ၾကည္လင္ေနေသာ အျပာေရာင္ေရျပင္၊ ျဖဴဖြဲေနေသာသဲမ်ားႏွင့့္ တိတ္ဆိတ္ ၿငိမ္သက္လွသည့္ ပတ္ဝန္းက်င္ေၾကာင့္ ရခိုင္ျပည္နယ္တြင္ရွိသည့္ ငပလီ ကမ္းေျခသည္ အားလပ္ရက္တြင္ အပန္းေျဖ ၾကေသာ ျပည္တြင္းျပည္ပ ခရီးသြားတို႔၏ ခရီးစဥ္အျဖစ္ တည္ရွိေနသည္မွာ မ်ိဳးဆက္ႏွင့္ခ်ီ ၾကာျမင့္ ခဲ႔ၿပီျဖစ္သည္။
သို႔ေသာ္ နာမည္ႀကီး ငပလီကမ္းေျခမွာ ယခုအခါ ျပည္တြင္းျပည္ပ ခရီး သြားဝင္ေရာက္မႈ သိသာစြာ မ်ားျပားလာသည့္ အေလ်ာက္ ျပည္တြင္း စီးပြားေရးလုပ္ငန္းရွင္မ်ားက ယင္းခရီးသြားမ်ားအတြက္ အခန္း လုံေလာက္ စြာ ထားရွိႏိုင္ရန္ ၃ ထပ္မွ ၅ ထပ္ အထိရွိမည့္ တည္ေဆာက္ေရး လုပ္ငန္း မ်ားကို ေတာင္းဆိုေနသည္။
တဖက္တြင္ တည္ေဆာက္ေရးစီမံကိန္းမ်ားေၾကာင့္ ကမ္းေျခ၏ သဘာဝ အလွႏွင့္ ေက်ာ္ၾကားေသာ ရႈခင္းမ်ား ထိခိုက္ပ်က္စီးသြားမည္ကို ျပည္သူ မ်ားက စိုးရိမ္ပူပန္ေနၾကသည္။
‘အထပ္ျမင့္က လူတိုင္းရဲ႕ဆႏၵပဲ’
ခရီးသြားျခင္းကို စိတ္ဝင္စားမႈ ျမင့္တက္လာသည့္အေလ်ာက္ လတ္ တေလာ ႏွစ္မ်ားအတြင္း ငပလီသို႔လာေရာက္သည့္ ျပည္တြင္းခရီးသည္ အေရအတြက္ အလြန္မ်ားျပားလာသည္။ ျမန္မာနိုင္ငံသည္ နိုင္ငံတကာ အသိုင္းအဝိုင္းႏွင့္ ပိုမိုထိေတြ႕ လာသည့္ ၂၀၁၂ ခုႏွစ္ ေနာက္ပိုင္းတြင္ နိုင္ငံျခားခရီးသြားအေရအတြက္မွာလည္း တိုးတက္လာခဲ့သည္။
ငပလီ ကမ္းေျခ ႀကီးၾကပ္ေရး ေကာ္မတီဝင္ တဦးျဖစ္သည့္ သံတြဲၿမိဳ႕နယ္ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမႉး ဦးသန္းေဇာ္ဟန္က ၂၀၁၆ ခုႏွစ္ အတြင္းတြင္ ငပလီ ကမ္းေျခသို႔ နိုင္ငံျခားဧည့္သည္ ၄၃၀၀၀ နီးပါးလာေရာက္ခဲ့ၿပီး ၂၀၁၅ ခုႏွစ္တြင္ နိုင္ငံျခားသား ဧည့္သည္ ၃၈၀၀၀ ေက်ာ္ လာေရာက္ခဲ့ေၾကာင္းေျပာသည္။
“တကယ္လို႔ ျပည္တြင္း ဧည့္သည္ေတြပါ ထပ္ေပါင္းထည္းလိုက္ရင္ ပိုမ်ား သြားမွာ ေသခ်ာတယ္” ဟု သူက ခန႔္မွန္းသည္။ သို႔ေသာ္ ၎တြင္ ျပည္ တြင္း ခရီးသည္အေရအတြက္ကို သီးျခားမွတ္သားထားျခင္းမရွိေပ။
