်ား၊ နွာ-၉)
ဆရာဦးေက်ာ္က သိမွတ္ဖြယ္ရာ အျဖစ္ ဆက္လက္၍ ေအာက္ပါအတိုင္း ေဖာ္ျပေပးထားသည္။

(၁) ကန္႔ကြက္ခ်က္ကို စာျဖင့္ေရး၍ ကန္႔ကြက္သူ ကိုယ္တိုင္ျဖစ္ေစ၊ ေရွ႕ေနမွ တစ္ဆင့္ျဖစ္ေစ ကန္႔ကြက္နိုင္သည္၊

(၂) ကန္႔ကြက္ခ်က္မ်ားကို ေကာ္လိေတၱာ္ အရာရိွမွ ၾကားနာ၍ ထပ္မံစံုစမ္းမႈ ျပဳလုပ္၍ ၄င္း၏ စစ္ေဆးေတြ႔ရိွခ်က္ အစီရင္ခံစာကို အမႈတဲြတြင္တဲြ၍ နိုင္ငံေတာ္ အစိုးရထံ အဆံုးအျဖတ္ေပးရန္ တင္ျပရမည္။

(၃) အစိုးရ၏ ဆံုးျဖတ္ခ်က္မွာ အျပီးသတ္ ျဖစ္သည္။

(၄) ကန့္ကြက္သူမွာ ေလ်ာ္ေၾကးေငြ ေတာင္းခံခြင့္ ရိွေသာေျမနွင့္ အကိ်ဳးသက္ဆိုင္သူဟု မွတ္ယူရမည္။

လြန္ခဲ့ေသာ နွစ္ေပါင္း တစ္ရာေက်ာ္က ျပ႒ာန္းခ်က္မွာပင္ ကန္႔ကြက္ျခင္း ဆိုသည္ကို ေတြ႔ရေသာ္လည္း ယခုဒီမိုကေရစီေခတ္၌ ခ်မွတ္မည့္ မူ၀ါဒက်မွပင္ ယင္းအဆင့္ကို ေက်ာ္လႊားျပီး အယူခံျခင္းသို႔ တိုက္ရိုက္ေရာက္ရိွ သြားသည္ကို ေတြ႔ရသည္။

တစ္သီးပုဂၢလမ်ား အတြက္ အဆိုျပဳ ေျမအသံုးခ်မႈ ေျပာင္းလဲျခင္းေၾကာင့္ ယင္းပတ္၀န္းက်င္ရိွ ေျမအသံုးခ်လ်က္ ရိွသူမ်ားအေပၚ သက္ေရာက္နိုင္သည့္ အကိ်ဳးထိခိုက္မႈမ်ားကို အကာအကြယ္ေပးနိုင္ေရး အတြက္ ေဆာင္ရြက္ရန္ အခ်က္မ်ားကို အပိုဒ္-(၂၇) ၌ ေဖာ္ျပထားရာ ပိုဒ္ခဲြ (က) မွာ 'သက္ဆိုင္ရာ ေျမအသံုးခ်မႈ ေကာ္မတီ' ဟူေသာစကားရပ္ကို ေတြ႔ရသည္။

၄င္းသက္ဆိုင္ရာ ဆိုေသာ စကားလံုးက မည္သည့္ အဆင့္ကို ဆိုလိုသနည္း ရွင္းလင္း သဲကဲြမႈမရိွေခ်။ ယခုဆ႒မမူၾကမ္း အပိုင္း-(၂)၊ အခန္း-(၁)၊ အပိုဒ္-(၁၀) အရ ဖဲြ႔စည္းမည့္ ေျမအသံုးခ်မႈ ေကာ္မတီမ်ားမွာ တိုင္းေဒသၾကီး/ျပည္နယ္ (ေနျပည္ေတာ္ နယ္ေျမမပါ) မွသည္ ရပ္ကြက္/ေက်းရြာအုပ္စု အထိ အဆင့္ဆင့္ ရိွမည္ျဖစ္သည္။

၄င္းအပိုဒ္ခဲြ-(၂၇) (ဃ) ၌ အလွည့္က် အနားေပး စနစ္ျဖင့္စိုက္ပိ်ဳးေသာ ေရႊ႕ေျပာင္း ေတာင္ယာမ်ားနွင့္ မိရိုးဖလာနည္းျဖင့္ စိုက္ပိ်ဳးသည့္ ေျမမ်ားကို အကာအကြယ္ ေပးျခင္းဟု ေဖာ္ျပထားရာ ယင္းအခ်က္မွာ ေကာင္းမြန္ေသာ အခ်က္အျဖစ္ ေတြ႔ရသည္။

