ေျပာင္းလဲခ်ိန္မွာ တိုးတက္လာတဲ့ မႏၲေလး

မႏၲေလးၿမိဳ႕ကို အေရွ႕ေတာင္ အာရွမွာရွိတဲ့ ၿမိဳ႕ေတြထဲမွာစမတ္စီးတီး (Smart City) ျဖစ္လာဖို႔ အလားအလာအေကာင္းဆံုး ၁၀ ၿမိဳ႕မွာပါဝင္တယ္လို႔ သတ္မွတ္ ေၾကညာလိုက္ပါတယ္။ ျမန္မာႏုိင္ငံမွာရွိတဲ့ ၿမိဳ႕ေတြထဲမွာ မႏၲ ေလးက ပထမဆံုး ႏုိင္ငံတကာက ဖြံ႕ၿဖိဳးတုိးတက္မႈကို အသိအမွတ္ ျပဳခံရတာ ျဖစ္ပါတယ္။

‘‘မႏၲေလးၿမိဳ႕ကို အေရွ႕ ေတာင္အာရွရဲ႕ ထိပ္တန္းစမတ္ စီးတီး ၁၀ ၿမိဳ႕စာရင္းထဲမွာ ထည့္ သြင္းထားတဲ့သတင္းကို ဖတ္လိုက္ရေတာ့ ပထမအံ့အားသင့္မိတယ္။ဒုတိယ ဂုဏ္ယူစိတ္ျဖစ္မိတယ္။ အံ့အားသင့္မိတဲ့ အေၾကာင္းက Top 10 လုိ႔ သတ္မွတ္ခံရတဲ့ စာရင္းထဲမွာ ျမန္မာႏုိင္ငံက ၿမိဳ႕ႀကီး တစ္ၿမိဳ႕ ပါဝင္လာလို႔။ မ်ားေသာ အားျဖင့္ေတာ့ ျမန္မာႏုိင္ငံနဲ႔ ပတ္ သက္ၿပီး ေဖာ္ျပေလ့ရွိတဲ့ Survey ေတြက Top 10 စာရင္းေတာ့ဝင္ ပါရဲ႕။ အဆိုးဆံုး၊ အညံ့ဆံုး (The Worst Top 10) ေတြသာ မ်ားတတ္ပါတယ္။ ရာဇဝတ္အထူ ေျပာဆံုး ထိပ္တန္း ၁၀ ၿမိဳ႕၊ က်န္း မာေရးေစာင့္ေရွာက္မႈ အညံ့ဖ်င္း ဆံုး ၁၀ ၿမိဳ႕ စသည္ျဖင့္ စာရင္း ေတြမွာသာ ေတြ႕ရေလ့ရွိတယ္။ ဒီတစ္ခါေတာ့ အေကာင္းဘက္က Top 10 စာရင္းဝင္ၿမိဳ႕အျဖစ္ ေရြး ခ်ယ္ထားတဲ့အတြက္ ႏိုင္ငံသား တစ္ဦးအေနနဲ႔ ဂုဏ္မယူဘဲ မေနႏုိင္ပါဘူး’’လို႔ စာေရးဆရာ အယ္ ဒီတာ ဆရာခ်စ္ဝင္းေမာင္က 7Day Daily သတင္းစာမွာ ေဆာင္းပါးေရးပါတယ္။

