ေဒါက္တာေက်ာ္လတ္ ေျပာတဲ့ ၿမိဳ႕ျပ ျပႆနာ

ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ေတာ္စည္ပင္နဲ႔ ၿမိဳ႕ျပႏွင့္ အိုးအိမ္ ဖြံ႕ၿဖိဳးေရးဦးစီးဌာနတို႔မွာ အဆင့္ျမင့္အရာရွိႀကီး အျဖစ္ တာဝန္ထမ္းေဆာင္ခဲ့သလို ရန္ကုန္က ပညာရွင္အသိုင္းအဝိုင္းၾကားမွာ အထင္ကရပုဂၢိဳလ္တစ္ဦးျဖစ္တဲ့ ၿမိဳ႕ျပေရးရာပညာရွင္ ေဒါက္တာေက်ာ္လတ္ဟာ ၿပီးခဲ့တဲ့ ေဖေဖာ္ဝါရီ ၁၇ ရက္က ေဟာေျပာပြဲ တစ္ခု လုပ္ခဲ့ပါတယ္။

ရန္ကုန္ၿမိဳ႕လယ္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္း လမ္းေပၚက အိုးအိမ္ဖြံ႕ၿဖိဳးေရး႐ုံးမွာလုပ္တဲ့ အဲဒီပြဲကို ဗိသုကာပညာရွင္ေတြ၊ အင္ဂ်င္နီယာေက်ာင္းသားေတြနဲ႔ သတင္းေထာက္ေတြ တက္ေရာက္ခဲ့ပါတယ္။အဲဒီပြဲမွာ ေဒါက္တာေက်ာ္လတ္ ေဆြးေႏြးခ်က္ေတြထဲက အခ်ိဳ႕ကို ျမန္မာတိုင္း(မ္) စာဖတ္ပရိသတ္အတြက္ အႏွစ္ခ်ဳပ္ ျပန္လည္တင္ျပေပးလိုက္ပါတယ္။

ၿမိဳ႕ျပစည္ပင္ဖြံ႕ၿဖိဳးေရးဆိုေပမဲ့ ရန္ကုန္လို၊ မႏၲေလးလိုၿမိဳ႕ႀကီးေတြကိုခ်ည္း ဘ႑ာေငြေတြ ပုံေအာသုံးစြဲေနျခင္းဟာ ''တိုင္းရင္းသားစည္းလုံးညီၫြတ္ေရးကိုေတာင္ ထိခိုက္ေစတယ္''လို႔ သူက မွတ္ခ်က္ေပးပါတယ္။

''ျမန္မာႏိုင္ငံလို တိုင္းရင္းသားေပါင္းစုံေနတဲ့ တိုင္းျပည္မွာ ၿမိဳ႕ႀကီးေတြကို တိုင္းရင္းသားတစ္ေယာက္ကလာလို႔ ငါတို႔ေဒသမွာေတာ့ ဘာမွမရွိဘူး၊ သူတို႔က် စည္ပင္ေနလိုက္တာဆိုတာမ်ိဳး ေတြးမွာပဲ။ ဒါကို ထည့္ေတြးသင့္ တယ္''လို႔ သူက ဆိုပါတယ္။

တိုင္းရင္းသားေဒသေတြမွာလည္း ၿမိဳ႕ျပစီမံကိန္းေတြ လုပ္ကိုလုပ္သင့္တယ္လို႔ သူက မွတ္ခ်က္ေပးပါတယ္။သူက ရန္ကုန္လိုၿမိဳ႕ကို ေငြေတြပုံၿပီး ထပ္ခ်ဲ႕တာကို အားမေပးဘဲ ရွိရင္းစြဲအေျခအေနေတြကို ပိုေကာင္းတဲ့ အေျခအေနျဖစ္ေအာင္ အရင္ျပဳျပင္ဖို႔ ဦးစားေပးသင့္တယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။

ေဒါက္တာေက်ာ္လတ္ရဲ႕အဆိုအရ စည္ပင္က ရန္ကုန္မွာ တစ္ရက္ကို ေရဂါလန္ သန္း ၂ဝဝ ေက်ာ္ ေပးေနေပမဲ့ ေရေတြအေလအလြင့္အလြန္မ်ားၿပီး ၿမိဳ႕ရဲ႕လူဦးေရ ၂၈ ရာခိုင္ႏႈန္းပဲ ေရရေနတာ၊ ၿမိဳ႕ေနလူထုရဲ႕ထက္ဝက္ဟာ မိုးတြင္းေရာက္ရင္ ေရႀကီးေရလွ်ံမႈနဲ႔ ဆက္စပ္တဲ့ျပႆနာေတြ ရင္ဆိုင္ေနရတာ၊ လူဦးေရရဲ႕ ၂၈ ရာခိုင္ႏႈန္းဟာ က်န္းမာေရးနဲ႔မညီၫြတ္တဲ့ အိမ္သာေတြ သုံးေနရတယ္လို႔ သိရပါတယ္။

