အစိုးရသစ္၊ MIC အသစ္နဲ႔ ရင္းႏွီးျမဳပ္ႏွံမႈ အလားအလာ

ျမန္မာနိုင္ငံရဲ႕ နိုင္ငံေရး၊ စီးပြားေရး၊ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးနဲ႔ ပတ္သက္တဲ့ စီမံခန္႔ခြဲေရးလုပ္ငန္းစဥ္ေတြကို ရက္ ၁၀၀ စီမံကိန္းခ်မွတ္ၿပီး လုပ္ေဆာင္ေနတဲ့အထဲ ရင္းနွီး ျမဳပ္နွံမႈေတြ ပိုမို၀င္ေရာက္လာေရး ဘယ္လိုကိုင္တြယ္မလဲဆိုတာ စိတ္၀င္စားစရာပါ။ စီးပြားေရးဖြံ႕ၿဖိဳးတိုးတက္ဖို႔နဲ႔ အလုပ္အကိုင္အခြင့္အလမ္း တိုုးျမွင့္ဖို႔ အဓိက တြန္းအားျဖစ္တဲ့ တိုင္းျပည္ရဲ႕ ရင္းနွီးျမဳပ္နွံမႈ က႑ေတြမွာ ဘယ္လိုေျဖေလွ်ာ့မႈေတြ လုပ္မလဲ။ ဘယ္လို မူ၀ါဒေတြနဲ႔ သြားၾကမလဲ။
စီးပြားေရးနဲ႔ ပတ္သက္တဲ့ လုပ္ငန္းစဥ္ေတြကို ျပည္တြင္းလုပ္ငန္းရွင္ေတြေရာ နိုင္ငံတကာလုပ္ငန္းရွင္ေတြကပါ သိခ်င္ေနၾကပါတယ္။ ႏိုင္ငံတကာလုပ္ငန္းရွင္ေတြ အတြက္ေတာ့ ရင္းနွီးျမဳပ္နွံမႈဥပေဒက အေရးႀကီးသလို နည္းပေဒေတြ မူ၀ါဒေတြကလည္း အေရးႀကီးတာပါပဲ။

နုိင္ငံျခားရင္းနွီးျမဳပ္နွံမႈ ဥပေဒကို ၂၀၁၂ ခုနွစ္ နို၀င္ဘာလ ၂ ရက္ေနက ထုတ္ျပန္ခဲ့ပါတယ္။ ဥပေဒသစ္ ထြက္ေပၚလာၿပီးေနာက္ပိုင္း ရင္းနွီးျမဳပ္နွံမႈေတြ ပို၀င္လာခဲ့ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ နိုင္ငံျခားရင္းနွီးျမဳပ္နွံမႈ ဥပေဒနဲ႔ နိုင္ငံသားရင္းနွီးျမဳပ္နွံမႈ ဥပေဒဆိုၿပီး ဥပေဒ ၂ ခု ျဖစ္ေနတာေၾကာင့္ နိုင္ငံတကာလုပ္ငန္းရွင္ေတြ စိတ္မသက္မသာ ျဖစ္ၾကပါတယ္။

ေနာက္ပိုင္းမွာေတာ့ နိုင္ငံျခားရင္းနွီးျမဳပ္နွံမႈ ဥပေဒနဲ႔ နိုင္ငံသားရင္းနွီးျမဳပ္ႏွံမႈ ဥပေဒကို ေပါင္းစည္းလိုက္ပါတယ္။ ဒါကိုု ျပင္ဆင္ခ်က္တခ်ိဳ႕ ထည့္ၿပီး လႊတ္ေတာ္တင္ဖို႔ ေဆြးေႏြးေနၾကပါတယ္။ ယခု ဇူလိုင္လဆန္းပိုင္းကို ေရာက္တဲ့အထိေတာ့ အဲဒီဥပေဒ မထြက္လာေသးပါဘူး။

“မူပိုင္းဆိုင္ရာေတာ့ အေျပာင္းအလဲ မျဖစ္ႏိုင္ပါဘူး။ ဥပေဒရဲ႕ က်စ္လစ္မႈကိုပဲ ပိုၿပီးဦးစားေပးၿပီး ေဆြးေႏြးရမွာပါ။ ၿပီးရင္ ဥပေဒကို ျပဌာန္းေတာ့မွာပါ”လို႔ စီမံကိန္းနဲ႔ ဘ႑ာေရး၀န္ႀကီးဌာနက ၫႊန္ၾကားေရးမွဴးခ်ဳပ္ ဦးေအာင္နိုင္ဦးက ေျပာျပခဲ့ပါတယ္။