မႏၲေလးၿမိဳ႕ကို စမတ္စီးတီး ျဖစ္လာဖို႔ အလားအလာအေကာင္းဆံုး ထိပ္တန္းစာရင္းဝင္ ၿမိဳ႕တစ္ၿမိဳ႕အျဖစ္ သတ္မွတ္ခံရ တာက ကံအားေလ်ာ္စြာ ျဖစ္လာတာ မဟုတ္ပါဘူး။ မႏၲေလးတုိင္း ေဒသႀကီး အစိုးရက မႏၲေလးၿမိဳ႕ ကို ဖြံ႕ၿဖိဳးတိုးတက္ေအာင္ ေဆာင္ ရြက္ႏုိင္မယ့္ ၿမိဳ႕ေတာ္ဝန္အျဖစ္ ေဒါက္တာရဲလြင္ကို တာဝန္ေပးတယ္။ ၿမိဳ႕ေတာ္ စည္ပင္သာယာ ေရးေကာ္မတီဝင္ေတြ ခန္႔အပ္ရာ မွာလည္း လုပ္ငန္းအတြက္ လိုအပ္ခ်က္နဲ႔ ကိုက္ညီမယ့္ အရည္အ ခ်င္းရွိသူေတြကို ေရြးခ်ယ္တာဝန္ ေပးတယ္။ ဒီလို တာဝန္ေပးအပ္ခံ ရတဲ့ေကာ္မတီဝင္ေတြထဲမွာ တစ္ ဦးကေတာ့ ဦးရဲျမတ္သူပါ။ ဦးရဲ ျမတ္သူက ကြန္ပ်ဴတာ အိုင္တီ နည္းပညာရွင္လည္းျဖစ္တယ္။ ျမန္မာေတြ အသံုးမ်ားတဲ့ ျမန္မာစာစာလံုး ေဇာ္ဂ်ီေဖာင့္ (Zaw Gyi Font) ကို ဖန္တီးတီထြင္သူလည္းျဖစ္တယ္။ ဦးရဲျမတ္သူကို မႏၲေလးၿမိဳ႕ေတာ္ စမတ္စီးတီးအရာရွိခ်ဳပ္ (Chief Smart City Officer) အျဖစ္ မႏၲေလးၿမိဳ႕ေတာ္ စည္ပင္သာယာေရးေကာ္မတီက တာဝန္ေပးၿပီး ပံုေဖာ္ေစခဲ့တာ ျဖစ္ပါ တယ္။

စမတ္စီးတီးဆုိတာကို လူအမ်ားစုက နားမယဥ္ေသးေတာ့ ဘယ္လိုဟာမ်ိဳးႀကီးလဲလို႔ ေတြးမိ တာလည္း ရွိႏုိင္ပါတယ္။ ဦးရဲ ျမတ္သူကေတာ့ စမတ္စီးတီးနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး သူ႔ေဖ့စ္ဘြတ္ခ္မွာ ယခုလိုေရးတယ္။

‘‘Smart City လုိ႔ဆိုလိုက္ရင္ တကယ့္ကို သိပၸံဇာတ္ကားေတြ ထဲကလုိ အထူးအဆန္းေတြနဲ႔ မ်က္လွည့္ျပသလို ထိုင္ရာမထလုပ္ျပ ေနတဲ့ ဇိမ္ခံအလိုအေလ်ာက္စနစ္ ေတြနဲ႔ ေခတ္လြန္ၿမိဳ႕ႀကီးကို ျမင္မိ ၾကတာမ်ားတယ္။ တကယ္ေတာ့ Smart City ဆုိတာ Smart Phone ေတြလိုပဲ ႐ိုး႐ိုးဖုန္းေတြေန ရာ ေခတ္အေလ်ာက္ အစားဝင္ ေရာက္လာတဲ့ ေခတ္ကာလအရ ေပၚထြက္လာတဲ့အရာပါပဲ’’