ဒါ့ျပင္ တစ္ၿမိဳ႕လုံးရဲ႕ လူဦးေရ ရွစ္ရာခိုင္ႏႈန္းပဲ ကိုယ္ပိုင္ကားရွိၿပီး လူစုစုေပါင္းရဲ႕ ၈၄ ရာခိုင္ႏႈန္းက အမ်ားသူငါသုံး သယ္ယူပို႔ေဆာင္ေရးေတြျဖစ္တဲ့ ဘတ္စ္ကားနဲ႔ ရထားစီးေပမဲ့ လမ္းေပၚမွာ ကားေတြက်ပ္ၿပီး လူထုရဲ႕ ေလးပုံတစ္ပုံနီးပါးဟာ တစ္ရက္ကို ခရီးသြားလာခ်ိန္ ႏွစ္နာရီၾကာျမင့္ေနရတာေတြ ျဖစ္ပြားေနတာေၾကာင့္ ျပင္ဆင္ရမယ့္အခ်ိန္ေရာက္ၿပီလို႔ ေထာက္ျပပါတယ္။

''လူသားမဆန္တဲ့ အေျခအေနမွာ ေနေနရတဲ့ သူေတြလည္း အမ်ားႀကီး။ တခ်ိဳ႕ဆို တစ္တိုက္နဲ႔တစ္တိုက္ အိမ္ရွင္မခ်င္း စကားမ်ားရင္ေတာင္ ပါးလွမ္း႐ိုက္လို႔ရတယ္''လို႔လည္း သူက ေဝဖန္ပါတယ္။

• 

ဒီလိုျဖစ္ေနရျခင္းရဲ႕အေၾကာင္းရင္းေတြအနက္ အခရာက်တဲ့ အေၾကာင္းရင္းတစ္ခုကေတာ့ ရန္ကုန္မွာ ၿမိဳ႕ကို ဇုန္အလိုက္ခြဲၿပီးစီမံတဲ့ စနစ္နဲ႔မူ မရွိတာေၾကာင့္လို႔ သူက ဆိုပါတယ္။

''ၿမိဳ႕လယ္ေကာင္တစ္ဝိုက္က ၿမိဳ႕နယ္ေတြမွာခ်ည္းပဲ ေက်ာင္းေတြေကာ၊ စီးပြားေရးအေဆာက္အအုံလို႔ေခၚတဲ့ ကုမၸဏီေတြ ႐ုံးေတြေကာ၊ ေစ်းေတြေကာ စုေနတယ္''လို႔ သူက ရွင္းျပပါတယ္။

ရန္ကုန္ရဲ႕ ၿမိဳ႕လယ္ေကာင္တစ္ဝိုက္က ၿမိဳ႕နယ္ေတြမွာ တစ္စတုရန္းမိုင္မွာ လူ ၇၅,ဝဝဝ ေက်ာ္ရွိေနေပမဲ့ ဆင္ေျခဖုံးၿမိဳ႕နယ္ေတြမွာ အဲဒီအက်ယ္အဝန္းကို လူ ၇,ဝဝဝ ပဲရွိတယ္လို႔ ၄င္းကဆိုပါတယ္။ တစ္ၿမိဳ႕တည္းျဖစ္ေပမဲ့ ၁ဝ ဆေက်ာ္ေတာင္ လူဦးေရသိပ္သည္းမႈ ကြာျခားတဲ့သေဘာပါ။

ေက်ာင္းေတြဆိုရင္လည္း လႈိင္သာယာလို က်ယ္ၿပီး လူေနမ်ားတဲ့ ၿမိဳ႕နယ္မွာေတာင္ အစိုးရစာသင္ေက်ာင္း ၁ဝ ေက်ာင္းပဲရွိေပမဲ့ ၿမိဳ႕လယ္ၿမိဳ႕နယ္ေတြမွာေတာ့ အမ်ားအျပားစုၿပဳံေနတယ္လို႔ သူကေထာက္ျပပါတယ္။

