တောင်ကိုရီးယား သိပ္ပံပညာရှင်များ တီထွင်နေသည့် နှစ် ၂၅၀ အသက်ရှည်စေမည့်ဆေး နာမည်ကြီးနေ

တောင်ကိုရီးယားနိုင်ငံရှိ Chung-Ang တက္ကသိုလ်မှ သိပ္ပံပညာရှင်တို့က အသက်ရှည်စေမည့် ဆေးတစ်မျိုးကို တီထွင်ဖော်ထုတ်နေကြရာ လူမှုကွန်ရက်တွင် အသက် ၂၅၀ အထိ အသက်ရှည်စေမည့်ဆေးအဖြစ် နာမည်ကြီးနေသည်။

အဆိုပါဆေးကို သုတေသနပြုလုပ်ရန် ကိုရီးယား အမျိုးသားသုတေသန ဖောင်ဒေးရှင်း (NRF) ၏ အခြေခံသိပ္ပံပညာသုတေသန စီမံကိန်းမှ ကမကထပြုခဲ့ကာ ကိုရီးယား ပညာရေး၊ သိပ္ပံနှင့် နည်းပညာ ဝန်ကြီးဌာနက ရန်ပုံငွေ ချထားပေးခဲ့ခြင်း ဖြစ်သည်။

ဇရာသည် ရှောင်လွှဲမရနိုင်သောတရားသဘောတစ်ခုဖြစ်ပြီး ဇရာ၏နောက်တွင် ဗျာဓိဟုခေါ်သော အနာရောဂါ အမျိုးမျိုး ကပ်ပါလာသည်။

ဇရာမှာ မလွဲမသွေ ကြုံရမည်ဖြစ်သော်လည်း သိပ္ပံပညာရှင်တို့က ဇရာကို နှေးကွေးစေမည့် နည်းလမ်းအဖုံဖုံ ကြံဆခဲ့ကြ၊ ကြံဆနေကြသည်။

အိုနာသေဘေးဟုဆိုသည့်အတိုင်း အိုခြင်းနှင့်အတူ ခန္ဓာကိုယ်အစိတ်အပိုင်းအားလုံး အမျိုးမျိုးအဖုံဖုံ ဖောက်ပြန်ချို့ယွင်းလာသည်။

ထိုသို့ လူ့ခန္ဓာကိုယ် ဖောက်ပြန်ချို့ယွင်းခြင်း၏ အဓိကအကြောင်းရင်းတစ်ခုမှာ ပရိုတိန်း မျှခြေထိန်းညှိစနစ် (protein homeostasis or ‘proteostasis’ ) ယိုယွင်းမှုကြောင့် ဖြစ်သည်။

ကျွန်ုပ်တို့ ခန္ဓာကိုယ်၏ ဆဲလ်တို့တွင် လုပ်ငန်းဆောင်တာ များစွာရှိရာ ပျက်စီးနေသော (သို့မဟုတ်) ပုံပျက်နေသော ပရိုတိန်းများကို ရှာဖွေချေမှုန်းရသည့် တာဝန်လည်း ပါဝင်သည်။

အသက်ရလာသည်နှင့်အမျှ ကျန်းမာသော ပရိုတိန်းများကို ထိန်းသိမ်းထားနိုင်သည့်စွမ်းရည် ကျဆင်းလာကာ ဇရာကြောင့်ဖြစ်သည့် ရောဂါဘယမျိုးစုံ ဖြစ်ပွားလာသည်။

ပရိုတိန်းအရည်အသွေး ထိန်းချုပ်စနစ်မှာ ချို့ယွင်းချက်ရှိသော ပရိုတိန်းများ စုပုံမလာစေရန် ကာကွယ်ပေးထားခြင်း ဖြစ်သည်။

ထို့ကြောင့် ပရိုတိန်းမျှခြေထိန်းသည့် proteostasis mechanism မပျက်ယွင်းစေရန် ထိန်းသိမ်းခြင်းမှာ လူ့သက်တမ်းရှည်စေရေးအတွက် အဖြေတစ်ခုဖြစ်လာနိုင်သည်။

တောင်ကိုရီးယား သိပ္ပံပညာရှင်အဖွဲ့တစ်ခုသည် proteasomes နှင့် autophagy ဟုခေါ်သော ပရိုတိန်းအရည်အသွေး ထိန်းချုပ်စနစ် ၂ ခုကြားမှ ဆက်နွှယ်မှုကို လေ့လာခဲ့ကြသည်။

တောင်ကိုရီးယားနိုင်ငံ၊ Chung-Ang တက္ကသိုလ်မှ ပါမောက္ခ Seogang Hyun က ထိုသုတေသနအဖွဲ့ကို ဦးဆောင်ခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။

၎င်းတို့အဖွဲ့က ပရိုတိန်းမျှခြေထိန်းယန္တရား၏ လုပ်ဆောင်ချက်ကို ထိန်းထားနိုင်သည့် ဆေးတစ်မျိုး ဖော်ထုတ်နိုင်ခဲ့ရာ ဇရာ၏ နောက်ဆက်တွဲ ပြဿနာများကို တိုက်ဖျက်နိုင်သည့် စိတ်ဝင်စားဖွယ် အာနိသင်ရှိကြောင်း ပြသနိုင်ခဲ့ကြသည်။