(၃၂)ႀကိမ္ေျမာက္ အာဆီယံ ထိပ္သီးအစည္းအေဝးက်င္းပစဥ္ က စင္ကာပူဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ လီရွန္ လြန္းက အာဆီယံစမတ္စီးတီး ကြန္ရက္ (ASCN-ASEAN SmartCities Network)ထူေထာင္ဖို႔ အ ဆိုျပဳခဲ့ၿပီး အဖြဲ႕ဝင္ႏုိင္ငံအားလံုး က သေဘာတူညီခဲ့ၾကတယ္။ အာ ဆီယံေဒသအတြင္းက ၿမိဳ႕ေပါင္း ၂၆ ၿမိဳ႕ကို ကနဦးေရြးခ်ယ္ၿပီး ဒီ ထဲကမွ စမတ္စီးတီး အလားအ လာ အေကာင္းဆံုး ထိပ္တန္း ၁၀ ၿမိဳ႕ကို ဆန္ခါတင္ေရြးတာပါ။ ဒီလိုထုတ္ျပန္ေၾကညာႏိုင္ဖို႔ ေရြး ခ်ယ္ရာမွာ Govlnsider, The ASEAN Post, The Economist Intelligence Unit (EIU), The ASCN Project Profile တုိ႔ကို အေျခခံအသံုးျပဳကာ သုေတသန လုပ္ၿပီးမွ ေရြးတာျဖစ္ပါတယ္။ ဖြံ႕ၿဖိဳးၿပီးႏုိင္ငံေတြမွာ စမတ္စီးတီး ေတြ တည္ေထာင္ၿပီး မိမိတို႔ရဲ႕ ျပည္သူ၊ ျပည္သားေတြရဲ႕ လူေန မႈအဆင့္ကို ျမႇင့္တင္ၾကတယ္။ အာဆီယံေဒသမွာလည္း စမတ္ စီးတီးေတြ တည္ေထာင္ေဖာ္ ေဆာင္ၾကဖို႔ ရည္ရြယ္ခ်က္ထား ၾကတယ္။

စမတ္စီးတီးရဲ႕ အေျခခံရည္ မွန္းခ်က္ကေတာ့ နည္းပညာကို အသံုးျပဳၿပီး ျပည္သူလူထုရဲ႕ ဘဝေတြကို ျမႇင့္တင္ေပးဖို႔ ျဖစ္ပါ တယ္။ ျပည္သူလူထုကို ဝန္ေဆာင္မႈေပးရာမွာ နည္းပညာကို အသံုး ျပဳတဲ့အတြက္ ပိုမိုလြယ္ကူျမန္ ဆန္လာေစတာမ်ိဳး ျဖစ္ပါတယ္။ မႏၲေလးၿမိဳ႕ေတာ္ စည္ပင္သာယာေရးေကာ္မတီက နည္းပညာကို အသံုးျပဳၿပီး ဝန္ေဆာင္မႈေပးေန တာေတြကို နမူနာေဖာ္ျပရရင္ အ မိႈက္ကားေတြမွာ တည္ရွိရာေနရာ ျပ GPS (Global Positioning System) စနစ္ တပ္ဆင္ပါတယ္။ ဒီလိုတပ္ဆင္ထားတဲ့အတြက္ ေၾကာင့္ အမိႈက္ကားတစ္စီးဟာ သူအမိႈက္သိမ္းရမယ့္ လမ္းေၾကာင္း မွန္အတိုင္း သြား၊ မသြား ၾကပ္ မတ္စိစစ္ၾကည့္ႏုိင္တယ္။ အမိႈက္ ကား လမ္းမွာ စက္ခြၽတ္ယြင္းေန ရင္လည္း ခ်က္ခ်င္းသိႏုိင္ၿပီး အ စားထိုးေပးႏုိင္တယ္။ ေရေပးေရး လုပ္ငန္းမွာ ေရသံုးစြဲမႈပမာဏကို အိမ္ဝင္းထဲ၊ ေနအိမ္တိုက္တာထဲ မွာ တပ္ဆင္ထားတဲ့ ေရမီတာကို ဝန္ထမ္းကဝင္ဖတ္ရတယ္။ စာရင္းမွတ္တမ္းသြင္းၿပီး က်သင့္ ေငြတြက္ရတယ္။ ေငြေတာင္းခံ လႊာျပန္ပို႔၊ စည္ပင္႐ံုးကို ေငြသြား ေရာက္သြင္းေစရတယ္။ ယခုအခါAMR (Automatic Meter Reading) ေခၚတဲ့ အိမ္ေရွ႕လမ္းမ ေပၚမွာ ဝန္ထမ္းက ျဖတ္ေလွ်ာက္သြား႐ံုနဲ႔ အိမ္ဝင္းထဲ၊ တိုက္အိမ္ထဲ မွာ တပ္ဆင္ထားတဲ့ ေရမီတာကို အလိုအေလ်ာက္ ဖတ္႐ႈၿပီးျဖစ္ ကာ သက္ဆုိင္ရာ ႐ံုးဌာနကိုလည္းခ်က္ခ်င္းသတင္းေပးပို႔ၿပီးျဖစ္တဲ့ နည္းပညာသံုး ေရမီတာကို မႏၲေလးၿမိဳ႕က ရပ္ကြက္တခ်ိဳ႕မွာ စတင္ေျပာင္းလဲတပ္ဆင္ေပးေန ၿပီျဖစ္ပါတယ္။

