ခုတစ္ေလာ စာနယ္ဇင္းေတြမွာ ကြန္ဒုိမီနီယံေခၚ စုေပါင္းပုိင္ အေဆာက္အအုံ အေရာင္းေၾကာ္ျငာေတြ တခမ္းတနား ေၾကာ္ျငာလာၾကတာကုိ သတိထားမိပါတယ္။ ကြန္ဒုိမီနီယံ ဆုိတာဘာလဲ၊ စုေပါင္းပုိင္ဆုိတာ ဘာေတြကုိ စုေပါင္းပိုင္မွာလဲ။ ကြန္ဒုိ အခန္းဝယ္ရင္ ဘာအခြင့္အေရးေတြရွိၿပီး ဘယ္လုိ တာဝန္ေတြ ရွိလာမလဲ စတဲ့အေတြးေတြ ဝင္ရင္း ဒီေဆာင္းပါးကုိ ေရးျဖစ္ပါတယ္။
၁။ ကြန္ဒုိမီနီယံဆုိတာ ဘာလဲ
ကြန္ဒုိမီနီယံ (Condominium) ဆုိတာ လက္တင္ဘာသာ စကားလုံးပါ။ ပူးတြဲစီမံ အုပ္ခ်ဳပ္ခြင့္ ရွိျခင္းလုိ႔ အဓိပၸာယ္ ရပါတယ္။ ေရာမ ဥပေဒအရ ႏွစ္ဦး သို႔မဟုတ္ ႏွစ္ဦးထက္ ပုိသူမ်ားက ပစၥည္းတစ္ခုမွာ စိတ္ပိုင္းမထားတဲ့ အစုရွယ္ယာ ရရွိထားျခင္းျဖင့္ ဒီပစၥည္းကုိ စုေပါင္း ပုိင္ဆုိင္ျခင္းလုိ႔ သတ္မွတ္ က်င့္သုံးခဲ့ပါတယ္။ ႏွစ္ႏုိင္ငံ သုိ႔မဟုတ္ ႏွစ္ႏုိင္ငံထက္ ပုိတဲ့ႏုိင္ငံမ်ားက နယ္ေျမတစ္ခုကို ပူးတြဲ အခ်ဳပ္အျခာအာဏာ သို႔မဟုတ္ အုပ္ခ်ဳပ္မႈ က်င့္သုံးရင္လည္း ကြန္ဒုိမီနီယံလုိ႔ပဲ ေခၚပါတယ္။ ယခင္က ဆူဒန္ႏုိင္ငံကုိ ၿဗိတိန္ႏိုင္ငံနဲ႔ အီဂ်စ္ႏုိင္ငံတုိ႔က ပူးတြဲအုပ္ခ်ဳပ္ခဲ့တာ ရွိခဲ့ပါတယ္။ ဒီေခတ္မွာေတာ့ ကြန္ဒုိမီနီယံဆုိတဲ့ စကားရပ္ကုိ အေဆာက္အအုံ တစ္ခုခုကိုသာ ရည္ညႊန္းသုံးစြဲေလ့ ရွိၾကၿပီး ဒီအေဆာက္အအုံမွာ အခန္းပုိင္ဆုိင္သူမ်ားက သူတုိ႔ရဲ႕ ပုိင္ဆုိင္မႈ အခ်ိဳးအစားအလုိက္ ဒီအေဆာက္အအုံနဲ႔ စပ္လ်ဥ္းၿပီး အခြင့္အေရးေတြ၊ တာဝန္ေတြ ခြဲေဝယူၾကတာ ျဖစ္ပါတယ္။
၂။ ကြန္ဒုိမီနီယံ ျဖစ္ထြန္းေပၚေပါက္လာပုံ
ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ ကြန္ဒုိေတြ ေခတ္စားလာတာ သိပ္မၾကာေသးပဘူး။ ဆယ္စုႏွစ္တစ္ခု၊ ႏွစ္ခုထက္ မပုိေသးပါဘူး။ ၿမိဳ႕ျပေဒသကို ေျပာင္းေရႊ႕ ေနထုိင္လာသူ ပိုမုိမ်ားျပားလာၿပီး ေနထုိင္ဖုိ႔ အခန္း မလုံေလာက္တဲ့အတြက္ အထပ္ျမင့္ ကြန္ဒုိေတြ ေပၚလာရျခင္းျဖစ္သလုိ သာမန္အိမ္ခန္း၊ တုိက္ခန္းမ်ားနဲ႔မတူ က်ယ္က်ယ္ဝန္းဝန္း အဆင့္ျမင့္ျမင့္ ေနထုိင္လုိသူ မ်ားျပားလာတဲ့ အတြက္လည္း ကြန္ဒုိေစ်းကြက္ စန္းပြင့္လာျခင္းလည္း ျဖစ္ပါတယ္။ တကယ္ေတာ့ ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ သာမက စင္ကာပူ၊ ထုိင္း၊ မေလးရွား စတဲ့အာဆီယံ ႏုိင္ငံေတြ၊ ဂ်ပန္၊ ကုိရီးယား စတဲ့တျခားကမာၻ႔ ႏုိင္ငံေတြမွာလည္း ကြန္ဒုိေတြ ရွိၾကပါတယ္။ ကုိရီးယားနုိင္ငံမွာဆုိ အထပ္ ၃၀ ေက်ာ္တဲ့ ကြန္ဒုိ အမ်ားအျပား ေတြ႕ခဲ့ရပါတယ္။
ကြန္ဒုိအခန္းေတြကို အဆင့္ျမင့္ျမင့္ ေနထုိင္လုိသူေတြ ေနထုိင္ဖို႔အတြက္ အသုံးျပဳသလုိ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံသူေတြက အရင္းအႏွီး တစ္ရပ္အေနနဲ႔ ဝယ္ယူ ရင္းႏွီးတာလည္း ရွိပါတယ္။ ႏုိင္ငံျခားမွ လာေရာက္ အလုပ္လုပ္ကုိင္ ေနသူမ်ားက အရပ္ထဲမွ ေနအိမ္ေတြမွာ အၿမဲေနထုိင္လို႔ မရတာရယ္၊ ေစ်းႀကီးလြန္းတဲ့ အိမ္ရာေတြကို ဝယ္ယူ မေနလုိတာေတြရယ္ေၾကာင့္ ႏုိင္ငံျခားသား မ်ားကလည္း ကြန္ဒုိအခန္းေတြကို ဝယ္ယူ လာၾကပါတယ္။ တကယ္ေတာ့ ကြန္ဒုိဆုိတာ လူေနထုိင္ဖုိ႔ သက္သက္အတြက္ ရည္ရြယ္ပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ ျမန္မာႏုိင္ငံရဲ႕ ထူးျခားတဲ့ အေျခအေနအရ ကြန္ဒုိ ေျမညီထပ္နဲ႔ ေအာက္ဆုံးႏွစ္ထပ္၊ သုံးထပ္ကုိ စတုိးဆုိင္၊ စားေသာက္ဆုိင္၊ ႐ံုးခန္းေတြ အေနနဲ႔လည္း သုံးၾကပါတယ္။ တခ်ဳိ႕ကြန္ဒုိေတြမွာ ေျမေအာက္ထပ္၊ ေျမညီထပ္နဲ႔ ကြန္ဒုိဝင္း အတြင္းမွာ ကားရပ္နားဖို႔ ပါေပမယ့္ ကြန္ဒုိအမ်ား အျပားကေတာ့ ကားရပ္နားဖုိ႔ မပါၾကပါဘူး။ နီးစပ္ရာ လမ္းေတြမွာပဲ ရပ္ၾကပါတယ္။ ဒီလုိနဲ႔ လမ္းေတြ ပိတ္ကုန္ပါတယ္။
၃။ စန္းပြင့္လာေသာ ကြန္ဒုိေစ်းကြက္
ကြန္ဒုိအခန္းေတြကို ဝယ္ႏုိင္သူေတြ မ်ားလာတဲ့အတြက္ ကြန္ဒုိ တုိက္ေဆာက္လုပ္မႈလည္း စန္းပြင့္လာပါတယ္။ အဆင့္ျမင့္ အိမ္ရာမ်ား ေပၚထြန္းလာမႈကို ႀကိဳဆုိပါတယ္။ ဒါမွလည္း ေဟာင္းႏြမ္းေနတဲ့ ၿမိဳ႕ျပ ေဒသေတြမွာ သစ္လြင္လွပတဲ့ တုိက္ႀကီးေတြ ေပၚေပါက္လာမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ တခ်ိဳ႕ကြန္ဒုိေတြက ဘုိးဘြားပိုင္ေျမ၊ ဂရန္ေျမေတြကို ဝယ္ယူၿပီး တည္ေဆာက္တာ ရွိသလုိ တခ်ဳိ႕ကြန္ဒုိေတြကေတာ့ အစုိးရဌာန၊ အစုိးရ အဖြဲ႕အစည္း တစ္ခုခုက ထိန္းသိမ္းထားတဲ့ ေျမေပၚမွာ ဘီအုိတီစနစ္နဲ႔ ေဆာက္ၾကတာ ျဖစ္ပါတယ္။ ေျမကုိငွားရမ္း တည္ေဆာက္တာလည္း ရွိပါတယ္။