၂၀၁၂ လယ္ယာေျမ ဥပေဒ၏ ပုဒ္မ-၃ (က) လယ္ယာေျမ စကား ရပ္ဖြင့္ဆိုထားရာတြင္ ေတာင္ယာေျမ ပါ၀င္ေသာ္လည္း ဗဟိုလယ္ယာေျမ စီမံခန္႔ခဲြမႈ အဖဲြ႔၏ တာ၀န္နွင့္ လုပ္ပိုင္ခြင့္မ်ားကို ပုဒ္မ-၁၇ ၌ ေဖာ္ျပထားရာ ပုဒ္ခဲြ (ည) တြင္ ေရႊ႕ေျပာင္းေတာင္ယာခုတ္ထြင္ စိုက္ပိ်ဳးေရး လုပ္ငန္းနွင့္ စပ္လ်ဥ္း၍ လမ္းညႊန္ျခင္းနွင့္ ၾကီးၾကပ္ကြပ္ကဲျခင္း ဟူ၍ ေတြ႔ရသည္။

သို႔အျပင္ ၂၀၁၂ လယ္ယာေျမ နည္းဥပေဒမ်ား အပိုဒ္-၁၁၆ ၌ ဗဟိုလယ္ယာ ေျမစီမံခန္႔ခဲြမႈ အဖဲြ႔သည္ သဘာ၀ ပတ္၀န္းက်င္ ထိန္းသိမ္းေရး၊ ေရေ၀ေရလဲ ဧရိယာနွင့္ သစ္ေတာသစ္ပင္ မျပဳန္းတီးေရး၊ ေျမဆီလႊာ မပ်က္စီးေရး၊ ရာသီဥတု ထိန္းသိမ္းနိုင္ေရး တို႔အတြက္ ေရႊ႕ေျပာင္း ေတာင္ယာစနစ္ ပေပ်ာက္ေစေရးနွင့္ ကုန္းျမင့္ ေလွကားထစ္လယ္ယာ စိုက္ပိ်ဳးေရး စနစ္မ်ား တိုးတက္ ေပၚထြန္းလာေစေရး ထိေရာက္စြာ အားေပးရမည္ဟု ျပ႒ာန္းထားေသးသည္။

ထိုအပိုဒ္ခဲြ-၂၇ (င) ၌ ပတ္၀န္းက်င္ အဖဲြ႔အစည္းမ်ားက စား၀တ္ေနေရးနွင့္ လူမႈစီးပြားဘ၀ ဖံြ႔ျဖိဳးတိုးတက္ေစေရး အတြက္ မွ်ေ၀သံုးစဲြ၍ အကိ်ဳးခံစားခြင့္ ရရိွေနသည့္ သဘာ၀ အရင္းအျမစ္မ်ားနွင့္ ေဂဟစနစ္ကို အကာအကြယ္ေပးျခင္းဟု ေဖာ္ျပထားသည္မွာ ေကာင္းမြန္ေသာ အခ်က္အျဖစ္ ေတြ႔ရသည္။

သို႔အျပင္ ေဒသခံ/ တိုင္းရင္းသား လူမိ်ဳးတို႔၏ ကိုးကြယ္ယံုၾကည္မႈဆိုင္ရာ ျဖစ္ေစ၊ ရိုးရာယဥ္ေက်းမႈဆိုင္ရာ ျဖစ္ေစ၊ ဓေလ့ထံုးတမ္းဆိုင္ရာ ျဖစ္ေစ အသံုးျပဳထားေသာ၊ အသံုးျပဳရန္ ရည္ရြယ္ထားေသာ ဧရိယာ၊ အေဆာက္အဦ၊ နယ္ေျမစသည္တို႔နွင့္ သုသာန္သခၤိ်ဳင္းမ်ားကိုလည္း အကာကြယ္ ေပးသင့္သည္။

FAO ၏ မလဲႊမေရွာင္ ေျမယာ သိမ္းဆည္းရယူျခင္းနွင့္ ေလ်ာ္ေၾကးေပးျခင္း (Compulsory Acquisition of Land and Compensation; Land Tenure Studies- 10,2008) က ယခုလို ညႊန္ျပထားသည္။