''အက်ိဳးဆက္အေနနဲ႔ ရန္ကင္းၿမိဳ႕နယ္ေလာက္မွာ တစ္နာရီမိုင္ ၂ဝ ေလာက္ ကားေတြေမာင္းလို႔ရရင္ ေက်ာက္တံတား၊ လမ္းမေတာ္လည္းေရာက္ေရာ လူ လမ္းေလွ်ာက္သြားႏႈန္းထက္ေတာင္ ေႏွးတဲ့ပမာဏပဲ ေမာင္းလို႔ရေတာ့တယ္''လို႔ သူကဆိုပါတယ္။

ၾကမ္းခင္းသိပ္သည္းဆလို႔ ပညာရွင္ေတြေခၚတဲ့ လမ္းေပၚမွာ ယာဥ္နဲ႔တျခားသြားလာမႈပမာဏ အခ်ိဳးအစားဟာ ရန္ကင္းနဲ႔ ၿမိဳ႕လယ္ေကာင္ၾကားမွာ ၁ဝ ဆကြာတာကို ေလ့လာေတြ႕ရွိရတယ္ လို႔ ၄င္းက ရွင္းျပပါတယ္။

''လူေတြဟာ လမ္းေပၚမွာ အခ်ိန္ေတြအမ်ားႀကီးကုန္တာ စိတ္ပိုင္းဆိုင္ရာအရေတာင္ မေကာင္းဘူးဗ်။ ဥပမာ ဖခင္တစ္ေယာက္ဟာ မနက္ခင္းကတည္းက အိမ္က ခြဲခြာလာၿပီး သားသမီးအိပ္ခ်ိန္မွ အိမ္ျပန္ေရာက္တာ မ်ားလာရင္ မိသားစုထဲမွာစိတ္ပိုင္းဆိုင္ရာ ျပႆနာေတြရွိလာႏိုင္တယ္္''လို႔ ၄င္းက မွတ္ခ်က္ ေပးပါတယ္။

ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ရဲ႕ ၁ဝ ပုံ တစ္ပုံေသာ အက်ယ္အဝန္းပမာဏျဖစ္တဲ့ ၿမိဳ႕လယ္ဧရိယာမွာခ်ည္းပဲ ေျမအသုံးခ်မႈေတြက စုၿပဳံေနတာဟာ ေျဖရွင္းရမယ့္အခ်က္လို႔ သူက ရွင္းလင္းစြာေထာက္ျပပါတယ္။

''ဒါေတြကို ခ်က္ခ်င္းျပင္ဖို႔ မျဖစ္ႏိုင္ဘူး။ ခ်က္ခ်င္းျပင္ဖို႔လည္း မေျပာသင့္ဘူး။ ဒါေပမဲ့ ဘယ္ႏွႏွစ္မွာ ဘာလုပ္မယ္ဆိုတာေတာ့ ရွိကိုရွိရမယ္''လို႔လည္း သူက ဆက္ေျပာပါတယ္။

ရန္ကုန္နဲ႔ မႏၲေလးလိုၿမိဳ႕ႀကီးေတြကို ေက်းလက္ေန လူအမ်ားအျပား စုၿပဳံေရာက္ရွိလာျခင္းဟာ ေရရွည္မွာ မေကာင္းတဲ့အတြက္ တစ္ႏိုင္ငံလုံးမွာလည္း ဇုန္အျဖစ္သတ္မွတ္ၿပီး လူေတြ အလုပ္အကိုင္ရွာေဖြလို႔ရတဲ့ ၿမိဳ႕ျပ အနည္းဆုံး သုံးခုေလာက္ ဖန္တီးသင့္တယ္လို႔ ၄င္းက သုံးသပ္ပါတယ္။

လူနဲ႔ ေျမအခ်ိဳးအစားဟာ ၁၉၅၃ ခုႏွစ္က လူထက္ ေျမကပိုမ်ားေသာ္ျငားလည္း ေနာင္အႏွစ္ ၃ဝ အၾကာ ၁၉၈၃ ခုႏွစ္တြင္ အခ်ိဳးတူျဖစ္သြားခဲ့ၿပီး ၂ဝ၁၄ ခုႏွစ္မွာမူ ေျမထက္ လူပမာဏက မ်ားလာေၾကာင္း ၂ဝ၁၄ သန္းေခါင္စာရင္းပါ အခ်က္အလက္ေတြကို မူတည္ တြက္ခ်က္ၿပီး ၄င္းကဆိုပါတယ္။

