မိသားစုစီမံမႈ

ပစၥည္းရွင္ မေသဆံုးမီ ပစၥည္းရွင္ႏွင့္ မိသားစု၀င္တို႔၏ သေဘာတူညီမႈျဖင့္ ပစၥည္းရွင္ေသဆံုး သည့္အခါ အေမြပစၥည္းမ်ားကို မည္ကဲ့သို႔ ခြဲေ၀ယူၾကမည္ဆိုသည့္ စီမံမႈ ၊ သို႔မဟုတ္ ပစၥည္းရွင္ ကြယ္လြန္ၿပီးေနာက္အေမြပစၥည္းမ်ားကို မည္ကဲ့သို႔ခြဲေ၀ယူၾကမည္ဆိုေသာ မိသားတစ္စု၏ သေဘာတူစီမံမႈကို မိသားစုစိမံမႈ ဟူ၍ ေခၚဆိုသည္။

“ မိသားစုစီမံမႈ” ကိုႏူတ္ျဖင့္ စီမံခန္႔ခြဲႏိုင္ေၾကာင္း စီရင္ထံုးမ်ာတြင္ အညီအညြတ္ ျပဆိုထားသည္။ စာျဖင့္ေရးသားၿပီး မေရႊ႕မေျပာင္းႏိုင္ေသာပစၥည္းမ်ားပါ၀င္လွ်င္ မွတ္ပံုတင္ဥပေဒအရ မွတ္ပံုတင္ရမည္။

“ မိသားစုစီမံမႈ ” တြင္ပါ၀င္သူမ်ားသည္ အေမြပစၥည္း၌ “ အခြင့္အေရးရွိသူမ်ား ” ျဖစ္ရမည္။ ၄င္းျပင္ ထိုသူမ်ားသည္ စီမံမႈတြင္ တာ၀န္ရွိေစရန္အတြက္ အခ်င္းခ်င္း သေဘာတူညီမႈရွိရန္ လိုအပ္ေပသည္။အေမြဆက္ခံခြင့္မရွိသူမ်ား ပါ၀င္ခ်ဳပ္ဆိုထားရာ အဆိုပါစာခ်ဳပ္သည္ မိသားစုသေဘာတူ အေမြခြဲေ၀သည့္ စာခ်ဳပ္မျဖစ္ႏိုင္ေခ်။

ဤကဲ့သို႔ စီမံမႈကို အေၾကာင္းျပဳ၍ အေမြခံ အေမြစားမ်ားသည္ ပစၥည္းရွင္ ျဖစ္သူ မိဘမေသမီ ပစၥည္းရရန္ တရားစြဲဆိုခြင့္ မရွိေၾကာင္း မသစ္ႏွင့္ မေမာင္တိုးေအာင္ စီရင္ထံုးတြင္ ေတြ႕ႏိုင္သည္။

“ မိသားစုစီမံမႈ” ကို အေမြခံတို႔၏ သေဘာတူညီခ်က္ျဖင့္ျပဳလုပ္၍ ထိုစီမံမႈအတုိင္း ပစၥည္းမ်ား ခြဲေ၀ၿပီးျဖစ္ပါက အဆိုပါ စီမံမႈကို ေဖာက္ဖ်က္ခြင့့္မရွိေပ။ ထိုျပင္ အဆိုပါစီမံမႈသည္ တရားဥပေဒအရ တည္ျမဲခိုင္မာျခင္း မရွိဟူ၍ လည္းျငင္းဆိုခြင့္မရွိေပ။ သို႔ရာတြင္မိသားစုတစ္စု၏ စီမံမႈတြင္ ပါ၀င္သူ တစ္ဦးသည္ သေဘာတူညီမႈကို လြတ္လပ္စြာ ေပးခဲ့ျခင္း မဟုတ္သည့္ျပင္ပဋိညာဥ္ မွာလည္း မွ်တမႈလံုး၀ မရွိပါက လိမ္လည္ျခင္း သုိ႔မဟုတ္ မတရားၾသဇာခံရျခင္းတို႔ ရွိေစကာမႈ အဆိုပါ “ မိသားစုစီမံမႈ ” ကိုတရားရံုးမွ ပယ္ဖ်က္ခြင့္ရွိသည္။ဆုိခဲ့ၿပိီးေသာ အမႈမ်ိဳးတြင္ မိသားစု၀င္ တစ္ဦးက ေပးသမွ် ယူခဲ့ၿပီး ၄င္း၏ ရသင့္ရထိုက္ေသာ အစုကို စြန္႔လႊတ္ရန္ႏူတ္ျဖင့္ သေဘာတူညီခဲ့ေစကာမႈ စီမံမႈသည္ တည္ျမဲခို္င္မာျခင္း မရွိေပ။

မိသားစု စီမံမႈျဖင့္ အေမြခြဲေ၀ၾကၿပီးျဖစ္လွ်င္ အေမြမႈဆိုရန္ မေပၚေပါက္ေတာ့ေခ်။ အေမြပံုကို မိသားစုစီၤမံမႈအရညိွႏိုူင္းခြဲေ၀ယူၾကရာတြင္ အေမြဆိုင္အခ်င္းခ်င္း သေဘာတူညီညြတ္မႈက အဓိကျဖစ္ သည္။

အေမြဆိုင္မ်ားသည္ တစ္ရပ္တစ္ေက်းစီတြင္သီးျခား ေနထိုင္ၾကရာ၀ယ္ တစ္ေနရာတည္းတြင္း စုစည္းဆံုေတြ႕ၾကရန္လြယ္ကူမည္မဟုတ္ေပ။ ထိုသို႔တညီတညြတ္တည္း စုစည္းဆံုေတြ႕မွသာ မိသားစု စီမံမႈ အထေျမာက္မည္ဆိုလွ်င္ အထေျမာက္သည့္ မိသားစုစီမံမႈတစ္ခုျဖစ္ရန္ခဲ့ယဥ္းေပလိမ့္မည္။ သို႔ျဖစ္ ၍ အေမြဆိုင္ အစံုအလင္ ပါ၀င္ရမည္ ဆိုရာတြင္ ၄င္းတုိ႔အားလံုး၏ ဆႏၵ သေဘာထားမ်ား ပါ၀င္ရမည္ ကိုဆိုလိုျခင္း ျဖစ္သည္ဟု ေကာက္ယူသင့္သည္။

သို႔ျဖစ္ရာ ထုိသို႔အေမြပံု ကိုညွိႏိူင္းခြဲေ၀ၾကစဥ္က အေၾကာင္းေၾကာင္းေၾကာင့္ ပါ၀င္ႏိုင္ျခင္း မရွိသူကလည္း ထိုကဲ့သို႔ခြဲေ၀မႈကို သေဘာတူေက်နပ္သည္ဟုဆိုလွ်င္ အေမြဆိုင္မစံုလင္သည္ကို အေၾကာင္းျပဳ၍ မိသားစုစီမံမႈသည္ ပ်က္ျပယ္ရန္ အေၾကာင္းမျမင္ေပ။

Credit: ဥပေဒအက်ိဳးေဆာင္ LL.B Group Myanmar