အိမ္ၿခံေျမေရာင္းဝယ္မႈႏွင့္ အခြန္ေဆာင္ျခင္း၊ ေရွာင္ျခင္းျပႆနာ……
ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ စီးပြားေရးလုပ္ကိုင္ရန္အတြက္ အလုပ္အကိုင္ရွားပါးသည္ဟု ဆိုၾကသည္။ ဟုတ္လည္း ဟုတ္သည္ ၊မဟုတ္လည္းမဟုတ္ေပ။ အဘယ့္ေၾကာင့္ဆိုေသာ ျမန္မာႏိုင္ငံသည္ အလုပ္မရိွလွ်င္ တစ္ခုခုကို အေရာင္းအဝယ္လုပ္ႏိုင္သည္။ ဥေပေဒႏွင့္ ကင္းလြတ္၍ တရားမဝင္သည့္အရာဆိုလွ်င္ အခြန္ေဆာင္ရန္ မလို အပ္သည့္အတြက္ အေရာင္းအဝယ္မွာ Free Duty,Free Tax ပင္ျဖစ္သည္။
အခြန္အတြက္ စိတ္ပူစရာမလို ႀကိဳက္ေရာင္းႀကိဳက္ဝယ္ပင္ျဖစ္သည္။ ယင္းကဲ့သို႔ အခြန္မေဆာင္သည့္အတြက္ မည္သူနစ္နာသနည္းဟု ေမးခြန္းထုတ္လွ်င္ ျပည္သူသာလွ်င္နစ္နာမည္ျဖစ္သည္။ ျပည္သူဟုဆိုျခင္းမွာ စားသံုးသူႏွင့္ ေရာင္းခ်သူပါ အားလံုးကို ဆိုလိုျခင္းျဖစ္သည္။ ဒီမိုကေရစီႏိုင္ငံအစိုးရဆိုသည္မွာ ျပည္သူလူထု၏အခြန္ျဖင့္ရပ္တည္ၾကရသည္ အဖြဲ႔အစည္းတစ္ခုျဖစ္သည္။ ျပည္သူလူထုက မဲေပးေရြးခ်ယ္လုိက္သည့္သက္တမ္းကာလအတြင္း ျပည္သူလူထု မွျပန္လည္ထိန္းခ်ဳပ္၍ရသည့္ အခြန္ျဖင့္သာျပန္လည္ထိန္းခ်ဳပ္ႏိုင္ေစရန္ျဖစ္သည္။ ဥပမာ- ျပည္နယ္တစ္ခုမွ အမတ္သို႔မဟုတ္ ဝန္ႀကီးကို မႀကိဳက္ႏွစ္သက္ပါက အခြန္မေပးေဆာင္ျခင္းျဖစ္သည္။ ဤသို႔ေဆာင္ရြက္ခ်င္ပါက အစိုးရမွ ျပည္သူထံမွအခြန္ကို လိုလိုလားလားျဖစ္လာေအာင္ျပဳလုပ္ရမည္ျဖစ္သည္။
ထို႔အျပင္ ႏိုင္ငံေတာ္ကို စီမံအုပ္ခ်ဳပ္ေနသည္မွာ အစိုးရျဖစ္သည့္အတြက္ ႏိုင္ငံအတြက္လုပ္ငန္းေဆာင္ရြက္ရန္ေငြေၾကးလိုအပ္သည္။ မည္သည့္ အစိုးရမွ အိတ္စိုက္ေငြျဖင့္ဝင္ေရာက္၍ volunteer လုပ္မည္မဟုတ္ေပ။ ထို႔အတြက္ ျပည္သူထံမွ အခြန္ေငြရရန္လိုအပ္သည္။ ထိုမွမဟုတ္လွ်င္ အစိုးရမွလုပ္ငန္းလည္ပတ္ရန္အတြက္ သူ႔နည္းသူ႔ဟန္ျဖင့္ ဘ႑ာ ေငြ ျဖည့္တင္းလိမ့္မည္ျဖစ္သည္။ ယင္းကဲ့သို႔ျဖစ္လာပါက ႏိုင္ငံအတြက္ အလြန္အႏၲရာယ္ရိွလွသည္။ ေခါင္းစဥ္အမ်ိဳးမ်ိဳးျဖင့္ ဘ႑ာေငြႏွစ္ခ်ဳပ္စာရင္းထြက္ေပၚလာလိမ့္မည္ျဖစ္ကာ ရွင္းမရသည့္ျပႆနာမ်ားႏွင့္ လည္း အသီးသီးဟိုတစ္စ၊ဒီတစ္စေပၚေပါက္လာလိမ့္မည္ျဖစ္သည္။
