အိမ္ျခံေျမေဈးကြက္အတြင္းမွာ ေျမ၊ တိုက္ခန္းေရာင္းဝယ္မႈေတြမွာ ေရာင္း မွား ဝယ္မွား မျဖစ္ေပၚေစဖို႔ ေျမအမ်ိဳးအစားအလိုက္ စစ္ေဆးရမယ့္ စာရြက္ စာတမ္းေတြကို ေဖာ္ျပေပးလိုက္ပါတယ္။
အိမ္ျခံေျမ၊တိုက္ခန္း ဝယ္ယူမယ္ဆို ရင္ အိမ္ျခံေျမ၊ တိုက္ခန္း အမ်ိဳးအစားအ လိုက္ လိုအပ္တဲ့ စာရြက္စာတမ္းေတြက အျပည့္အဝ မတူညီႏိုင္ပါဘူး။
ဒါေၾကာင့္ အိမ္ျခံေျမ၊ တိုက္ခန္း ဝယ္ယူတဲ့အခါ ပိုင္ဆိုင္မႈ အေထာက္အ ထား စာရြက္ စာတမ္း အျပည့္အစံုကို တိုက္ဆိုင္ စစ္ေဆးသင့္ပါတယ္။
ဒါေၾကာင့္ အိမ္ျခံေျမ ဝယ္ယူသူေတြ အေနနဲ႔ လိုအပ္တဲ့ စာရြက္စာတမ္းေတြ ကို သိရွိထားဖို႔ လိုအပ္တယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။
"ဂရန္ေျမ"
- ဂရန္ေျမဝယ္မယ္ဆိုရင္ ဂရန္အမည္ ေပါက္ "မွန္ မမွန္၊ စစ္ မစစ္" ကို သက္ဆိုင္ရာ ႐ံုးမွာ သြားေရာက္ စစ္ေဆးရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။
- ဂရန္ေျမနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ စစ္ေဆးရမယ့္ စာရြက္စာ တမ္းက နည္းပါတယ္။ ဂရန္အမည္ေပါက္ မွန္ မမွန္ကိုသာ ႐ံုးမွာ သြားေရာက္ စစ္ေဆးဖို႔ပဲ လိုအပ္ ပါတယ္။
"ပါမစ္ေျမ"
ပါမစ္ေျမဆိုတာကေတာ့ ၿမိဳ႕သစ္ဘက္ေတြမွာ ခ်ထားေပးတဲ့ ေျမအမ်ိဳးအ စား ျဖစ္ပါတယ္။
- ပါမစ္ေျမကို ဝယ္ယူမယ္ ဆိုရင္ ခ် ထားေပးတဲ့ပါမစ္ မွန္ မမွန္၊ အဆိုပါ ပါ မစ္ကို အင္ထရီျပင္ထားဖို႔ လိုအပ္ပါ တယ္။ အင္ထရီ ဆိုတာက ေျမေနရာ အကြက္ခ်ၿပီး ထုတ္ေပးလိုက္တဲ့ ပါမစ္ကို ျပန္လည္ စစ္ေဆးၿပီး ေနထိုင္ ခြင့္ျပဳတဲ့ အမွတ္ တံဆိပ္ ျဖစ္ပါတယ္။
အင္ထရီဝင္ၿပီးသား ပါမစ္ဆိုရင္ ေနာက္ေက်ာဘက္မွာ ေလးေထာင့္ တံဆိပ္ တံုးေလးနဲ႔ ျပန္လည္စိစစ္ ၿပီးျဖစ္ေၾကာင္း ပါရွိရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ အင္ထရီ မဝင္ရေသးတဲ့ ေျမကြက္ေတြက ေဈးကြက္အတြင္းမွာ ေဈးႏႈန္း ကဲြလဲြမႈ ရွိ တယ္ လို႔ သိရတယ္။