လုပ္ငန္းေဆာင္႐ြက္ေနသည့္ ဟိုတယ္ ၂၀၊ မိုတယ္ ၃ခု ႏွင့္ တည္းခိုခန္း ၂၆ ခု ရွိၿပီး ကမ္းေျခတြင္ ေနရာေပးနိုင္သည့္ အေရအတြက္ထက္ ခရီးသြား ဧည့္သည္က (ေႏြရာသီတြင္) ပိုမ်ားေနသည္ဟု ကမ္းေျခႀကီးၾကပ္ေရး ေကာ္ မတီကေျပာ သည္။
ျပည္တြင္း ဧည့္သည္မ်ားမွာ ဟိုတယ္မ်ားထက္ ေဈးႏႈန္းခ်ိဳသာသည့္ တည္းခို ခန္းမ်ားကို မ်ားေသာ အားျဖင့္ အသုံးျပဳၾကပါ သည္။ အခန္းမ်ား ျပည္တြင္းႏွ င့္ပါ ျပည့္က်ပ္ေနေသာအခါ တခ်ိဳ႕ တည္းခိုခန္းပိုင္ရွင္မ်ားက နိုင္ငံျခား ခရီး သြားမ်ားအတြက္ ပါ စီစဥ္ေပးနိုင္ရန္ အခန္းမ်ား တိုးခ်ဲ့ခ်င္ၾကသည္။
သို႔ေသာ္လည္း ကမ္းေျခမ်က္ႏွက္စာေရွ႕တြင္ တည္ရွိေသာ ေျမကြက္ေဈးမွာ တစ္ဧကလွ်င္ က်ပ္ ၃ ဘီလီယံ ခန႔္အထိ ျမင့္တက္ေနေၾကာင္း ေဒသခံ လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္မ်ား ေျပာျပခ်က္ အရ သိရသည္။ ထို႔ေၾကာင့္ တည္းခိုခန္း ပိုင္ရွင္မ်ားက အသစ္တည္ေဆာက္မည့္ အစား ရွိၿပီးသား အေဆာက္အဦးကို အထပ္တိုးျမႇင့္ရန္ စဥ္းစားၾကျခင္းျဖစ္၏။
သို႔ေသာ္ ထိုသို႔ျပဳလုပ္ျခင္းက ၂၀၀၄ ခုႏွစ္တြင္ ဟိုတယ္ႏွင့္ ခရီးသြားလုပ္ငန္း ဝန္ႀကီးဌာနက ထုတ္ျပန္ခဲ့သည့္ ကမ္း ေျခဆိုင္ရာ လမ္းၫႊန္ခ်က္မ်ားႏွင့္ ဆန႔္က်င္ေနသည္။ ဟိုတယ္ဇုန္ အတြင္းတြင္ ၂ ထပ္ထက္ ေက်ာ္လြန္သည့္ အေဆာက္ အဦး တည္ေဆာက္ခြင့္ မရွိပါ။
“ဒီမွာ ရွိတဲ့ လူတိုင္းက အထပ္ျမႇင့္ခ်င္ၾကတယ္။ ဒါေပမယ့္ သူတို႔ (အာဏာပိုင္ေတြ) က က်မတို႔ကို ခြင့္မျပဳပါဘူး” ဟု ေဒၚဇာနည္စန္းက ေျပာသည္။ သူသည္ သံတြဲေလဆိပ္ႏွင့္ ကမ္းေျခၾကားရွိ တေနရာတြင္ တည္းခိုခန္းဖြင့္လွစ္ထားသည္။ ဧည့္သည္မ်ားပိုမိုလက္ခံနိုင္ရန္အတြက္ လက္ရွိ ၂ ထပ္အေဆာက္ အဦးကိုလည္း အထပ္ျမႇင့္တင္လိုသူလည္း ျဖစ္သည္။