''လူနဲ႔ေျမ အခ်ိဳးမွာ ေျမက နည္းသြား ေတာ့ လူေတြက လုပ္စရာ မရွိေတာ့ဘူး။ ၁၉၅၃ ေလာက္က လူတစ္ေယာက္ကို ၁ ဒသမ ၃ ဧကေလာက္ ေျမပမာဏရွိေပမဲ့ အခုေက်းလက္ေနလူထုရဲ႕၇ဝ ကေန ၈ဝ ရာခိုင္ႏႈန္းေသာ လူေတြဟာ လယ္ေတြယာေတြ မရွိၾကတဲ့ လယ္အလုပ္သမားေတြ ျဖစ္ေနၾကၿပီ။ အဲဒီကေန ၾကာေတာ့ ၿမိဳ႕တက္လာ ၾကေရာ''လို႔ သူကဆိုပါတယ္။

ဒါ့ျပင္ အုပ္ခ်ဳပ္တဲ့အစိုးရေတြအေနနဲ႔ ၿမိဳ႕ျပေတြကိုစီမံဖို႔၊ ၿမိဳ႕သစ္ေတြေဖာ္ေဆာင္ဖို႔ဆိုရင္ ကိုယ္စိတ္ထင္ရာကို မလုပ္ဘဲ မဟာဗ်ဴဟာက်က် စီမံကိန္းေတြခ်ၿပီးမွလုပ္ဖို႔ လိုတယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။

အဲဒီစီမံကိန္းထဲမွာ နည္းပညာဆိုင္ရာ အေျခခံအေဆာက္အအုံေတြကို ဘယ္ကာလမွာ ဘယ္ေလာက္ေဖာ္ေဆာင္မယ္ဆိုတာ၊ ပို႔ေဆာင္ေရးဆိုင္ရာကိစၥေတြ၊ ေက်ာင္း၊ ေဆး႐ုံနဲ႔ ေစ်း အစရွိတဲ့ လူမႈအေျခခံအေဆာက္အအုံေတြ၊ ေက်ာင္းနဲ႔ ေဆး႐ုံေတြအတြက္ သယ္ယူပို႔ေဆာင္ေရးစနစ္ေတြနဲ႔ အိမ္ရာမူဝါဒေတြ ပါဝင္ရမယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။

အဲဒီအျပင္ စီမံကိန္းကို အတည္မျပဳခင္ အမ်ားသူငါၾကားက်ယ္က်ယ္ျပန္႔ျပန္႔သိေအာင္ ပြင့္ပြင့္လင္းလင္း ေျပာျပၿပီး ေဝဖန္သံေတြကို အရင္နားေထာင္သင့္သလို၊ စီမံကိန္းကို လူထုေ႐ြးခ်ယ္ထားတဲ့ အမတ္ေတြရဲ႕ အတည္ျပဳခ်က္နဲ႔ပဲ လုပ္သင့္တယ္လို႔ ၄င္းက ေျပာပါတယ္။

ရန္ကုန္တိုင္းဝန္ႀကီးခ်ဳပ္က အေကာင္အထည္ေဖာ္မယ္လို႔ ဆိုထားတဲ့ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕သစ္စီမံကိန္းနဲ႔ပတ္သက္လို႔လည္း ေလးေထာင့္ကန္ၿမိဳ႕နယ္ဘက္မွာ ယခင္ကတည္းက အစိုးရပိုင္ ျပဳထားၿပီးသား ေျမဧက ၂ဝ,ဝဝဝ ေက်ာ္ရွိတာကို အသုံးမျပဳဘဲ ဒလ၊ ဆိပ္ႀကီးခေနာင္တိုနဲ႔ ကြမ္းၿခံကုန္းဘက္မွာ မည္သည့္အတြက္ေၾကာင့္ လုပ္သည္ကို နားမလည္ေၾကာင္း ေဒါက္တာေက်ာ္လတ္က ဆိုပါတယ္။

''ရန္ကုန္အေနနဲ႔ ဧက ၁ဝဝ ကို ၿမိဳ႕ကြက္လုပ္ဖို႔ အေကာင္အထည္ေဖာ္ရင္ေတာင္ ႏွစ္အတန္ၾကာ အခ်ိန္ယူရတာ၊ ဧက ၂ဝ,ဝဝဝ ဆိုတာ အေတာ္မ်ားတဲ့ပမာဏ ျဖစ္ပါတယ္။ ေနာက္ၿပီး ဟံသာဝတီေလဆိပ္ဘက္ကို သြားတဲ့ လမ္းေပၚမွာ အဲဒီေျမေတြက ရွိတာ''လို႔ သူကရွင္းျပပါတယ္။

Credit: The Myanmar Times