“ေဈးႏႈန္းမကြာဘူးဆိုရင္ေတာင္ ရာတန္အကြက္ေတြမွာ ေဈး ငါးသိန္း၊ ၁၀ သိန္း ကြာတယ္၊ေထာင္တန္ အကြက္ေတြမွာဆိုရင္ အင္ထရီမဝင္ရေသးလို႔
ပဲြပ်က္ တာေတြေတာင္ ရွိတယ္”လို႔ ျမန္မာ့ရတနာ ေျမ အိမ္ျခံေျမ အက်ိဳးေ ဆာင္မွ အမ္ဒီ ကို ဝင္းႏိုင္ဦးက ဆိုပါတယ္။
- ပါမစ္ေျမမွာ စာရြက္စာတမ္းလည္း မွန္ကန္မႈ ရွိၿပီး အင္ထရီလည္း ဝင္ ထားမယ္ဆိုရင္ အမည္ေပါက္ပိုင္ရွင္ရဲ႕ မွတ္ပံု တင္ မိတၱဴ၊ သန္းေခါင္စာရင္း မိတၱဴ ပါရွိရပါမယ္။ အဆိုပါ မိတၱဴေတြကိုလည္း မူရင္းနဲ႔ တိုက္ဆိုင္ စစ္ေဆး သင့္ပါတယ္။
"လယ္ေျမ"
လယ္ေျမ ဝယ္ယူမယ္ဆိုရင္ေတာ့ လယ္ေျမအတြက္
- အစိုးရကို အခြန္ေပးထားတဲ့ စလစ္၊ လယ္ယာေျမမွတ္ပံုတင္ စာအုပ္၊
စလစ္ up to date ျဖစ္ မျဖစ္ စစ္ ေဆးရပါမယ္။ စလစ္ up to date ဆိုတာ ကေတာ့ အစိုးရကို အခြန္ေငြေပးသြင္းထား တဲ့ႏွစ္က အနီးဆံုးႏွစ္ ျဖစ္ရပါ မယ္။
- လယ္ယာေျမမွာ ပိုင္ဆိုင္မႈ စာရြက္စာ တမ္းဆိုတာ "လယ္ယာေျမ လက္ ဝယ္ ရွိသူတိုင္း" ရဲ႕လက္ထဲမွာ မရွိႏိုင္ပါဘူး။ လယ္ယာေျမကို စိုက္ပ်ိဳး လုပ္ ကိုင္တဲ့အေပၚ အခြန္ စည္းၾကပ္ခံထားရတဲ့ ေျမခြန္ ေျပစာ သည္သာ ပိုင္ ဆိုင္မႈ ျဖစ္ပါတယ္။
- အမွန္ တကယ္ လယ္ယာေျမကို လုပ္ကိုင္ေနၿပီး အခြန္စည္းၾကပ္မႈကို လည္း ထမ္းေဆာင္ထားမယ္ဆိုရင္ လယ္ယာေျမ လက္ရွိ ရွိသူအေနနဲ႔ အဂၤါ ရပ္ ညီညြတ္ၿပီလို႔ ဆိုႏိုင္ပါ တယ္။
လယ္ယာေျမလုပ္ကိုင္သူေတြကို ေျမစာရင္းဌာနက အခြန္စည္းၾကပ္မႈ မွတ္ပံု တင္ စာရင္းနဲ႔ ေျမပံုမွာ မွတ္သားထား ေလ့ရွိပါတယ္။
- တခ်ိဳ႕လယ္ယာေျမေတြက အခြန္ေျပစာအျပင္ ေျမစာရင္းပံုစံ ၁၀၅ ကို လည္း ေရးကူးရယူထားရွိႏိုင္ပါတယ္။
- ေျမစာရင္းပံုစံ ၁၀၅ ဆိုတာက ေျမစာရင္းဌာနက မွတ္ပံုတင္စာရင္း၊ ေျမပံု စသည္တို႔မွာ မွတ္သား ထားတဲ့အတိုင္း မွတ္တမ္းထိန္းသိမ္းတဲ့ ေျမစာရင္း ဌာန က ပံုစံတူေရးကူးေပးတဲ့ ပံုစံ တစ္ခု ျဖစ္ပါတယ္။