ၿပီးခဲ့သည့္ ႏွစ္က အမ်ိဳးသားဒီမိုကရစီ အဖြဲ႕ခ်ဳပ္ အစိုးရ အာဏာရရွိခဲ့သည့္ အခ်ိန္မွစ၍ ေဒသတြင္းမွ တည္းခိုခန္းပိုင္ရွင္မ်ား က ငပလီဟိုတယ္ဇုန္ႏွင့္ အနီးအနားရွိ ေက်း႐ြာမ်ားတြင္ အထပ္အနည္းငယ္ျမင့္သည့္ အေဆာက္အဦးမ်ား တည္ေဆာက္ ခြင့္ရရွိရန္အတြက္ လႊတ္ေတာ္တြင္ ေတာင္းဆိုေပးရန္ လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္မ်ားကို ခ်ဥ္းကပ္ၾကသည္။
ရခိုင္ျပည္နယ္ အစိုးရ ဘ႑ာေရး၊ အခြန္၊ စီမံကိန္းႏွင့္ စီးပြားေရး ဝန္ႀကီး ဦးေက်ာ္ေအးသိန္း၏ ေျပာဆိုခ်က္အရဆိုလွ်င္ သတ္မွတ္ အျမင့္ေပထက္ေက်ာ္လြန္ကာ ေဆာက္လုပ္ထားသည့္ တည္းခိုခန္း ၆ ခုကို ပိုေနသည့္အထပ္မ်ား ျပန္လည္ဖ်က္ ေပးရန္ ၫႊန္ၾကားထားသည္။
ေဖေဖာ္ဝါရီလ ၁၅ ရက္ေန႕တြင္ သံတြဲၿမိဳ႕နယ္ ျပည္သူ႕လႊတ္ေတာ္ ကိုယ္စားလွယ္က ငပလီ၊ ေငြေဆာင္ႏွင့္ ေခ်ာင္းသာရွိ ဟိုတယ္ႏွင့္ တည္းခိုခန္းမ်ားအား ၃ – ၅ ထပ္ အျမင့္ ခြင့္ျပဳေပးရန္ အစီအစဥ္ ရွိမရွိ လႊတ္ေတာ္တြင္ ေမးျမန္းခဲ့သည္။
ဟိုတယ္ႏွင့္ ခရီးသြားလုပ္ငန္းဝန္ႀကီးဌာန ဝန္ႀကီး ဦးအုန္းေမာင္က ဝန္ႀကီးဌာနက ခ်မွတ္ထားခဲ့သည့္ ၂၀၀၄ ခုႏွစ္ ကမ္းေျခမ်ားဆိုင္ရာ လမ္းၫႊန္ခ်က္ တြင္ ေဖာ္ျပထားသည့္ အတိုင္း ၁၀ မီတာ အျမင့္ထက္ ေက်ာ္လြန္သည့္ မည့္သည့္ ဟိုတယ္ႏွင့္ တည္းခိုခန္းကို မွ် ခြင့္ျပဳမည္ မဟုတ္ေၾကာင္း ျပန္လည္ေျဖၾကားခဲ့သည္။
ေနာက္ပိုင္းတြင္ ကန႔္သတ္မႈမ်ားကို စနစ္တက်ေဝဖန္သုံးသပ္မႈမ်ား ျပန္လည္ျပဳလုပ္ၿပီး စဥ္းစားေပးမည္ဟု ဝန္ႀကီးကဆို သည္။ ထိုသို႔ ျပန္လည္ စိစစ္ သုံးသပ္ရာတြင္ ကမ္းရိုးတန္းေဒသ ခရီးသြားလုပ္ငန္းဖြံ႕ၿဖိဳးေရး၊ သဘာဝပတ္ဝန္းက်င္ ထိန္းသိမ္းေရးဆိုင္ရာ သက္ေရာက္မႈ၊ ကမ္းေျခမ်ား၏ အလွအပထိခိုက္မႈရွိမရွိ၊ ကမ္းေျခမ်ားတဝိုက္မွ ျပည္သူမ်ား၏ အသက္ေမြးဝမ္းေက်ာင္းကို အေထာက္အကူျပဳမျပဳ၊ တည္းခိုစရာေနရာရွာေဖြရာတြင္ ဧည့္သည္မ်ား အဆင္ေျပေရးကိစၥရပ္မ်ား ပါဝင္မည္ျဖစ္သည္။