ၿပီးခဲ့တဲ့ အစိုးသက္တမ္းမွာ ၂၀၁၁ -၂၀၁၂ ဘ႑ာေရးနွစ္ကေန ၂၀၁၅-၁၆ ဘ႑ာေရးႏွစ္အထိ ၅ ႏွစ္တာကာလအတြင္းမွာ စုစုေပါင္းရင္းႏွီးျမဳပ္ႏွံမႈ အေမရိကန္ေဒၚလာ ၂၇ ဒႆမ ၅ ဘီလ်ံ၀င္ထားတာ ေတြ႕ရပါတယ္။ ၂၀၁၅- ၁၆ မွာ ၀င္ေရာက္မႈ အမ်ားဆံုးျဖစ္ၿပီး အေမရိကန္ေဒၚလာ ၉ ဒႆမ ၄ ဘီလ်ံအထိ ေရာက္ရွိခဲ့ပါတယ္။ အဲဒီအထဲမွာ ေရနံနဲ႔ သဘာ၀ဓာတ္ေငြ႕ က႑မွာ ရင္းနွီးျမဳပ္နွံမႈ ၄ ဒႆမ ၈ ဘီလ်ံ အထိ ရွိေနပါတယ္။ ထုတ္လုပ္မႈမွာ ၁ ဘီလ်ံေလာက္ ၀င္ၿပီး သယ္ယူပို႔ေဆာင္ေရးနဲ႕ ဆက္သြယ္ေရးမွာေတာ့ ၁ ဒႆမ ၉ ဘီလ်ံအထိ ၀င္ေရာက္ခဲ့ပါတယ္။ လယ္ယာစိုက္ပ်ိဳးေရးက႑မွာ အနည္းဆံုးျဖစ္ၿပီး သန္း ၇၀၀ ပဲ ၀င္ခဲ့ပါတယ္။

• 

ဒီမိုကေရစီအစိုးရလက္ထက္ ပထမဦးဆံုး ဘ႑ာေရးႏွစ္မွာေတာ့ ရင္းနွီးျမဳပ္နွံမႈ ၆ ဘီလ်ံရွိမယ္လို႔ မွန္းထားေၾကာင္း သိရပါတယ္။ ၿပီးခဲ့တဲ့နွစ္က ျမန္မာႏိုင္ငံကို ျပည္ပရင္းနွီးျမဳပ္နွံမႈ ၉ ဒႆမ ၄ ဘီလ်ံ ၀င္ေရာက္ခဲ့တဲ့အတြက္ လက္ရွိဘ႑ာနွစ္ရဲ႕ ခန္႔မွန္းခ်က္က ယခင္ႏွစ္ထက္ သိသိသာသာ နည္းသြားပါတယ္။ အလားတူပဲ ျမန္မာႏိုင္ငံရင္းႏွီးျမွဳပ္ႏွံမႈေကာ္မရွင္ (MIC)ကို အသစ္ျပန္ဖြဲ႕စည္းေနတာေၾကာင့္ ရင္းႏွီးျမွဳပ္ႏွံမႈအတြက္ အဆိုျပဳလႊာတင္ထားတာ အေမရိကန္ ေဒၚလာ ၂ ဘီလ်ံ ရွိေပမယ့္ ခြင့္ျပဳၿပီးတဲ့ ပမာဏက အေမရိကန္ေဒၚလာ ၃ သန္းပဲ ရွိေသးတယ္လို႔ ဦးေအာင္ႏိုင္ဦးက ေျပာပါတယ္။

ထူးျခားခ်က္က ရင္းႏွီးျမွဳပ္ႏွံမႈကို ဦးစားေပးမယ့္ က႑ေတြပါ။
“က်ေနာ္တို႔ ပထမအစည္း အေ၀းမွာေဆြးေႏြးတာက နံပတ္
(၁) အေနနဲ႔ကေတာ့ အလုပ္အကိုင္ အခြင့္အလမ္းေတြ ေပးနုိင္ဖို႔အတြက္ လုပ္သားအင္အားကို အဓိကထားတဲ့ လုပ္ငန္းေတြကို ခြင့္ျပဳေပးနိုင္ဖို႔နဲ႔
(၂) ကေတာ့ အေျခခံ အေဆာက္အအံုပိုင္းမွာ ရင္းနွီးျမဳပ္ႏွံတာမ်ိဳးကို ဦးစားေပးဖို႔ ေဆြးေႏြးထားပါတယ္။ သဘာ၀ သယံဇာတအေပၚ အမွီျပဳတဲ့လုပ္ငန္းေတြကို တတ္နိုင္သမွ် ေလွ်ာ့ခ်သြားမွာပါ ” လို႔ ဦးေအာင္နုိင္ဦးက ေျပာျပပါတယ္။
၁၉၈၉ ခုႏွစ္ကေန ၂၀၁၆ ခုနွစ္ ေမလ ၃၁ ရက္အထိ ျပဳစုထားတဲ့ စာရင္းအရဆိုရင္ ျမန္မာနိုင္ငံရဲ႕ စုစုေပါင္း ရင္းနွီးျမဳပ္နွံမႈပမာဏက ၆၃ ဒႆမ ၇ ဘီလ်ံ ရွိေနပါတယ္။ ေရနံနဲ႔ သဘာ၀ဓာတ္ေငြ႕က႑မွာ ျမုပ္နွံမႈ ၃၅ ဒႆမ ၁၇ ရာခိုင္နႈန္း၊ စြမ္းအင္က႑မွာ ၃၀ ဒႆမ ၃၈ ရာခိုင္နႈန္း၊ ထုတ္လုပ္မႈက႑မွာ ၁၀ ဒႆမ ၃၄ ရာခိုင္နႈန္း၊ သယ္ယူပို႔ေဆာင္ေရးနဲ႔ ဆက္သြယ္ေရးမွာ ၇ ဒႆမ ၉ ရာခိုင္နႈန္း၊ အိမ္ၿခံေျမမွာ ၄ ဒႆမ ၇ ရာခိုင္နႈန္းနဲ႔ သတၱဳ တူးေဖာ္ေရးက႑မွာ ၄ ဒႆမ ၅ ရာခိုင္ႏႈန္း ျဖစ္ပါတယ္။