မႏၲေလးၿမိဳ႕မွာ ေနထိုင္သူ ေတြကေတာ့ မီးပြိဳင့္ေတြ ေျပာင္း လဲတိုးတက္ေခတ္မီေနတာ သိၿပီး ျဖစ္ပါတယ္။ SCATS မီးပြိဳင့္စနစ္ ေခၚတဲ့ လမ္းေတြေအာက္မွာ အာ႐ံုခံစနစ္ ထည့္သြင္းၿပီး မီးပြိဳင့္ နဲ႔ ခ်ိတ္ဆက္ေပးထားတယ္။ ရပ္တန္႔ေစာင့္ဆုိင္းေနတဲ့ ေမာ္ေတာ္ ယာဥ္မရွိတဲ့ ယာဥ္ေၾကာမွာ မလိုအပ္ဘဲ မီးစိမ္းေပးေနၿပီး ရပ္တန္႔ ေစာင့္ဆုိင္းေနတာမ်ားတဲ့ ယာဥ္ေၾကာမွာ မီးအၾကာႀကီး နီေနတာ မ်ိဳး မျဖစ္ေအာင္ အာ႐ံုခံစနစ္နဲ႔ မီးနီ၊ မီးစိမ္းကို ျပဳျပင္ေပးတယ္။ မီးပြိဳင့္ေတြမွာ CCTV ေတြ တပ္ ဆင္ထားၿပီး ၿမိဳ႕ေတာ္စည္ပင္သာ ယာေရးေကာ္မတီ႐ံုးထဲမွာရွိတဲ့ ထိန္းခ်ဳပ္ခန္း (Control Room) က အခ်ိန္ျပည့္မွတ္တမ္း တင္ထား တယ္။ ဝန္ထမ္းေတြကလည္း နံရံအျပည့္ တီဗီဖန္သားျပင္ႀကီးေတြ မွာ ျမင္ေတြ႕ေနရတဲ့ ျမင္ကြင္းကို ေစာင့္ၾကည့္ေနတယ္။ ကားေတြ ကို ကားနံပါတ္၊ ကားအေရာင္၊ ကားအမ်ိဳးအစားနဲ႔ ခြဲျခားမွတ္ တမ္းတင္ႏုိင္ၿပီး ဘယ္လမ္း၊ ဘယ္ယာဥ္ေၾကာ ကားဘယ္ေလာက္ သြားတယ္ဆိုတဲ့ ကားက်ပ္ႏႈန္း (Vehical Density) ကို တြက္ ခ်က္တယ္။ ထိန္းခ်ဳပ္ခန္းကေန မီးပြိဳင့္ေတြကို တိုက္႐ိုက္ေျပာင္း လဲစီမံေပးႏုိင္တယ္။ ယာဥ္မေတာ္ တဆမႈေတြျဖစ္ရင္ မွတ္တမ္းတင္ ၿပီးျဖစ္သလို ယာဥ္စည္းကမ္း၊ လမ္းစည္းကမ္းေဖာက္တဲ့ ယာဥ္ေတြကိုလည္း CCTV က အလိုအ ေလ်ာက္ မွတ္တမ္းတင္ထားၿပီး ျဖစ္ပါတယ္။ မသမာမႈျပဳတဲ့ ယာဥ္ေတြကို ကြန္ပ်ဴတာကတစ္ဆင့္ ေနာက္ေယာင္ခံကာ ၿမိဳ႕တြင္းအ သြားအလာမွန္သမွ် ေဖာ္ထုတ္ရ ယူႏုိင္ပါတယ္။ ၿမိဳ႕အဝင္၊ အ ထြက္ေတြမွာလည္း Check Pointစနစ္ တပ္ဆင္ၿပီး ထိန္းခ်ဳပ္စီမံခန္႔ ခြဲေပးပါတယ္။ ၿမိဳ႕ေတာ္စည္ပင္ သာယာေရးေကာ္မတီက မႏၲေလးတုိင္းလံုၿခံဳေရးႏွင့္ နယ္စပ္ေရးရာ ဝန္ႀကီးဌာန၊ ျမန္မာႏိုင္ငံရဲတပ္ဖြဲ႕၊ ယာဥ္ထိန္းရဲတပ္ဖြဲ႕တို႔နဲ႔ လက္တြဲၿပီး CCTV နဲ႔ သတင္းအခ်က္အ လက္မ်ား မွ်ေဝျခင္းကို ေဆာင္ ရြက္ေနၿပီျဖစ္ပါတယ္။