နိုင္ငံျခားခရီးသြားတို႔၏အျမင္
ျမန္မာ့ စီးပြားေရးက႑ တာဝန္ယူမႈရွိေရး အေထာက္အကူျပဳဌာန (Myanmar Center for Responsible Business – MCRB) က ငပလီသြားမည့္ ဧည့္သည္မ်ားကို ဦးတည္၍ လတ္တေလာ ျပဳလုပ္ခဲ့သည့္ အြန္လိုင္း စစ္တမ္းတခုတြင္ ဟိုတယ္ႏွင့္ ခရီးသြားလုပ္ငန္း ဝန္ႀကီးဌာန၏ ၂၀၀၄ ခုႏွစ္ လမ္းၫႊန္ခ်က္မ်ားတြင္ ပါဝင္သည့္ လက္ရွိ ႏွစ္ထပ္အေဆာက္ အဦးအျမင့္သို႔မဟုတ္ အျမင့္ဆုံးအုန္းပင္၏ အျမင့္အတိုင္း ကန႔္သတ္ထားျခင္းကို အစိုးရက ပယ္ဖ်က္ေပးရန္ သင့္မသင့္ ေမးခြန္းထုတ္ထားသည္။
ဟိုတယ္ႏွင့္ ခရီးသြားလုပ္ငန္းဝန္ႀကီးဌာနကို စီးပြားေရးလုပ္ငန္းအခ်ိဳ႕၏ ေတာင္းဆိုမႈမ်ားေနာက္ပိုင္း ေကာက္ယူခဲ့ သည့္ အဆိုပါ စစ္တမ္းအရ စစ္တမ္းကို ေျဖၾကားဆိုခဲ့သူ ၄၀၀ ေက်ာ္တြင္ ၉၅ ရာခိုင္ႏႈန္းေက်ာ္က လက္ရွိ ၁၀ မီတာ အျမင့္ ကန႔္သတ္ထားျခင္းကို ဆက္လက္ထိန္းသိမ္းထားသင့္ေၾကာင္း တိုက္တြန္းၾကသည္။ အကယ္၍သာ ငပလီကို ယင္းသို႔ ေျပာင္းလဲသြားခဲ့လွ်င္ အျခားေနရာမ်ားသို႔သာ သြားေတာ့မည္ဟု သူတို႔က မွတ္ခ်က္ျပဳခဲ့ၾကသည္။ အထပ္ျမင့္ အေဆာက္ အဦးမ်ား ေဆာက္ခြင့္ျပဳရန္ ေထာက္ခံသည့္သူက ၅ ရာခိုင္ႏႈန္းပင္ မျပည့္ပါ။
ဟိုတယ္ အခ်ိဳ႕ အပါအဝင္ ငပလီမွ အေဆာက္အဦး အခ်ိဳ႕က ၂ ထပ္အျမင့္ကန႔္သတ္ခ်က္ကို ခ်ိဳးေဖာက္ခဲ့ၿပီး ျဖစ္သည္ကို သိရွိထားသည့္ MCRB က ၎တို႔အဖြဲ႕အေနျဖင့္ ေဒသတြင္းစီမံကိန္း ကန႔္သတ္မႈမ်ားကို ပိုမိုက်ယ္ျပန႔္သည့္ ခရီသြား လာေရး စီမံခန႔္ခြဲမႈ၏ တစိတ္တပိုင္းအေနျဖင့္ အေဆာက္အဦး အမ်ိဳးအစားအားလုံးအတြက္ သတ္မွတ္ရန္ လိုအပ္သည္ဟု ယုံၾကည္ေၾကာင္း ေျပာသည္။