ထို႔အတြက္ အစိုးရႏွင့္ျပည္သူ၊ ျပည္သူႏွင့္ အစိုးရ Check and Balance အျဖစ္အခြန္ေငြဆိုသည္မွာ အဓိကအခန္းက႑တစ္ခုအျဖစ္လိုအပ္သည္။ အကယ္၍ အခြန္ေငြေပးေဆာင္ရျခင္းမရိွပါက ထိုႏိုင္ငံအတြက္ ေရွ႕ေရးမွာေကာင္းမြန္လွသည့္ အလားအလား မဟုတ္ေပ။
လက္ရိွျမန္မာႏိုင္ငံတြင္လည္း အဆိုပါအေနအထားမ်ားႏွင့္ႀကံဳေတြ႔ေနရၿပီျဖစ္သည္။ ျပည္သူကလည္း အခြန္ေပးေဆာင္ရေကာင္းမွန္းမသိသလို အစိုးရမွလည္း ၾကပ္ၾကပ္မတ္မတ္ေဆာင္ရြက္ျခင္းမျပဳေပ။ ျပည္သူအကုန္လံုးဟု မဆိုလိုေသာ္လည္း ၉၀ရာခိုင္ႏႈန္းမွာ အခြန္ေပးေဆာင္ရန္ပ်က္ကြက္ေနၾကသည္။ လက္ရိွ အခ်ိန္အထိ အခြန္စည္းၾကပ္ မွဴးႏွင့္ ျမန္မာျပည္သူတို႔ေတြ႔ဆံုဖူးသည့္ အႀကိမ္အေရအတြက္မွာလည္းမရိွသ ေလာက္ရွားပါးလွသည္။ လက္ရိွအေျခအေနႏွင့္ တစ္ဦးခ်င္းဝင္ေငြခြန္ေဆာင္ရန္ အခက္အခဲျဖစ္ေနေသာ္လည္း အနည္းဆံုးေတာ့ sale Tax ကိုေတာ့ေပးေဆာင္သင့္သည္။ အဆိုပါ Sale Tax မွာေရာင္းရေငြေပၚ မႈတည္၍သတ္မွရာခိုင္ႏႈန္းကိုေပးေဆာင္ရျခင္းျဖစ္သည္။ ယခုအခါ ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္အခြန္ေပးေဆာင္ျခင္း မျပဳဘဲေရာင္းျခင္း၊ ဝယ္ျခင္း ျပဳလုပ္ေနၾကသည္။ ယင္းမွာ ႏိုင္ငံေတာ္အတြက္မ်ားစြာနစ္နာေစသည္။ အမ်ားစုမွာ Sale Tax ကိုမေဆာင္ျခင္းမ်ားျဖစ္သည္။ ယင္းအထဲမွ အေပၚလြင္ဆံုးအခြန္မေဆာင္မႈမ်ားမွာ ေမာ္ေတာ္ယာဥ္ အေရာင္းအဝယ္ႏွင့္ အိမ္ၿခံေျမ အေရာင္းအဝယ္တို႔ပင္ျဖစ္သည္။ ယင္းႏွစ္ခုအနက္ အိမ္ၿခံေျမေရာင္းျခင္း၊ ဝယ္ျခင္းမွာ အခြန္မေဆာင္မႈပို၍မ်ားေနသည္။
လက္ရိွျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ အိမ္ၿခံေျမပြဲစား(အက်ိဳးေဆာင္)မ်ား၊ အိမ္ၿခံေျမအက်ိဳးေဆာင္ကုမၸဏီမ်ား ႏွင့္ အိမ္ၿခံေျမအက်ိဳးေဆာင္အဖြဲ႔အစည္းမ်ား စသည္တို႔ရွိေနၾကၿပီျဖစ္သည္။ ထို႔အတြက္ ႏိုင္ငံတကာႏွင့္ယွဥ္ပါက ျမန္မာႏိုင္ငံ၏အိမ္ၿခံေျမအက်ိဳးေဆာင္လုပ္ငန္းမွာ အေျခအေန တစ္ခုအထိတုိးတက္ေနၿပီျဖစ္သည္။