သဘာ၀သယံဇာတအေပၚ အမွီျပဳတဲ့ လုပ္ငန္းေတြကို ေလွ်ာ့သြားမယ္ဆိုတဲ့ မူက ယခုမွ စတင္တာ မဟုတ္ပါဘူး။ ဦးေအာင္ႏိုင္ဦးရဲ႕ ရွင္းလင္းခ်က္ထဲမွာပဲ လြန္ခဲ့တဲ့ ၅ ႏွစ္ကတည္းက ဦးစားေပးက႑ထဲမွာ မထည့္ခဲ့ေၾကာင္း သိရပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ဦးစားမေပးတဲ့ၾကားကပဲ ရင္းႏွီးျမွဳပ္ႏွံမႈ တိုးခဲ့ပါတယ္။ ဥပမာ- သတၱဳတူးေဖာ္ေရးလုပ္ငန္း။
ဒီလုပ္ငန္းဟာ သဘာ၀သယံဇာတနဲ႔ သက္ဆိုင္တဲ့အတြက္ မူအရဆိုရင္ ရင္းႏွီးျမွဳပ္ႏွံမႈ ေလ်ာ့သြားရပါမယ္။ ဒါေပမယ့္ ၿပီးခဲ့တဲ့ ၅ ႏွစ္တာကာလရဲ႕ ပထမဦးဆံုး ဘ႑ာႏွစ္ျဖစ္တဲ့ ၂၀၁၁-၁၂ ဘ႑ာေရးႏွစ္မွာ ၁၉ ဒႆမ ၈၇ သန္း ရွိၿပီး ၂၀၁၅- ၁၆ ဘ႑ာေရးႏွစ္မွာေတာ့ ၂၈ ဒႆမ ၉၂၃ သန္း အထိ ျမင့္တက္ခဲ့ပါတယ္။

ဘယ္သူ႔တာဝန္လဲ။ MIC လား၊ ၀န္ႀကီးဌာနလား
MIC ဘက္က မူ၀ါဒပိုင္းနဲ႔ ကန္႔သတ္ထားတာမ်ိဳးေတြ ရွိေပမယ့္လည္း တခ်ိဳ႕လုပ္ငန္းေတြက MIC ကို ျဖတ္စရာ မလိုဘဲ လုပ္ကိုင္ခြင့္ ရေနတယ္လို႔ သိရပါတယ္။

သဘာ၀ပတ္၀န္းက်င္နဲ႔ လူေနမႈဘ၀ကို ထိခုိက္ပ်က္စီး ေစတာေတြ ရွိေနတဲ့အတြက္ MIC က ခြင့္ျပဳခ်က္ေပးခဲ့ရာမွာ ၿပီးခဲ့တဲ့ ႏွစ္ေတြက ေတာ္ေတာ္ စိစစ္ခဲ့ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ MIC ရဲ႕ ခြင္ျပဳခ်က္ပါမစ္ မရတဲ့ၾကားထဲက သယံဇာတလုပ္ငန္းေတြကို လုပ္ေနတာေတြ ရွိခဲ့ပါတယ္။

