သဘာ၀အရင္းအႏွီး
လူတစ္ဦးခ်င္းရဲ႕ ဘ၀တိုးတက္ဖို႔၊ မိသားစုတစ္စုရဲ႕ ဘ၀တိုးတက္ဖို႔၊ အဖြဲ႕ အစည္းတစ္ခုရဲ႕ ေအာင္ျမင္တိုးတက္မႈ၊ ႏိုင္ငံတစ္ႏိုင္ငံတိုးတက္ၿပီး မိမိႏိုင္ငံသား ေတြရဲ႕ ဘ၀အရည္အေသြးတိုးတက္ဖို႔ Capital လို႔ေခၚတဲ့ အရင္းအႏွီးေတြကို ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈ(Investment)လုပ္ၾကရတာ ျဖစ္တယ္။ အရင္းအႏွီးေတြကို ေလ့လာရာ မွာ -
(၁) သဘာ၀ဆိုင္ရာအရင္းအႏွီး (Natural Capital)
(၂) လူသားရင္းျမစ္အရင္းအႏွီး (Human Resource Capital)
(၃) ေငြေၾကးဆိုင္ရာ အရင္းအႏွီး (Financial Capital)
(၄) အသိပညာအရင္းအႏွီး(Knowledge Capital)
(၅) လူမႈေရးအရင္းအႏွီး (Social Capital)ႏွင့္
(၆) ႐ုပ္ပိုင္းဆိုင္ရာ အရင္းအႏွီး (Phycial Capital )ေတြျဖစ္တယ္ ဆိုတာေတြ႕ရမွာျဖစ္တယ္။
အခုေဆာင္းပါးမွာ အဓိကေရးျပခ်င္ တာက သဘာ၀ဆိုင္ရာ အရင္းအႏွီးနဲ႔ ပတ္သက္တာေတြျဖစ္ပါတယ္။ စာေရးသူ တို႔ ေနထိုင္တဲ့ကမၻာႀကီးက ႏွစ္သန္းေပါင္း မ်ားစြာ ၾကာခဲ့ၿပီျဖစ္တယ္။ ဘူမိေဗဒပညာ ရွင္ေတြရဲ႕ အဆိုအရ ကမၻာႀကီးရဲ႕ သက္ တမ္းက ႏွစ္သန္းေပါင္း ၄၅၀၀ ရွိတယ္လို႔ ဆိုတယ္။ စာေရးသူတို႔ႏိုင္ငံအတြင္းမွာ ထူးျခားခ်က္က သက္တမ္းအရင့္ဆံုး Pre-Cambraium(ႏွစ္သန္းေပါင္း ၆၀၀ ေက်ာ္)တဲ့ မိုးကုတ္ေက်ာက္လႊာစဥ္နဲ႔ ေခ်ာင္းမႀကီး ေက်ာက္လႊာအုပ္စုကေန မၾကာျမင့္မီအခ်ိန္ မွာ ျဖစ္ခဲ့တဲ့ ေက်ာက္ လႊာအုပ္စုေတြအထိရွိ ေနၿပီး အဓိကျပတ္ေရြ႕ႀကီးျဖစ္တဲ့ စစ္ကိုင္း ျပတ္ေရြ႕ႀကီးနဲ႔ ဆက္စပ္တဲ့ျပတ္ေရြ႕ေပါင္း မ်ားစြာ ျဖစ္ထြန္းေပၚေပါက္လာခဲ့ၿပီး အဲဒီ ျပတ္ေရြ႕ေတြရဲ႕ အက္ေၾကာင္းေတြမွာ သတၳဳသယံ ဇာတေတြျဖစ္တဲ့ ေရႊ၊ ေငြ၊ ခဲ၊ သြပ္၊ ခေနာက္စိမ္း၊ ခဲမျဖဴအၿဖိဳက္နက္၊ ေၾကးနီ အပါအ၀င္သဘာ၀အရင္းအႏွီး မ်ားစြာ ျဖစ္ထြန္းေပၚေပါက္လာေစခဲ့တယ္။ သတၳဳမဟုတ္တဲ့ သယံဇာတအေနနဲ႔ မိုးကုတ္ ေဒသရတနာေျမကေနကမၻာက အသိ အမွတ္ျပဳတန္ဖိုးထားတဲ့ ပတၱျမားနဲ႔ နီလာ ေတြ ထြက္ရွိတယ္။ ျမန္မာႏိုင္ငံအလယ္ ပိုင္းမွာ ေရနံေတြနဲ႔ ျမန္မာ့ပင္လယ္ျပင္မွာ သဘာ၀ဓာတ္ေငြ႕ေတြ အလွ်ံပယ္ထြက္ရွိ တဲ့ သဘာ၀အရင္းအႏွီးေတြျဖစ္တယ္။ ေရနံနဲ႔ (Fossil Fuel) ေတြျဖစ္တယ္။ ႐ုပ္ႂကြင္းေလာင္စာ ေတြျဖစ္လာဖို႔ ႏွစ္ေပါင္းသန္းနဲ႔ခ်ီၿပီး ၾကာ ျမင့္တယ္။
ဒီမွ်မကေသးဘဲ သဘာ၀ကေန စာေရးသူတို႔ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ သဘာ၀ အရင္းအႏွီးအျဖစ္ အဖိုးတန္ကၽြန္း၊ ပ်ဥ္း ကတိုး၊ အင္၊ အင္ၾကင္း၊ ပိေတာက္၊ တမလန္း အပါအ၀င္ သစ္ပင္မ်ားစြာကိုလည္း သဘာ၀အရင္းအႏွီးအျဖစ္ ျဖည့္ဆည္း ေပးထားတယ္။ စာေရးသူတို႔ ႏိုင္ငံက သဘာ၀အရင္းအႏွီးေတြေပါႂကြယ္၀စြာ ျဖည့္ဆည္းေပးထားတဲ့ ႏိုင္ငံတစ္ႏိုင္ငံျဖစ္ တယ္။ အခုလို သဘာ၀အရင္းအႏွီး အလွ်ံ ပယ္ျဖည့္ဆည္းေပးထားတဲ့ ႏိုင္ငံကို ကမ္ၻာ့ အဆင္းရဲဆံုးႏိုင္ငံျဖစ္ေအာင္ လႊဲမွားစြာ စီမံခန္႔ခြဲခဲ့တဲ့ အာဏာရွင္ေတြကို VIP အျဖစ္ ဂုဏ္ျပဳခ်င္တယ္။ စာေရးသူေပးခ်င္ တဲ့ ဂုဏ္ျပဳမႈက အမ်ားထင္ထားတဲ့ (Very Important Person) (VIP) မဟုတ္ဘဲ Very Ignorance Personal (VIP) ဘြဲ႕ေပးခ်င္တယ္။ ဘာေၾကာင့္မ်ား အခုလို အတၱေတြမ်ားၿပီး မိမိႏိုင္ငံကို အဆင္းရဲဆံုးႏိုင္ငံျဖစ္ေအာင္ လုပ္ခဲ့။ မိမိကေတာ့ ကမၻာ့အခ်မ္းသာဆံုး ဘီလ္ဂိတ္နဲ႔အၿပိဳင္ ခ်မ္းသာႂကြယ္၀ခ်င္ရ တာလဲဆိုတာ ေမးခြန္းထုတ္ခ်င္တယ္။
ကမၻာ့အခ်မ္းသာဆံုးႏိုင္ငံေတြက အခုအခါ ပညာေရးနဲ႔ မိမိႏိုင္ငံကို ေပ်ာ္ ရႊင္မႈရေအာင္ လုပ္ေဆာင္ေနၾကခ်ိန္မွာ ဖြံ႕ၿဖိဳးဆဲႏိုင္ငံေတြ (စာေရးသူတို႔ႏိုင္ငံအပါ အ၀င္) ဖြံ႕ၿဖိဳးတိုးတက္ၿပီး ႏိုင္ငံေတြက နည္းပညာကို လႊဲေျပာင္းရယူေနၾကရမယ့္ အေျခအေနသာရွိေနေသးတယ္။ စာေရး သူတို႔ႏိုင္ငံကေန ထြက္ရွိတဲ့ သဘာ၀ဓာတ္ ေငြ႕ကို တ႐ုတ္နဲ႔ ထိုင္းႏိုင္ငံေတြကို ေရာင္း ခ်လိုက္တယ္။ အဲဒီသဘာ၀ဓာတ္ေငြ႕ ေရာင္းခ်ရေငြက ႏွစ္စဥ္ ၃ ဘီလီယံရွိတယ္ လို႔ၾကားရတယ္။ တရား၀င္ထုတ္ျပန္မႈေတာ့ မရပါ။ မိမိႏိုင္ငံအတြင္း ျပည့္စံုလံုေလာက္ ေအာင္ ျဖည့္ဆည္းမႈမရွိဘဲ အျခားႏိုင္ငံကို ေရာင္းခ်လိုက္ရာမွာ အဲဒီဓာတ္ေငြ႕ေတြ ပို႔လႊတ္ဖို႔ ပိုက္လိုင္းေတြ သြယ္တန္းရတယ္။ ပိုက္လိုင္းနဲ႔ မလြတ္ကင္းတဲ့ လယ္ယာေျမ ေတြ ဆံုး႐ံႈးကုန္ၾကတယ္။ ပိုက္လိုင္းလံုျခံဳ ေရးအတြက္ သူတို႔ႏိုင္ငံက လံုျခံဳေရးေတြ ခ်ဦးမယ္လိုလိုၾကားရတယ္။ မိမိႏိုင္ငံအတြင္း ကို အျခားႏိုင္ငံက လံုျခံဳေရးယူမယ္ဆိုတာ က ၾကားလို႔မွ မသင့္တာ္တာပဲ။ ဒါကိုေတာ့ ႏိုင္ငံေတာ္အေနနဲ႔ လံုး၀ (လံုး၀) ခြင့္မျပဳ သင့္ပါ။ နဂိုကမွ ေရွးတေဘာင္အတိုင္း ျဖစ္လာေနခဲ့တာ ခြင့္ျပဳလိုက္ရင္ ပိုဆိုးသြား မယ္။
အိႏ္ၵိယႏိုင္ငံရဲ႕ ေခါင္းေဆာင္ႀကီး ဂႏ္ၶီရဲ႕ စကားအၫႊန္းတစ္ခုကို ဖတ္လိုက္ရ တယ္။
“ကမၻာႀကီးက လူတစ္ဦးခ်င္းစီကို စိတ္ေက်နပ္မႈျဖစ္ေစတဲ့ လိုအပ္ခ်က္ေတြကို ျဖည့္ဆည္းေပးထားတယ္။ သို႔ေပမယ့္ အဲဒီလိုျဖည့္ဆည္းေပးထားမႈက လူရဲ႕ ေလာဘအတြက္ မဟုတ္ပါဘူး”လို႔ ဆိုရ တယ္။
ႏိုင္ငံေတြမွာ သက္ဆိုင္ရာ အုပ္ခ်ဳပ္ ၾကတဲ့ ဒီမိုကေရစီအစိုးရေတြက အက်ဳိးရွိ ေစၿပီး အေျခက်က်လုပ္ႏိုင္စြမ္းရွိေစမယ့္ အလုပ္အကိုင္အခြင့္အလမ္းေတြ ဖန္တီး ေပးၾကရမယ္။ မိမိကိုယ္တိုင္ပိုင္ဆိုင္တဲ့ ဒီမိုကေရစီနည္းလမ္းနဲ႔ သူတို႔ရဲ႕ ဘ၀ေတြ ကို ေက်နပ္ေစမႈရွိေစရမယ္လို႔ Huxley က ဆိုတယ္။ မိမိႏိုင္ငံသားေတြရဲ႕ ဒီမိုကေရစီ အခြင့္အလမ္းေတြကို ျဖည့္ဆည္းေပးရာမွာ အစိုးရေတြက ႏိုင္ငံေရးဆိုင္ရာ စီးပြားေရး (Political Economy) သေဘာတရားေတြကို အျပည့္အ၀နားလည္သေဘာေပါက္ဖို႔ လိုအပ္တယ္လို႔ John Staurt Mill (၁၈၀၆-၁၈၇၃)က ဆိုခဲ့တယ္။
