ေဆာက္လုပ္ေရးလုပ္ငန္း ေရႊေခတ္ရာက္ရန္ ၾကပ္မတ္ေပးေနသည့္ ဖိလစ္ပိုင္သမၼတ ဒူတာေတး

လြန္ခဲ့သည့္ တစ္ႏွစ္ေက်ာ္က ဖိလစ္ပိုင္သမၼတျဖစ္လာေသာ ႐ုိဒရီဂုိဒူတာေတးသည္ အာဏာရရွိၿပီး ေနာက္ မိမိ၏ သမၼတသက္တမ္း ေျခာက္ႏွစ္အတြင္း အေမရိကန္ ေဒၚလာဘီလီယံ ၁၈ဝ အကုန္အ က်ခံ၍ တုိင္းျပည္၏ အေျခခံအေဆာက္အအုံ တည္ေဆာက္ေရးအတြက္ ''ေဆာက္လုပ္ေရးၿပီး ေဆာက္လုပ္ေရး (Build, Build, Build) ေရႊေခတ္စီမံကိန္းႀကီး''ကို ေဆာင္ရြက္သြားမည္ဟု ေၾကညာခဲ့သည္။ လုပ္ငန္းစီမံခ်က္အားလုံးကို အစုိးရက ေငြေၾကးေခ်းငွားၿပီး အကူအညီေပး သြားမည္ဟုလည္း အာမခံခဲ့သည္။

ဒူတာေတးက ယင္းေရႊေခတ္ အေျခခံအေဆာက္အအုံ ေဆာက္လုပ္ေရးလုပ္ငန္းမ်ားအတြက္ တစ္ႏွစ္လွ်င္ ႏုိင္ငံ GDP ၏ ခုနစ္ရာခုိင္ႏႈန္းအထိ သုံးစြဲသြားမည္ဟု ကတိေပးခဲ့သည္။ ထုိရာခိုင္ႏႈန္းသည္ ယခင္ ဖိလစ္ပုိင္အစုိးရ လက္ထက္က သုံး ရာခုိင္ႏႈန္းခန္႔သာ သုံးစြဲခဲ့ၿပီး အိမ္နီး ခ်င္းႏုိင္ငံမ်ား၏ ပ်မ္းမွ်ငါးရာခုိင္ႏႈန္းထက္ ပိုမုိသုံးစြဲထားျခင္းျဖစ္ပါသည္။ ယခင္သမၼတေဟာင္း အကြီႏုိလက္ထက္တြင္ ႏုိင္ငံျခားႏွင့္ ျပည္တြင္းေဆာက္လုပ္ေရးလုပ္ငန္းရွင္မ်ားသည္ PPP ေခၚ ျပည္သူပုိင္၊ ပုဂၢလိကပုိင္ ဖက္စပ္ၿပီး ေဆာက္လုပ္ေရးလုပ္ငန္းမ်ားကို ေဆာင္ရြက္ရာတြင္ ႀကိဳးနီစနစ္ေၾကာင့္ လုပ္ငန္းမ်ား ေႏွာင့္ေႏွးၾကန္႔ၾကာခဲ့ရသည္။

ယခုအခ်ိန္အထိ သမၼတဒူတာေတးသည္ အေမရိကန္ေဒၚလာ ၁၆ ဘီလီယံတန္ဖုိးရွိ ေဆာက္လုပ္ေရး စီမံကိန္းႀကီး ၂၁ ခုကုိ လုပ္ကုိင္ခြင့္ ခ်ေပးထားၿပီးျဖစ္သည္။ ထုိလုပ္ငန္း မ်ားထဲတြင္ ပ်က္စီးေနသည့္ မနီလာ ေလဆိပ္ျပဳျပင္ေရးလုပ္ငန္း၊ ႏုိင္ငံေတာင္ပုိင္း မင္ဒါနာအုိကြၽန္းေပၚရွိ ရထားလမ္းေဖာက္လုပ္သည့္လုပ္ငန္း၊ ဆိပ္ကမ္းမ်ား ေခတ္မီေအာင္ အဆင့္ျမႇင့္ တည္ေဆာက္သည့္ လုပ္ ငန္း၊ လမ္းမႀကီးမ်ား၊ ရထားလမ္းမ်ားႏွင့္ ဆည္ေရေပးေဝသည့္ လုပ္ငန္းမ်ား ပါဝင္သည္။