သဘာဝပတ္ဝန္းက်င္ဆိုင္ရာ သက္ေရာက္မႈမ်ားႏွင့္ ပတ္သက္၍ ေအာက္ေျခလူထုႏွင့္ ပြင့္လင္းျမင္သာေသာ အေခ်အတင္ ေဆြးေႏြးမႈမ်ား ျပဳလုပ္ျခင္းတို႔လည္း ယင္းအစီအစဥ္တြင္ပါဝင္မည္ျဖစ္သည္။ MCRB က အေလးအနက္ တိုက္တြန္းထား သည့္ အေၾကာင္းအရာတခုမွာ ျပည္နယ္အစိုးအေနႏွင့္ေသာ္လည္းေကာင္း၊ ဟိုတယ္ႏွင့္ခရီးသြားဝန္ႀကီးဌာနက ေသာ္ လည္းေကာင္း လက္ရွိအျမင့္ကန႔္သတ္ခ်က္မ်ားကို ပယ္ဖ်က္ေပးဖို႔ ေတာင္းဆိုသည္ကို လိုက္ေလ်ာျခင္းမျပဳ ရန္ျဖစ္သည္။
MCRB ၏ ဒါရိုက္တာ ျဖစ္သည့္ Vicky Bowman (ဗစ္ကီ ဘိုးမင္) က ငပလီတြင္ တိုးလွ်ိုးေပါက္ျမင္ရသည့္ အထပ္ျမင့္မ်ား ခြင့္ျပဳေပးလိုက္ လွ်င္ ခရီးသြားေဈးကြက္ကို ေျပာင္းလဲေစမည္ ျဖစ္ေၾကာင္း ေျပာသည္။ ႀကီးမားေသာ ဖြံ႕ၿဖိဳးေရးစီမံကိန္းမ်ားမရွိဘဲ ျဖဴစင္ သန႔္ရွင္းကာ သဘာဝအတိုင္း က်န္ရွိေနသည့္ ကမ္းေျခကို ႏွစ္သက္ၾကေသာ ေငြေၾကးတတ္နိုင္သည့္ ကမာၻလွည့္ ခရီးသည္မ်ား ဝင္ေရာက္ေနျခင္းကိုလည္း တိုက္ရိုက္ထိခိုက္ေစနိုင္ေၾကာင္း ဧရာဝတီ သို႔ေျပာသည္။
ထိုကဲ့သို႔ ျပဳလုပ္ခဲ့ပါက ငပလီသည္ ထိုင္းနိုင္ငံမွ ဖူးခက္ကမ္းေျခႏွင့္ အင္ဒိုနီးရွားနိုင္ငံမွ ဘာလီကြၽန္းတို႔ကဲ့သို႔ အာရွတြင္ ထင္ရွားသည့္ ေနရာမ်ားႏွင့္ အၿပိဳင္ ေခတ္မွီအေဆာက္အအုံ ထူသြားလိမ့္မည္ သူကေျပာသည္။ အကယ္၍ ထိုႀကီးမားသည့္ ေဈးကြက္အတြင္းသို႔ ဝင္ေရာက္သြားခဲ့လွ်င္ ေငြေၾကး အနည္းငယ္သုံးစြဲသည့္ ခရီးသြားမ်ား အလုံးအရင္း ဝင္ေရာက္လာနိုင္ၿပီး သဘာဝ ပတ္ဝန္းက်င္ဆိုင္ရာ ထိခိုက္မႈမ်ားျပားလာျခင္း၊ လူမႈေရးႏွင့္ယဥ္ေက်းမႈ နယ္ပယ္တို႔ကို ဆိုး႐ြားေသာ သက္ေရာက္မႈမ်ား ရွိလာလိမ့္မည္ ဟု Vicky Bowman ကေျပာသည္။
“တကယ္လို႔ လက္ရွိ အျမင့္ ကန႔္သတ္ခ်က္ကို ပယ္ဖ်က္လိုက္ၿပီး အမ်ားစု ေဈးကြက္ထဲကို ဝင္လိုက္မယ္ဆိုရင္ ငပလီ ခရီးသြားလုပ္ငန္းက လုံးလုံးၿပိဳလဲ သြားနိုင္တဲ့ အႏၲရာယ္ရွိပါတယ္။ ေဈးကြက္မတည္ၿငိမ္မႈေတြ နိုင္ငံေရးအရ ထိခိုက္မႈ ေတြရွိလာမယ္။ ဥပမာ ခရီးသြားေတြရဲ႕ လုံၿခဳံေရးကို သံ႐ုံးေတြက ရခိုင္ျပည္နယ္အေၾကာင္း သတိေပးတာမ်ိဳးေပါ့” ဟု Vicky Bowman က ရွင္းျပသည္။