သို႔ေသာ္ အခြန္ေပးေဆာင္မႈႏွင့္ ပတ္သက္၍ အစိုးရမွလည္းတိတိက်က် ၾကပ္ၾကပ္မတ္မတ္ေဆာင္ရြက္ျခင္းမရိွေသးေပ။ ယခုလက္ရိွျမန္မာႏိုင္ငံ အိမ္ၿခံေျမေစ်းကြက္တြင္ အိမ္ၿခံေျမအ က်ိဳးေဆာင္မ်ားက ဦးေဆာင္ေနသည္ဆိုေသာ္လည္း လက္ေတြ႔တြင္ အိမ္ၿခံေျမေစ်းကြက္တြင္ ေငြေၾကးရင္းႏွီး ျမႈပ္ႏွံမႈအတြက္ အိမ္ၿခံေျမသိုေလွာင္သူတို႔က ပို၍မ်ားျပားေနၾကသည္။
ယင္းကဲ့သို႔ အိမ္ျခံေျမေရာင္းျခင္း ဝယ္ျခင္းတြင္ အခြန္ေပးေဆာင္မႈကို အမည္ေပါက္ေလွ်ာက္ထားသူမ်ားကသာ အခြန္ေပးေဆာင္ေနရေသာ္ လည္း အိ္မ္ၿခံေျမဝယ္ေရာင္းလုပ္ကိုင္ရန္သိုေလွာင္ထားသူမ်ားမွာ အခြန္မဲ့အျဖစ္လုပ္ကိုင္ေနၾကသည္။ “ အိမ္ေတြ၊ ၿခံေတြ၊ ေျမေတြဆိုတာ မေရႊ႕ ေျပာင္းႏိုင္တဲ့ပစၥည္းေတြျဖစ္တာရယ္။ ေနာက္ၿပီး ေရာင္းဖို႔မဟုတ္ဘူး တကယ္လူေနမယ္ဆိုရင္ အမည္ေပါက္လုပ္ကိုလုပ္သင့္တယ္။ အမည္ေပါက္လုပ္မယ္ဆိုရင္ အခြန္ကေဆာင္ကို ေဆာင္ရမွာပါ။ ဒါေပမဲ့ ေရာင္းခြန္ဆိုတာေဆာင္ကိုေဆာင္သင့္တယ္အရာပါ။” ဟု အခြန္ေကာက္ခံမႈ စိစစ္ၾကပ္မတ္ေရး ဘုတ္အဖြဲ႔ မွတာဝန္ရိွသူတစ္ဦးက အမွန္တကယ္ေနထိုင္မည့္ေနအိမ္ျဖစ္ပါကအမည္ေပါက္ လုပ္သင့္ေၾကာင္းေျပာၾကားခဲ့သည္။
ထို႔အျပင္ ဝယ္ယူၿပီးေသာ အိမ္ၿခံေျမကို မိမိ၏ မိသားစုေနထိုင္မည္ လုပ္ကိုင္ စားေသာက္မည္ဆိုပါက အမည္ေပါက္လုပ္သင့္သည္။ ထိုမွမဟုတ္လွ်င္ ပိုင္ဆိုင္မႈဆံုးျဖတ္သည့္အခါ အခက္ အခဲမ်ားျဖစ္လာႏိုင္သလို အေမြခြဲေဝသည့္အခါတြင္လည္း အခက္အခဲရိွလာႏို္င္သည္။ “ ဝယ္ထားတဲ့ အိမ္ျဖစ္ျဖစ္ ၿခံျဖစ္ျဖစ္ ကိုယ္ေနမယ္ဆိုရင္ အမည္ေပါက္လုပ္ထားသင့္တယ္။ ဒီပစၥည္းေတြက ေရႊ႕ ေျပာင္းလို႔ရတဲ့အရာေတြမွ မဟုတ္တာ။