သမၼတဒူတာေတးတက္လာၿပီး ငါးလအတြင္း အေျခခံအေဆာက္အအုံ တည္ေဆာက္ေရး လုပ္ငန္းမ်ား အတြက္ လုိအပ္ေသာ ေဆာက္လုပ္ေရး ပစၥည္းမ်ား ျပည္ပမွဝယ္ယူ တင္သြင္းမႈသည္ အေမရိကန္ေဒၚလာ ၁၂ ဒသမ ၁ ဘီလီယံရွိသျဖင့္ ယခင္ သမၼတလက္ထက္ကထက္ ခုနစ္ ရာ ခုိင္ႏႈန္းေက်ာ္ ပိုမုိတင္သြင္းခဲ့ၿပီး ဖိလစ္ပိုင္ႏုိင္ငံတြင္ ၁၅ ႏွစ္အတြင္း ပထမဆုံးအႀကိမ္ အမ်ားဆုံးျဖစ္ သည္။ သမၼတဒူတာေတး အစုိးရအဖြဲ႔၏ ဘတ္ဂ်က္အတြင္းဝန္ျဖစ္သူ ဘင္ဂ်ာမင့္ဒီအုိကင္ႏုိက ''ကြၽန္ေတာ္တုိ႔ ႏုိင္ငံဟာဖြံ႔ၿဖိဳးစႏုိင္ငံတစ္ႏုိင္ငံျဖစ္လုိ႔ ေဆာက္လုပ္ေရးနဲ႔ ပတ္သက္တဲ့ ပစၥည္းကိရိယာေတြ ဝယ္ယူတင္သြင္းရပါတယ္။ ယခင္အစုိးရေတြက အေျခခံအေဆာက္အအုံတည္ေဆာက္ေရး လုပ္ငန္းအား ပစ္ပယ္ထားတာ ကုိ ျဖည့္ဆည္းေပးဖုိ႔ ႀကိဳးစားေနျခင္း ျဖစ္တယ္''ဟု ေျပာပါသည္။

• 

ဖိလစ္ပုိင္ ေဆာက္လုပ္ေရး လုပ္ငန္းႀကီးတစ္ခုျဖစ္ေသာ တီလာဗီလာ (Teravera) ေကာ္ပိုေရးရွင္းသည္ ၄င္း၏ ေဆာက္လုပ္ေရးလုပ္ငန္းမ်ားအ တြက္ လုိအပ္ေသာ လမ္းခင္းစက္ မ်ား၊ ထရပ္ကားမ်ားႏွင့္ ေျမတူးစက္မ်ားကို တ႐ုတ္၊ ေတာင္ကိုရီးယားႏွင့္ ဂ်ပန္ႏုိင္ငံတုိ႔က ဝယ္ယူတင္သြင္းရန္ အတြက္ အေမရိကန္ေဒၚလာ ၂ ဒသမ ၅ သန္းကို အစုိးရထံမွ ေခ်းယူၿပီးေနာက္ ယခုႏွစ္တြင္လည္း ေလး ႀကိမ္ေျမာက္ ေခ်းေငြမ်ားကုိ ေခ်းယူ သြားဦးမည္ဟုသိရသည္။

တီလာဗီလာကဲ့သို႔ပင္ ဖိလစ္ပိုင္ႏုိင္ငံရွိ ေဆာက္လုပ္ေရးကုမၸဏီမ်ားသည္ ႏုိင္ငံ၏ သြင္းကုန္မ်ား တင္ သြင္းရာတြင္ အမ်ားဆုံးေနရာကို ရယူထား
သျဖင့္ ယခင္ကုန္သြယ္မႈ ပုိလွ်ံခဲ့ရာမွ ယခုအခါ ကုန္သြယ္မႈလုိေငြျပလာသည္။ ၁၁ ႏွစ္အတြင္း ဖိလစ္ပိုင္ေငြေၾကး ပီဆုိသည္ အေမရိကန္ ေဒၚလာႏွင့္ ဖလွယ္ရာတြင္ အနိမ့္ဆုံး သု႔ိ က်ဆင္းခဲ့သည္ဟု သိရသည္။