ေစ်းကြက္သေဘာ တရားအျမင္ ႐ႈေထာင့္ကေန ၾကည့္ရင္ စီးပြားေရးလုပ္ငန္းေတြက ထုတ္ကုန္ပစၥည္း ေတြနဲ႔ ၀န္ေဆာင္မႈလုပ္ငန္းေတြနဲ႔ ပတ္ သက္ဆက္စပ္တဲ့လုပ္ငန္းေတြျဖစ္တယ္။ ၀ယ္ယူလိုၾကတဲ့ အ၀ယ္သမားေတြက ေရာင္းလိုတဲ့ အေရာင္းသမားေတြကိုေတြ႕ ဆံု ၾကတာျဖစ္တယ္ ၀ယ္သူက ပစၥည္းေတြကို ၀ယ္ယူရာမွာသူ႔အတြက္ ဘယ္ေလာက္ အက်ဳိးေက်းဇူးရွိေစႏိုင္မွာလဲဆိုတာ ရွာေဖြ တဲ့ မုဆိုးျဖစ္တယ္။ ထုတ္ကုန္ေတြရဲ႕ ရင္းျမစ္ကို သူမသိပါ။ ဘယ္လိုထုတ္တာ လဲသူမသိပါ။ သူသိတာက သူ၀ယ္ယူလိုက္ တဲ့ အဲဒီပစ္ၥည္းေတြကေန သူ႔ကို ဘယ္ေလာက္ အက်ဳိးရွိေစႏိုင္မလဲဆိုတာကိုပဲ သိေအာင္ လုပ္ေဆာင္သူျဖစ္တယ္။ ၀ယ္ယူသူက သူေပးလိုက္ရတဲ့ ေငြေၾကးပမာဏနဲ႔ တန္ဖိုး ရွိတဲ့ပစ္ၥည္းေတြကို ဘယ္ေလာက္ရလိုက္ သလဲဆိုတာပဲ တြက္မွာျဖစ္တယ္။ ဒီေနရာ မွာ ႏိုင္ငံကို အုပ္ခ်ဳပ္သူေတြက ေရာင္းသူ ကုန္ထုတ္လုပ္သူေတြနဲ႔တူၿပီး မိမိႏိုင္ငံမွာ သဘာ၀အရင္းအႏွီးေတြ ဘယ္ေလာက္ေပါ ေပါမ်ားမ်ားရွိေနတယ္။ အဲဒီသဘာ၀အရင္း အႏွီးေတြနဲ႔ မိမိႏိုင္ငံ၊ မိမိႏိုင္ငံသားေတြ အက်ဳိးရွိေအာင္ ဘာေတြထုတ္လုပ္ေရာင္း ခ်ေပးရမယ္ဆိုတာကို သိရွိနားလည္သေဘာ ေပါက္ရမွာျဖစ္တယ္။ မွန္ကန္တဲ့ အသိ စိတ္ဓာတ္နဲ႔ ႏိုင္ငံရဲ႕ သဘာ၀အရင္းအႏွီး ေတြကို စနစ္တက် ထုတ္ယူကာ အက်ဳိး ရွိေအာင္ အသံုးျပဳတတ္ေစဖို႔ပါ။ ဒီလိုမွ မဟုတ္ဘဲႏိုင္ငံမွာရွိေနတဲ့ သဘာ၀အရင္း အႏွီးေတြကို မေတာ္မတရား ကိုယ္က်ဳိး ရွာရယူမယ္ဆိုရင္ေတာ့ တစ္ေန႔ေန႔တစ္ ခ်ိန္ ခ်ိန္မွာ သဘာ၀အရင္းအႏွီး ႀကိမ္စာ သင့္ၾကလိမ့္မွာ ျဖစ္တယ္လို႔ ဆိုခ်င္ ေၾကာင္းပါ။
ဦးေငြသိန္း (ကုမၼဏီလမ္းၫႊန္) မွ iMyanmarHouse.com အတြက္ အထူးေရးသားေဖာ္ျပသည္။
Credit: iMyanmarHouse.com