ပိုင္ဆိုင္မႈအတြက္ဝယ္လိုက္ရင္ အမည္ေပါက္လုပ္သင့္တယ္။ အမည္ေပါက္လုပ္ရင္ အခြန္ေဆာင္ ၿပီးသာျဖစ္သြားတာေပါ့” ဟုအိမ္ၿခံေျမအက်ိဳးေဆာင္တစ္ဦးကလည္း သံုးသပ္ေျပာၾကားခဲ့သည္။ ယင္းကဲ့သို႔ အိမ္ၿခံေျမ ေရာင္းျခင္း၊ဝယ္ျခင္းတြင္ Sale Tax ေဆာင္ရန္ေရွာင္ျခင္းသည္ ရန္ကုန္တစ္ခုတည္းတြင္ မဟုတ္ဘဲျမန္မာႏိုင္ငံတစ္ဝန္းလံုးတြင္ပင္ ျဖစ္ေနသည္။ ရန္ကုန္တြင္ေရာင္းခ်ခဲ့ေသာ အိမ္ၿခံေျမတို႔သည္ တန္ဖိုး ပမာဏႀကီးျမင့္သည့္အတြက္ တခ်ိဳ႕ေသာတန္ဖိုးနည္းအေရာင္းအဝယ္တို႔သာ အခြန္ေရွာင္ျခင္းကိုျပဳလုပ္ၾက သည္။
တန္ဖိုးျမင့္ေရာင္းဝယ္မႈတြင္ ေရွ႕ေနႀကီးမ်ားျဖင့္စာခ်ဳပ္ေသာေၾကာင့္ အခြန္ေဆာင္ရႏႈန္းမွာ အနည္းႏွင့္အ အမ်ားသာကြာျခားသည္။ သို႔ေသာ္ လက္ရိွရန္ကုန္အေရာင္းအဝယ္၊ အငွားေစ်းကြက္တြင္ တန္ဖိုးအသင့္တင့္ ႏွင့္ တန္ဖိုးနည္း အေရာင္းအဝယ္မ်ားသာအျဖစ္မ်ားေနသည့္အတြက္ Sale Tax ေဆာင္ျခင္းမွာမရိွသေလာက္ရွား ပါးေနေလသည္။
လတ္တေလာ ျပည္တြင္းအိမ္ၿခံေျမေစ်းကြက္သည္ ေယဘုယ် အားျဖင့္ၿငိမ္ေနေသာ္လည္း ေစ်းသက္သက္သာေသာ နယ္ၿမိဳ႕ နယ္ဘက္မ်ားတြင္ ဝယ္ယူမႈမ်ားလာသည့္အတြက္ အဆိုပါအေရာင္းအဝယ္ မ်ားတြင္ အခြန္ေဆာင္ျခင္းမရိွၾကေခ်။ အိမ္ၿခံေျမအေရာင္းအဝယ္ျဖစ္သည့္ပြဲမ်ားတြင္ အမ်ားစုမွစာခ်ဳပ္ကိုေရွ႕ ေန တစ္ဦးဦးျဖင့္ခ်ဳပ္ဆိုၾကေသာ္လည္း အဆုိပါေရွ႕ေနမ်ားမွလည္း အခြန္ေဆာင္ရန္ကိစၥကို တိုက္တြန္းဟန္မရိွၾကေပ။
ထို႔အတြက္ ႏိုင္ငံေတာ္အစိုးရအေနျဖင့္ ျပည္သူထံမွအခြန္ေငြကို အမွန္တကယ္လိုအပ္ပါက ဥေပေဒအရအတိအ က်ေဆာင္ရြက္သင့္သည္။ “ ႏိုင္ငံတကာမွာ အခြန္နဲ႔ပတ္သက္လို႔ ေတာ္ေတာ္ေလးဂရုစိုက္ၾကတယ္။ အခြန္ေရွာင္ တဲ့လူေတြကို အေရးယူမႈ ကလည္းျပင္းထန္တယ္။ သူတို႔ဆီမွာ ဥပေဒအရကို လူသတ္မႈၿပီးရင္၊ အခြန္ေရွာင္မႈက အႀကီးဆံုးပဲ။ အဲ့အတြက္ လည္း ျပည္သူေတြကအခြန္ေဆာင္ၾကတယ္။ ဒီမွာက အခြန္နဲ႔ပတ္သက္ၿပီး အကၽြမ္းတဝင္မရိွေသးဘူး။ ဒါကိုအရင္ေဆာင္ရြက္ရဦးမယ္။” ဟုစီးပြားေရးလုပ္ငနး္ရွင္တစ္ဦးက သံုးသပ္ေျပာ ၾကားခဲ့သည္။