ေျမစာရင္းပံုစံ ၁၀၅ မွာ ေျမကြက္နဲ႔ ပတ္သက္တဲ့ အခ်က္အလက္ေတြကို
တစုတစည္း သိရွိႏိုင္ပါတယ္။ ပံုစံ ၁၀၅ မွာ ေဖာ္ျပခ်က္အရ ေျမကြက္ တည္ ရွိတဲ့ ၿမိဳ႕၊ ရပ္ကြက္၊ ေက်းရြာ၊ ကြင္း၊ ဧရိယာ၊ ေျမအမ်ိဳးအစား စတာေတြကို အလြယ္တကူ သိရွိႏိုင္ပါတယ္။
“လယ္ယာေျမကို စလစ္တစ္ခုတည္းနဲ႔ အေရာင္းအဝယ္လုပ္တာေတြ ရွိ တယ္၊ အဲ ဒါေတြက ေရရွည္မွာ အဆင္မေျပပါဘူး”လို႔ ကိုဝင္းႏိုင္ဦးက ဆို ပါတယ္။
- ယခုအခ်ိန္မွာ လယ္ယာေျမကို အရပ္ သေဘာေရာင္းဝယ္ေနၾကၿပီး စာခ်ဳပ္ စာတမ္းမွတ္ပံုတင္႐ံုးမွာ လယ္ယာေျမဥပေဒ သစ္အရ မွတ္ပံုတင္ၿပီးမွသာ တရားဝင္ ေဆာင္ရြက္လို႔ရမွာ ျဖစ္တယ္။
"လန ၃၉ ေျမ"
- လန ၃၉ ဆိုတာက လယ္ယာေျမမွ တစ္ဆင့္ အျခားေျမအျဖစ္ ေျပာင္းလဲ အသံုးျပဳခြင့္ ျပဳထားတဲ့ ေျမအမ်ိဳးအစားျဖစ္ပါ တယ္။ လန ၃၉ ေျမ ဝယ္ယူ မယ္ဆိုရင္ လယ္ယာေျမကေန အျခားေျမ ေျပာင္းလဲ အသံုးျပဳ ခြင့္ျပဳထားတဲ့ လန ၃၉ စာရြက္ ရွိ ရပါမယ္။
- ဒါမွသာ လယ္ယာေျမကို အိမ္ ယာေျမ၊ စက္မႈထုတ္ကုန္ တစ္ခုခု ေျပာင္း လဲ အသံုးျပဳမယ္ဆိုရင္ လန ၃၉ ခ်ထား ေပးတဲ့ စာရြက္ရွိမွ အဆင္ေျပ မွာ ျဖစ္ပါတယ္။
"တိုက္ခန္းဝယ္မယ္ဆိုရင္"
တိုက္ခန္း အေရာင္းအဝယ္ ျပဳလုပ္တဲ့ အခါမွာ ဆက္စပ္ စာခ်ဳပ္တစ္ခုရွိ႐ံုနဲ႔ ပိုင္ဆိုင္မႈ အေထာက္အထား ျပည့္စံုၿပီလို႔ မထင္မွတ္သင့္ပါဘူး။
တိုက္ခန္းအေရာင္း အဝယ္ျပဳလုပ္တဲ့ေနရာ မွာ မရွိမျဖစ္လိုအပ္တဲ့ စာရြက္ စာတမ္းေတြကေတာ့
- ဆက္စပ္ စာခ်ဳပ္၊
- BCC (လူေနထိုင္ခြင့္) ၊
- ေျမရွင္လက္မွတ္၊
- ေရမီတာ၊ မီးမီတာ စာရြက္စာတမ္းေတြ လို အပ္ပါတယ္။
အဲသည္ စာရြက္စာတမ္းေတြ ပါရွိရင္ေတာ့ ပိုင္ဆိုင္မႈ ေသခ်ာႏိုင္တယ္လို႔
သိရပါတယ္။
"ဘိုးဘြားပိုင္ေျမ"
ဘိုးဘြားပိုင္ေျမ ျဖစ္ခဲ့မယ္ဆိုရင္ေတာ့ သက္ဆိုင္ရာ ေျမပိုင္ဆိုင္မႈ မွတ္တမ္း မွာ ပိုင္ရွင္အျဖစ္မွတ္တမ္းရွိၿပီး ျဖစ္ရမွာ ျဖစ္ ပါတယ္။
Credit: The Kumudra