“ရွိၿပီးသား ဧည့္သည္ေတြကလည္း ျမန္မာနိုင္ငံ သို႔မဟုတ္ အာရွမွာ မပ်က္စီးဘဲ က်န္ရွိေနတဲ့ တျခားအပန္းေျဖ ကမ္းေျခ ေတြကို ရွာေဖြၾကေတာ့မွာ ျဖစ္ပါတယ္။ တကယ္လို႔ ငပလီကမ္းေျခက ႀကီးမားတဲ့ခရီးသြားလုပ္ငန္းမွာ ယွဥ္ၿပိဳင္နိုင္ဖို႔ အတြက္ လိုအပ္တဲ့ပို႔ေဆာင္ေရး၊ ေရနဲ႕ သန႔္ရွင္းေရး အေျခခံအေဆာက္အဦး စတာေတြကို အဆင့္သင့္မျဖစ္ေသးဘူးဆိုရင္ ဒီအစီအစဥ္ဟာ ကိုယ့္အတြက္ အရႈံးခ်ည္းပဲက်န္မယ့္ဟာျဖစ္တယ္” ဟု သူက ေျပာသည္။
လက္ေတြ႕ေဆာင္႐ြက္နိုင္သည့္ နည္းလမ္းမ်ား
ေႏြရာသီတြင္ ကမာၻလွည့္ခရီးသည္ အေျမာက္အမ်ားေရာက္လာျခင္းကို ေျဖရွင္းရန္ ေက်း႐ြာမ်ားတြင္ အေဆာက္အဦး အထပ္ျမႇင့္သည့္ အစီအစဥ္ကို လက္ေတြ႕က်သည့္ ခ်ဥ္းကပ္မႈမဟုတ္ေၾကာင္း Nature Dream ခရီးသြားလုပ္ငန္းမွ မန္ေနးဂ်င္း ဒါရိုက္တာ ေဒၚစံပယ္ေအာင္က ေထာက္ျပသည္။ ကမ္းေျခအနီးတြင္ ဟိုတယ္ႏွင့္ တည္းခိုခန္း အသစ္ မ်ား တည္ေဆာက္ခြင့္ ျပဳမည့္အစား ႐ြာအနီးပတ္ဝန္းက်င္ရွိ ေတာင္ကုန္းမ်ားတြင္ ဟိုတယ္ (အျမင့္) ႏွင့္ တည္းခိုခန္းမ်ား တည္ေဆာက္ျခင္း က ပိုမိုသင့္ေလွ်ာ္မည္ ျဖစ္ေၾကာင္း သူက အႀကံျပဳသည္။
ငပလီ၏ အေျခအေန ေျပာင္းလဲေနသည္ကို စီမံခန႔္ခြဲရန္ ဗ်ဴဟာတရပ္ အေနျဖင့္ “အစိုရအေနနဲ႕ ရင္းႏွီးျမႇုပ္ႏွံသူေတြ အတြက္ ကမ္းေျခေျမေနရာ စီမံခန႔္ခြဲမႈဆိုင္ရာ မူဝါဒ အသစ္တရပ္ခ်မွတ္ၿပီး က်င့္သုံးသင့္ပါတယ္” ဟု ေဒၚ စပယ္ေအာင္က ေျပာသည္။
အစိုးရအေနျဖင့္ အစိုးရဌာနမ်ား၊ ရဲတပ္ဖြဲ႕ဝင္မ်ား ငပလီတြင္ အေျခခ်ေနထိုင္သည့္ စီးပြားေရးလုပ္ငန္းရွင္မ်ား အမ်ိဳးသမီး မ်ားႏွင့္ ကေလးငယ္မ်ား အထိပါဝင္သည့္ ပြင့္လင္းျမင္သာေသာ ကမ္းေျခခရီးသြား စီမံခန႔္ခြဲေရး အဖြဲ႕တခုဖြဲ႕စည္းရန္ လိုအပ္ေနေၾကာင္း MCRB ၏ ဒါရိုက္တာ Vicky Bowman ကလည္း အႀကံျပဳခဲ့သည္။