လက္ရိွျပည္တြင္း၌ တစ္ဦးခ်င္းဝင္ေငြခြန္ေဆာင္ရန္အခက္အခဲရိွေနေသာ္လည္း ရာခိုင္ႏႈန္းနည္း သည့္ Sale Tax ကိုေဆာင္သင့္သည္။ ယခု 2015-2016 ဘ႑ာႏွစ္အတြက္ အိမ္ၿခံေျမေရာင္းဝယ္မႈေပၚ အခြန္ႏႈန္းထားမ်ားကို က်ပ္တစ္သိန္းမွ က်ပ္သိန္းတစ္ေထာင္အထိကို ၃ရာခုိုင္ႏႈန္း၊ က်ပ္သိန္းတစ္ေထာင္မွ သိန္းငါးေထာင္အထိကို ၅ရာခုိင္ႏႈန္း၊ က်ပ္သိန္းငါးေထာင္မွသိန္းတစ္ေသာင္းအထိကုိ ၁၀ရာခိုင္ႏႈန္း၊ က်ပ္သိန္းတစ္ေသာင္းမွက်ပ္သိန္းတစ္ေသာင္းခြဲအထိကို ၂၀ရာခိုင္ႏႈန္းႏွင့္ က်ပ္သိန္းတစ္ေသာင္းခြဲႏွင့္အထက္ ကို ၃၀ရာခိုင္ႏႈန္းအသီးသီးေျပာင္းလဲသတ္မွတ္လိုက္သည့္အတြက္ က်ပ္သိန္းတစ္ေထာင္ဝန္းက်င္အိမ္ၿခံေျမတို႔ သည္ အခြန္၃ရာခိုင္ႏႈန္းသာေပးေဆာင္ရမည္ျဖစ္ျခင္းေၾကာင့္ အဆိုပါပမာဏရိွအိမ္ၿခံေျမတို႔အေရာင္းအဝယ္ျမင့္ တက္လာႏိုင္သည္။ ယင္းပမာဏတြင္ အေရာင္းအဝယ္ ျဖစ္ပါက အခြန္၃ရာခုိင္ႏႈန္းမွာ ေပးေဆာင္သင့္သည့္ပမာဏျဖစ္သည္။ယခုအခါ တြင္လည္း မုန္႔ဆိုင္အခ်ိဳ႕ တြင္ စားသံုးသူတို႔က Sale Tax ၅ရာခိုင္ႏႈန္းကို ေပးေဆာင္ေနရၿပီျဖစ္သည္။ သို႔ေသာ္ ေကာက္ခံသည့္ ႏိုင္ငံေတာ္အစိုးမွလည္း ေကာက္ခံသည့္နည္းစနစ္မွန္ကန္ေစရန္လုိအပ္သည္။
ထို႔အတြက္ အိမ္ၿခံေျမေရာင္းဝယ္ရာတြင္လည္း ဝယ္ယူသူက တစ္ပါတည္း Sale Tax ကိုထည့္သြင္းေပးေခ်ခဲ့သည့္အတြက္ ေရာင္းခ်သူတို႔က အမွန္တကယ္အခြန္ေပးေဆာင္ ရန္လိုအပ္ေပသည္။ တစ္ပိုင္တစ္ႏိုင္ အိမ္ၿခံေျမဝယ္ေရာင္းတို႔သည္လည္း မိမိႏိုင္ငံအတြက္ အခြန္ေပးေဆာင္သင့္သလို လက္ႀကီးအိမ္ၿခံေျမသိုေလွာင္ထားေသာ အက်ိဳးေဆာင္မ်ားလည္း ပမာဏမမ်ားေသာ Sale Tax ကို ေပးေဆာင္သင့္သည္။
ႏိုင္ငံေတာ္သို႔အခြန္ေပးေဆာင္ျခင္းသည္ ႏိုင္ငံတည္ေဆာက္ျခင္းမ်ိဳးျဖစ္သည့္အတြက္ ႏိုင္ငံသူႏိုင္ငံသားတိုင္းလုပ္သင့္သည့္ကိစၥရပ္တိုင္းရိွေနသည္။ အကယ္၍ထမင္းစားသည္မွာ ႏိုင္ငံေရးဟု သတ္မွတ္လွ်င္ အခြန္ေဆာင္ျခင္းမွာလည္း ႏိုင္ငံေရးျဖစ္သည္မွာ ေသခ်ာလွသည္။ ႏိုင္ငံေတာ္မွလည္း ျပည္တြင္း အိမ္ၿခံေျမဝယ္ျခင္း၊ ေရာင္းျခင္းအေပၚတြင္အခြန္စညး္ၾကပ္မႈကို စည္းစနစ္မွန္ကန္စြာသတ္မွတ္ႏိုင္ရန္ အထူးလိုအပ္ေနေပသည္။
လမင္းေအာင္ မွ iMyanmarHouse.com အတြက္ အထူးေရးသားေဖာ္ျပသည္။
Credit: iMyanmarHouse.com