မႏၲေလးၿမိဳ႕ႀကီးကို GIS (Geographic Information System) ေခၚတဲ့ အဆင့္ျမင့္ကြန္ ပ်ဴတာနည္းပညာနဲ႔ ေျမျပင္မွာ အ မွန္တကယ္ရွိတဲ့ ပကတိအတုိင္း (ေျမပံု) မွတ္တမ္းတင္တဲ့ Soft-ware တစ္ခုကိုလည္း မႏၲေလးၿမိဳ႕ ေတာ္ စည္ပင္သာယာေရးေကာ္ မတီက ေဆာင္ရြက္ေနၿပီျဖစ္ပါ တယ္။ ဒီလိုလုပ္ဖို႔အတြက္ ၿမိဳ႕ကို ေကာင္းကင္ကေန ဓာတ္ပံုေတြ ႐ိုက္ယူရမယ္။ ေကာင္းကင္ဓာတ္ ပံု ႐ိုက္ကူးဖို႔အတြက္ ပညာေရးဝန္ ႀကီးဌာနရဲ႕ ျမန္မာႏုိင္ငံ ေလ ေၾကာင္းနဲ႔ အာကာသပညာတကၠ သိုလ္၊ ေမာင္းသူမဲ့ေလယာဥ္ သုေတသနဌာနက ေမတၱာနဲ႔ အ ခမဲ့ ကူညီ႐ိုက္ကူးေပးၾကတယ္။