ဖိလစ္ပုိင္ႏုိင္ငံ ဗဟုိဘဏ္ဒုတိယဥကၠ႒ Diwa Guinigundo က ''ပီဆုိေငြတန္ဖုိးက်ဆင္းေပမယ့္ ျပည္ပမွာ သြားေရာက္အလုပ္လုပ္ေနၾကတဲ့ ဖိလစ္ပုိင္ႏုိင္ငံသားေတြက တစ္လကုိ ျပန္ပုိ႔ေငြဟာ အေမရိကန္ ေဒၚလာ ႏွစ္ဘီလီယံရွိေနတဲ့အတြက္ ေငြေၾကးသုံးစြဲႏုိင္အား ျမင့္မားေနၿပီး ေရရွည္မွာ ပုိ႔ကုန္တန္ဖုိးေကာင္းလာ ႏုိင္ပါတယ္။

မၾကာမီႏွစ္မ်ားမွာ ျပည္ပက ကန္ထ႐ုိက္လုပ္ငန္းေတြနဲ႔ ျပည္ပမွာ သြားေရာက္အလုပ္လုပ္ေနၾကတဲ့ ဖိလစ္ပိုင္ႏုိင္ငံသားမ်ားစြာေတြဆီက ဝင္ေငြအေမရိကန္ ေဒၚလာ ၄ဝ ဘီလီယံအထိ ဝင္လာစရာရွိတဲ့ အတြက္ ဘတ္ဂ်က္လုိေငြျပမႈကိုကာ မိလာႏုိင္ပါတယ္''ဟု ေထာက္ျပပါသည္။

ပုဂၢလိက ေဆာက္လုပ္ေရး လုပ္ငန္းမ်ားအျပင္ တီလာဗီလာကဲ့သို႔ေသာ အားေကာင္းေသာ ေဆာက္လုပ္ေရးကုမၸဏီအမ်ားအျပားသည္
အစုိးရ၏ ယိုယြင္းေနေသာလမ္းမ်ား၊ ရထားလမ္းမ်ား၊ ဆိပ္ကမ္းမ်ား၊ ေလဆိပ္မ်ားေဆာက္လုပ္ေရးလုပ္ငန္းအတြက္ အၿပိဳင္အဆုိင္ ဝင္ေရာက္လုပ္ ကိုင္လာေနၾကသည္။ အစုိးရ၏ ေဆာက္လုပ္ေရး စီမံကိန္းေပါင္းမ်ား စြာကုိလည္း ေစာင့္ဆုိင္းေနၾကၿပီး ၄င္းတုိ႔အတြက္ လုိအပ္ေသာ ေဆာက္လုပ္ေရးသုံး စက္ပစၥည္းမ်ားကို ႏုိင္ငံ ျခားမွ မွာယူေနၾကပါသည္။

တီလာဗီလာ ကုမၸဏီႀကီးသည္ ဖိလစ္ပိုင္ေတာင္ပိုင္းရွိ Luzon ကြၽန္းတြင္ အေျခခံ အေဆာက္အအုံမ်ား ေဆာက္လုပ္ေရးလုပ္ငန္းမ်ား၌ အဓိကလုပ္ကုိင္ေနၿပီး ၾကန္႔ၾကာေနေသာ ေလးလမ္းသြားလမ္းေဖာက္ လုပ္ေရးစီမံကိန္း၏ အစိတ္အပုိင္း တစ္ခုျဖစ္ေသာ တုိးဂိတ္မ်ား ေဆာက္ လုပ္ရန္အတြက္ တစ္ဆင့္ခံ ကန္ထ႐ုိက္မ်ားျဖင့္ လုပ္ကိုင္ရန္ရွိသည္ဟုသိရသည္။

ယခင္အာကြီႏုိ အစုိးရလက္ထက္တြင္ ႀကိဳးနီစနစ္လႊမ္းမုိးခဲ့မႈမ်ားေၾကာင့္ ႏုိင္ငံျခားႏွင့္ ျပည္တြင္း ေဆာက္လုပ္ေရး လုပ္ငန္းမ်ားတြင္ ဝင္ေရာက္လုပ္ကုိင္ရန္ တြန္႔႔ဆုတ္ေနခဲ့ၾကေသာ္လည္း ဒူတာေတး၏ လက္ ထက္တြင္ လုပ္ငန္းမ်ား လ်င္ျမန္ေခ်ာေမြ႔လာၿပီး ၄င္းအားယုံၾကည္ၾကသျဖင့္ အင္တုိက္အားတုိက္ပါဝင္ လုပ္ကုိင္လာၾကသည္။ သို႔ျဖစ္ရာ ဖိလစ္ပိုင္ႏုိင္ငံ၌ ေဆာက္လုပ္ေရး ေရႊေခတ္ကုိ ေရာက္ေတာ့မည္မွာမလႊဲေတာ့ပါ။

Credit: Zaygwet