ပါမောက္ခ Seogang Hyun နှင့် အဖွဲ့၏ လေ့လာတွေ့ရှိချက်ကို Autophagy တွင် ကမ္ဘာသို့ ချပြထားခဲ့ပြီး ဖြစ်သည်။

Proteasomes တို့သည် ချို့ယွင်းနေသော ပရိုတိန်းတို့ကို peptide အစိတ်အပိုင်းငယ်များအဖြစ် ဖြိုခွဲပေးသော protein complex များဖြစ်သည်။

အခြားတစ်ဖက်တွင်လည်း autophagy မှာ ဆဲလ်များကို degrade ပြုလုပ်ကာ ပိုမိုကြီးမားသော ဖွဲ့စည်းပုံဖြင့် recycle ပြုလုပ်ပေးသည်။

ထိုစနစ် ၂ ခုလုံး၏ ရည်ရွယ်ချက်မှာ proteostasis ကို ထိန်းထားရန်ဖြစ်သည်။ သို့သော် ဇရာ၏ အကျိုးဆက်များကို ကျဆင်းလျော့ပါးစေရန် ၎င်းတို့ ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်မှု ယန္တရားကိုမူ ကောင်းစွာ သိရှိနားလည်ထားကြခြင်း မရှိသေး။

ပါမောက္ခ Hyun က ပြောသည်မှာ ပညာရပ်ပိုင်းဆိုင်ရာ ကွန်ဖရင့်တစ်ခုတွင် IU1 အမည်ရှိ ဆေးအကြောင်း သိလာကြောင်း၊ ထိုဆေးမှာ ချွတ်ယွင်းနေသော ပရိုတိန်းများကို ဖယ်ရှားသည့် ဆဲလ်တွင်း မော်လီကျူးယန္တရားဖြစ်သော proteasome တို့၏ လှုပ်ရှားမှုကို ပိုမိုကောင်းမွန်စေသည့် ဆေးဖြစ်ကြောင်း ပြောသည်။

ထိုဆေးကို ၎င်းတို့က ဇရာတိုက်ဖျက်ရေးတွင် စမ်းသပ်ကြည့်ခဲ့ခြင်းဖြစ်ကြောင်းလည်း ၎င်းက ပြောသည်။

သုတေသနပညာရှင်တို့က ထိုဆေးကို Drosophila မျိုးစိတ် သစ်သီးထိုးယင်ကောင်တို့တွင် စမ်းသပ်ကြည့်ခဲ့ကြသည်။

ထိုယင်ကောင်တို့မှာ အလွန်သက်တမ်းတိုလှပြီး တစ်လကျော် ၂ လနီးပါးသာ သက်တမ်းရှိသည်။

၎င်းတို့က သစ်သီးထိုးယင်ကောင်တို့ကို IU1 ဆေးဖြင့် စမ်းသပ်မှုများ ပြုလုပ်ပြီးနောက် ယင်ကောင်တို့၏ အပြုအမူနှင့် Proteostasis တို့ကို လေ့လာခဲ့ကြသည်။

ရလဒ်မှာ အလွန်ကောင်းကြောင်း ပါမောက္ခ Hyun က ပြောသည်။

IU1 သည် proteasome လှုပ်ရှားမှုသာမက autophagy လှုပ်ရှားမှုကိုလည်း တိုးတက်လာစေကြောင်း ပါမောက္ခ Hyun က ပြောသည်။

သစ်သီးထိုုးယင်ကောင်တို့၏ အသက်အရွယ်ကြောင့်ဖြစ်သော ကြွက်သားအားနည်းမှုကို ကုစားနိုင်သည့်အပြင် သက်တမ်းလည်း ရှည်လာသည်ကို တွေ့ရကြောင်း၊ လူသားတို့၏ ဆဲလ်များတွင်လည်း အလားတူ အခြေအနေများ တွေ့ရကြောင်း ၎င်းက ဆက်လက်ပြောကြားသည်။

IU1 မှာ လူတို့၏ သက်တမ်းကို နှစ် ၂၅၀ အထိ ဆွဲဆန့်နိုင်သည်ဟူသည့်အချက်မှာ ယခုလေ့လာချက်ကို အခြေခံကာ မှန်းဆတွက်ချက်ထားမှုသာ ဖြစ်သည်။

အိမ်ခြံမြေ ကိစ္စအဝဝနှင့် ပတ်သက်၍ ဥပဒေအကြံပေးပညာရှင်များနှင့် ဆွေးနွေးတိုင်ပင်လိုပါက iMyanmarHouse.com (အိုင်မြန်မာဟောက်စ်ဒေါ့ကွန်း) ၏ ဖုန်းနံပါတ်များဖြစ်သော 09-268022352 , 09-966901767  သို့ ဆက်သွယ်နိုင်ပါသည်။ အသေးစိတ်ကြည့်ရန် ဤနေရာကို နှိပ်ပါ။

ရောင်းရန်အိမ်ခြံမြေများကို သင်စိတ်တိုင်းကျ ရှာဖွေရန်အတွက် ဤနေရာကို နှိပ်ပါ။

ငှားရန်အိမ်ခြံမြေများကို သင်စိတ်တိုင်းကျ ရှာဖွေရန်အတွက် ဤနေရာကို နှိပ်ပါ။

(iMyanmarHouse.com Team မှ ရေးသား ဖော်ပြသည်။)

Credit: iMyanmarHouse.com

Ref: 1.Chung-Ang University researchers identify a potential anti-aging drug 2. doi.org/10.1080/15548627.2024.2389607