စမတ္စီးတီးတစ္ခုရဲ႕ ဂုဏ္ အဂၤါနဲ႔ လိုက္ဖက္ေစဖို႔အတြက္ မႏၲေလးၿမိဳ႕မွာ သန္႔ရွင္းသာယာ ေအာင္၊ လမ္းေတြ၊ တံတားေတြ ေကာင္းမြန္ေအာင္၊ လမ္းမီးေတြ လင္းလက္ေအာင္၊ သစ္ပင္ပန္း မန္ေတြ စိမ္းလန္းလွပေအာင္ လည္း လုပ္ေဆာင္ေနၾကပါတယ္။ စမတ္စီးတီး အလားအလာ ေကာင္းတဲ့ၿမိဳ႕လို႔ မႏၲေလးကို အသိအမွတ္ျပဳခံရၿပီးေနာက္မွာ ၿမိဳ႕ ေတာ္စည္ပင္သာယာေရးေကာ္ မတီနဲ႔ ၿမိဳ႕ေတာ္သူ၊ ၿမိဳ႕ေတာ္သား ေတြအတြက္ ဆက္လက္ေဆာင္ ရြက္ၾကရမယ့္ တာဝန္ေတြလည္း မ်ားစြာရွိေနပါေသးတယ္။ သန္႔ စင္တဲ့ ေသာက္သံုးေရ လံုေလာက္ ဖို႔၊ ေရဆိုးေတြ စနစ္တက်စြန္႔ပစ္ ႏိုင္ဖို႔၊ ယာဥ္စည္းကမ္း၊ လမ္းစည္းကမ္းေတြ ေကာင္းမြန္ၿပီး ျပည္သူ လူထု ေဘးအႏၲရာယ္ကင္းဖို႔၊ အ မ်ားျပည္သူသံုးယာဥ္ (ဘတ္စ္ ကား၊ တကၠစီ၊ ရထား) ေတြ ေခ်ာ ေမြ႕လြယ္ကူအဆင္ေျပေအာင္ ဆက္လက္ေဖာ္ေဆာင္ၾကရဦးမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ မႏၲေလးၿမိဳ႕ေတာ္ဝန္ ကို ေပးအပ္ထားတဲ့ တာဝန္ေတြ ထဲမွာ ယာဥ္စည္းကမ္း၊ လမ္း စည္းကမ္း စီမံခန္႔ခြဲတာ၊ အမ်ား ျပည္သူသံုး ယာဥ္ဖြံ႕ၿဖိဳးတိုးတက္ ေအာင္ ေဆာင္ရြက္ရတာေတြ မပါဝင္ေသးပါဘူး။ ၿမိဳ႕ေတာ္ဝန္ ကေတာ့ ၿမိဳ႕ေတာ္အက်ိဳးအတြက္ အဲဒီတာဝန္ကိုလည္း ေဆာင္ရြက္ ခြင့္ရခ်င္ေၾကာင္း ေျပာပါတယ္။

မႏၲေလးၿမိဳ႕ေတာ္ စည္ပင္ သာယာေရးေကာ္မတီနဲ႔ ႐ံုးလုပ္ငန္းဆက္ဆံလုပ္ကိုင္ရတဲ့သူေတြ အတြက္ အဆင္မေျပမႈ၊ ၾကန္႔ ၾကာမႈအခ်ိဳ႕လည္း ရွိေနဆဲျဖစ္ တယ္။ အင္တာနက္ကို အေျခခံ ၿပီး ပိုမိုလြယ္ကူျမန္ဆန္ေအာင္ နည္းစနစ္ေတြလည္း စတင္စီစဥ္ ေနၿပီျဖစ္တယ္။ ေငြေပးသြင္းရာ မွာ Online Pay, Wallet Pay နဲ႔ ပုဂၢလိကဘဏ္ေတြကတစ္ဆင့္ ေငြေပးႏိုင္ေရးအတြက္ ျပင္ဆင္ ေနပါတယ္။ ၿမိဳ႕ေတာ္စည္ပင္သာ ယာေရးေကာ္မတီရဲ႕ ရတနာပံု ဘဏ္ကို Core Banking Online စနစ္ တပ္ဆင္ေနၿပီျဖစ္ပါတယ္။

စမတ္စီးတီးဆုိတာ နည္းပညာကို အသံုးျပဳၿပီး ျပည္သူလူ ထုအတြက္ အစစအရာရာ ပိုမို အဆင္ေျပလြယ္ကူျမန္ဆန္ သက္သာေခ်ာေမြ႕ေစဖို႔ ျဖစ္ပါတယ္။ စရိတ္စကေတြ ပိုႀကီးလာေစတာ မ်ိဳးမဟုတ္ပါဘူး။ နည္းပညာအ ရင္းအျမစ္ေတြကို အသံုးခ်စီမံခန္႔ ခြဲၾကတာျဖစ္တယ္။ မႏၲေလးက ေတာ့ ေျပာင္းလဲခ်ိန္မွာ စမတ္စီး တီးလမ္းေၾကာင္းေပၚကို ဦးတည္ ထားပါတယ္။။

Credit: 7Daydaily