အဆိုပါအဖြဲ႕က အစိုးရ၊ ပုဂၢလိကက႑ ႏွင့္ ေဒသခံမ်ားၾကားတြင္ ေျမယာ စီမံခန႔္ခြဲေရး၊ အပိုင္းလိုက္ ဇုန္မ်ားသတ္မွတ္ေပးေရး စီမံကိန္းမ်ားခ်မွတ္ေရးႏွင့္ ေရရွည္တည္တံ့ခိုင္ၿမဲေသာ ခရီးသြားလုပ္ငန္းအစီအစဥ္မ်ား ျပဳလုပ္ေပးနိုင္ျခင္း တို႔ပါဝင္ မည္ျဖစ္သည္။
ကမ္းေျခ ခရီးသြားလုပ္ငန္း စီမံခန႔္ခြဲေရးႏွင့္ပတ္သတ္၍ Vicky Bowman က ထုတ္ကုန္ အသစ္တခု ဖန္တီးသည့္ပမာႏွင့္ ေျပာသည္။ ယင္းအဖြဲ႕က ေဆာင္႐ြက္မည့္ကိစၥရပ္မ်ားတြင္ ဥပမာ အားျဖင့္ “ အဲဒီမွာ (ငပလီ) ကမာၻလွည့္ ခရီးသည္ေတြ သြားၿပီးေတာ့ လမ္းေလွ်ာက္တာ၊ စက္ဘီးစီးတာ ၿပီးေတာ့ ညအိပ္တည္းခိုတာေတြ ျပဳလုပ္နိုင္တဲ့ ေက်း႐ြာေတြ သတ္မွတ္ ေပးတာမ်ိဳးေပါ့” ဟု သူက ရွင္းျပသည္။
ငပလီႏွင့္ ပတ္ဝန္းက်င္ေဒသမ်ားသို႔ ဝန္ေဆာင္မႈေပးသည့္ ခရီးသြားလုပ္ငန္းတခုလုပ္ကိုင္သူ သံတြဲေဒသခံ မျမတ္မြန္က အစိုးရ အေနျဖင့္ ငပလီ၏ သဘာဝ အလွအပမ်ားကို တတ္နိုင္သမွ် ထိန္းသိမ္းထားနိုင္ေရး အတြက္ လက္ရွိ အျမင့္ ကန႔္သတ္ ခ်က္ကို ထိန္းသိမ္းထားသင့္ ေၾကာင္းေျပာသည္။
ကမ္းေျခအနီးမွ တည္းခိုခန္းပိုင္ရွင္အမ်ားစုက အဆိုျပဳေသာ အထပ္ျမင့္ကန႔္သတ္ခ်က္ကို ေျပာင္းလဲမည့္အစား ေနရာ ထိုင္ခင္း အက်ပ္အတည္းကို ေျဖရွင္းနိုင္ရန္အတြက္ ဧည့္သည္မ်ားကို ေနရာေပးနိုင္သည့္ ႐ြာထဲရွိ ရိုးရာ သစ္လုံးအိမ္ အမ်ားအျပားရွိေနေသးေၾကာင္း၊ ထို႔ေၾကာင့္ အနီးအနားရွိ ေက်း႐ြာမ်ားတြင္ ခရီးသြားမ်ားကို ညအိပ္ေနထိုင္ခြင့္ ေပးသည့္ အစီအစဥ္ကို အစိုးရအေနျဖင့္ စတင္သင့္ေၾကာင္း သူက အႀကံျပဳသည္။
“ဒါေပမယ့္ ပထမဆုံး အေနနဲ႕ ျပည္သူေတြက ဒီလို ခရီးသြားလုပ္ငန္း စီးပြားေရးမ်ိဳးနဲ႕ အကြၽမ္းတဝင္ မရွိတဲ့ အတြက္ အစိုးရက လိုအပ္တဲ့ သင္တန္းပို႔ခ်မႈေတြ ျပဳလုပ္ေပးသင့္ပါတယ္” ဟု မျမတ္မြန္က ေျပာသည္။
Credit: Irrawaddy