“MIC က လုပ္ငန္းအားလံုးကို ကိုင္နိုင္တဲ့ အေနအထားမွာ မရွိပါဘူး။ တခ်ိဳ႕ လုပ္ငန္းေတြက ၀န္ႀကီးဌာနရဲ႕ ခြင့္ျပဳခ်က္နဲ႔ လုပ္ေနၾကတာ ရွိပါတယ္။ ဥပမာ- ဟိုတယ္လုပ္မယ္ ဆိုရင္ ဟိုတယ္၀န္ႀကီးဌာနက ခြင့္ျပဳခ်က္ ယူလည္းရသလို MIC ကေပးထားတဲ့ Incentive ကို ယူၿပီးလုပ္လို႔လည္း ရေနပါတယ္” လို႔ ဦးေအာင္ႏိုင္ဦးက ေျပာသြားပါတယ္။

ၿပီးခဲ့တဲ့ အစိုးရလက္ထက္က MIC ရဲ႕ ပါမစ္မယူဘဲ ၀န္ႀကီးဌာနခြင့္ျပဳခ်က္နဲ႔ လုပ္လို႔ရခဲ့တဲ့ အေနအထားေၾကာင့္ မူ၀ါဒအတိုင္း မျဖစ္ခဲ့တာလို႔ ေကာက္ခ်က္ခ်ရင္ ရႏိုင္ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ရင္းႏွီးျမွဳပ္ႏွံမႈ ဥပေဒရဲ႕ အားေပ်ာ့ခ်က္ေၾကာင့္လည္း ျဖစ္တယ္လို႔ ဆိုႏိုင္ပါတယ္။ ရင္းႏွီးျမွဳပ္ႏွံမႈဥပေဒဟာ မျဖစ္မေနလိုက္နာရမယ့္ ဥပေဒမ်ဳိး (Mandatary law) မဟုတ္ပါဘူး။ လုပ္ငန္းရွင္က သူ႔ဆႏၵနဲ႔အညီ ခြင့္ျပဳခ်က္ေလွ်ာက္လႊာကို တင္ခ်င္လည္း တင္ႏိုင္ၿပီး မတင္ခ်င္လည္း ေနလိုု႔ရတဲ့ ဥပေဒမ်ဳိး(Optional law) ျဖစ္ေနခဲ့တဲ့ အခ်က္ပါ။ ဒါေၾကာင့္ ၀န္ႀကီးဌာနနဲ႔ လက္သိပ္ထုိး လုပ္ခဲ့ေလသလားဆိုတာ စဥ္းစားဖို႔ လိုပါတယ္။

ယခု အစိုးရသစ္လက္ထက္မွာေတာ့ MIC ကို သီးျခားရပ္တည္တဲ့ အဖြဲ႕အျဖစ္ မထားေသးဘဲ လုပ္ငန္းေဆာင္တာ ကိစၥအားလံုးကို စီမံဘ႑ာ၀န္ႀကီးဌာန ေအာက္မွာထားၿပီးေတာ့ ဆက္လက္ေဆာင္ရြက္သြားဖို႔ မူ၀ါဒေပးပါတယ္လို႔ သိရပါတယ္။ ဒါဆိုရင္ MIC ရဲ႕ မူ၀ါဒေတြကို ၀န္ႀကီးဌာနက ဆက္လက္ထိန္းသိမ္းေပးရမယ့္တာ၀န္ ရွိလာၿပီလို႔ ဆိုရမွာပါ။

လက္ရွိအေနအထားက ရင္းႏွီးျမွဳပ္ႏွံမယ့္သူေတြအတြက္ ေစာင့္ၾကည့္ရမယ့္ အေနအထားမွာပဲ ရွိေနပါေသးတယ္။ MIC က သပ္သပ္၊ ၀န္ႀကီးဌာနက သပ္သပ္ ဆိုတာမ်ဳိး မဟုတ္ေတာ့တဲ့ အတြက္ ရင္းႏွီးျမွဳပ္ႏွံမႈေတြကို ပိုၿပီး စနစ္တက် ခြင့္ျပဳေပးႏိုင္မယ္လို႔ ေမွ်ာ္လင့္ရေလမလား။ အစိုးရသစ္လက္ထက္ MIC အသစ္က အရင္ထက္ ပိုၿပီး အားေကာင္းလာမွာလား။ ျပင္ဆင္ခ်က္ေတြနဲ႔ ထြက္ေပၚလာမယ့္ ရင္းႏွီးျမွဳပ္ႏွံမႈဥပေဒက ႏိုင္ငံတကာ လုပ္ငန္းရွင္ေတြကို ပိုၿပီး လုပ္သာကိုင္သာျဖစ္ေအာင္ ဖန္တီးေပးႏိုင္မလား။

ရက္ ၁၀၀ စီမံကိန္း အၿပီးမွာေတာ့ ရင္းႏွီးျမွဳပ္ႏွံမႈ အလားအလာေတြ ပိုမိုထင္ရွားလာလိမ့္မယ္လို႔ ေမွ်ာ္လင့္ႏိုင္ပါေၾကာင္း။

Credit: The Irrawaddy