ဘာသာေရး ေနရာမွာသခၤိ်ဳင္း သို႔မဟုတ္ ျမင့္ျမတ္ေသာ ေတာအုပ္ တစ္ခုျဖစ္လွ်င္ အခိ်ဳ႕ေသာ ျမင့္ျမတ္သည့္ ေနရာ အစားထိုးနိုင္မည္ မဟုတ္ေခ်။ ျဖစ္နိုင္သမွ် ထိုသည့္ေနရာမ်ားကို ဖ်က္ဆီးျခင္းမွ ေရွာင္ရွား လုပ္ေဆာင္သင့္ၾကသည္။

ျမင့္ျမတ္ေသာ ေနရာမ်ားအနီး သက္ေရာက္ ထိခိုက္ခံၾကရမည့္သူမ်ား ေနထိုင္ျခင္း မရိွေတာ့သည့္ တိုင္ေအာင္ ထံုးတမ္းစဥ္လာ အေလ့အထမ်ားအရ ထိုေနရာသို႔ ဆက္လက္ လာေရာက္ရန္ ထိန္းသိမ္း ေစာင့္ေရွာက္မႈ အနည္းဆံုး ျပဳရလိမ့္မည္။ ထိုသည့္ေနရာမိ်ဳးအား အသံုးျပဳမႈကို ေရွာင္ကြင္းဖို႔ မျဖစ္နိုင္သည့္အခါ သိမ္းဆည္း ရယူသည့္ ေအဂ်င္စီက ယင္း၏ အသံုးျပဳမႈအတြက္ သင့္တင့္ဆီေလ်ာ္ေသာ ငွားရမ္းမႈအေပၚ သေဘာတူညီေစရန္ ခ်ဥ္းကပ္မႈျပဳရသည္။

ယင္း FAO ၏ မလဲႊမေရွာင္ ေျမယာ သိမ္းဆည္းရယူျခင္းနွင့္ ေလ်ာ္ေၾကးေပးျခင္း (Compulsory Acquisition of Land and Compensation; Land Tenure Studies- 10, 2008) စာတမ္းကို အမ်ားျပည္သူ က်ယ္က်ယ္ျပန္႔ျပန္႔ ေလ့လာနိုင္ေစေရး ျမန္မာဘာသာအျပင္ တိုင္းရင္းသား ဘာသာမ်ားျဖင့္ပါ ဘာသာျပန္ဆိုျပီး အခမဲ့ျဖန္႔ေ၀ေပးနိုင္ဖို႔ ယခုေျမယာမူ၀ါဒကို တာ၀န္ယူ ေရးဆဲြသည့္ အဖဲြ႔အစည္း၊ ယူအန္ အဖဲြ႔အစည္းမ်ား (အထူးသျဖင့္ FAO ၊ အိုင္အင္န္ဂီ်အို/ အင္န္ဂီ်အိုမ်ား၊ စီအက္စ္အိုမ်ား အေနျဖင့္ စီစဥ္ေပးေစလိုပါသည္။)

ထိုစာတမ္းကို စာေရးသူ ဆီေလ်ာ္ေအာင္ ျမန္မာဘာသာျပန္ဆိုျပီး The Messenger Media ဂ်ာနယ္ အတဲြ-(၄)၊ အမွတ္-(၄၈) မွ အတဲြ-(၅)၊ အမွတ္-(၁၁) အထိ ေဖာ္ျပခဲ့ျပီး ျဖစ္ပါသည္။ ျမန္မာဘာသာျပန္မွာ ဗ၄ (၄၁) မ်က္နွာခန္႔ ရိွပါသည္။

ရွင္းျပခ်က္။ (၁) ေျမယာမူ၀ါဒ ဆ႒မမူၾကမ္း၌ (၃၁.၅.၂၀၁၅) ရက္စဲြျဖင့္ ေတြ႔ရသည္။ တစ္နိုင္ငံလံုး နီးပါး မိုးသည္းထန္ ေရၾကီးနစ္ျမုပ္ေနခိ်န္ ၾသဂုတ္လဆန္းမွာ စာေရးသူ ရရိွသည္။

(၂) ေနာက္ဆံုး အျပီးသတ္ မူၾကမ္း ထြက္ျပီဟု သိရသျဖင့္ ၾသဂုတ္လကုန္ပိုင္း၌ ေတာင္းခံသည့္ အီးေမးလ္ ပို႔ေသာ္လည္း ယေန႔အထိ ျပန္ၾကားခ်က္ မရေသးပါ။

(၃) TNI စာတမ္း၌ ၂၀၁၅ ဇြန္ရက္စဲြျဖင့္ ေတြ႔ရသည္။ စက္တင္ဘာလကုန္ပိုင္းမွ စာေရးသူက အင္တာနက္မွ ေဒါင္းလုဒ္ရရိွသည္။

Credit : Messenger