ကြန္ဒုိတုိက္ခန္းေတြ ေရာင္းခ်ဖုိ႔ ေၾကာ္ျငာေတြကုိလည္း အႀကီးအက်ယ္ ေၾကာ္ျငာလာပါတယ္။ ဒီလုိေၾကာ္ျငာရာမွာ မိမိတုိ႔ကြန္ဒုိရဲ႕ တည္ေနရာ၊ ႐ႈခင္း႐ႈကြက္၊ အက်ယ္အဝန္း၊ အထပ္၊ အားကစားခန္းမ၊ တင္းနစ္ကြင္း၊ ေရကူးကန္၊ ခန္းမ၊ အားကစားကြင္း၊ ပန္းၿခံ၊ ဓာတ္ေလွကား၊ လုံၿခဳံေရးစနစ္၊ ေရနဲ႔လွ်ပ္စစ္မီးစနစ္၊ အင္တာနက္ အသုံးျပဳႏုိင္မႈ တုိ႔ကုိပါ ထည့္သြင္း ေၾကညာၾကပါတယ္။ တခ်ဳိ႕ကေတာ့ ကြန္ဒုိ မွတ္ပုံတင္ေတာင္ ရၿပီးၿပီလို႔ ေၾကညာၾကတယ္။ ေၾကာ္ျငာတဲ့ သူကလည္း ပိုပုိမုိမုိ ေၾကာ္ျငာၾကသလုိ ကြန္ဒုိအခန္း ဝယ္သူေတြကလည္း ဟုတ္ႏုိးႏုိးနဲ႔ ဝယ္ေနၾကပါတယ္။ ဒီလုိနဲ႔ သိန္းေထာင္ခ်ီတန္တဲ့ ကြန္ဒုိအခန္း ေစ်းကြက္လည္း စန္းပြင့္ လာခဲ့ပါတယ္။
၄။ ကြန္ဒုိဆုိတာ
ကြန္ဒုိမီနီယံကုိ စုေပါင္းပုိင္ အေဆာက္အအုံလုိ႔ ေခၚပါတယ္။ ကြန္ဒုိတစ္ခု တည္ေဆာက္ေတာ့မယ္ ဆုိရင္ ကြန္ဒုိ အမ်ဳိးအစားအလိုက္ သတ္မွတ္တဲ့ တည္ေဆာက္မႈေတြ ပါဝင္ဖုိ႔အတြက္ လုံေလာက္တဲ့ ေျမအက်ယ္အဝန္းရွိဖုိ႔ လုိပါတယ္။ ေျမက်ဥ္းက်ဥ္းေလးမွာ အထပ္ျမင့္ျမင့္ ေဆာက္ၿပီး ဓာတ္ေလွကား တစ္စင္းတပ္ထား႐ုံနဲ႔ ကြန္ဒုိလို႔ မဆုိနုိင္ပါဘူး။ ကြန္ဒုိတုိင္း ေရကူးကန္ပါရမယ္၊ တင္းနစ္ကြင္း ပါရမယ္လုိ႔ မဆုိလုိပါဘူး။ ဒါေပမဲ့ ေၾကာ္ျငာစဥ္က တစ္မ်ဳိး၊ တကယ္ေဆာက္ေပးေတာ့ တစ္မ်ဳိးလည္း မလုပ္ရပါဘူး။ ကြန္ဒုိမွာပါမယ့္ တည္ေဆာက္မႈ အလုိက္ သူ႔ေစ်းနဲ႔သူ ေရာင္းဝယ္ႏိုင္ပါတယ္။
ကြန္ဒုိလုိ႔ ေခၚႏုိင္ဖုိ႔အတြက္ ကြန္ဒုိ မွတ္ပုံတင္ လက္မွတ္ ရထားရပါမယ္။ ကြန္ဒုိမွတ္ပုံတင္ လက္မွတ္မရဘဲ ဘယ္သူမွ် ကြန္ဒုိလုိ႔ (ကုိယ့္ဘာသာ) မသတ္မွတ္ႏိုင္ပါဘူး။ ကြန္ဒုိလက္မွတ္ မရွိရင္ ကြန္ဒုိ အခြင့္အေရး မရႏုိင္ပါဘူး။ ကြန္ဒုိ အခြင့္အေရးေတြထဲမွာ ကြန္ဒုိအခန္း ပုိင္သူအေနနဲ႔ မိမိအခန္းကုိ တရားဝင္ ေရာင္းခြင့္၊ ငွားခြင့္၊ ေပါင္ခြင့္၊ အေမြေပးခြင့္၊ လဲလွယ္ခြင့္ေတြ ရွိပါတယ္။ မိမိအခန္းကုိ ႏုိင္ငံျခားသားကုိလည္း သတ္မွတ္ခ်က္မ်ားနဲ႔အညီ ငွားခြင့္၊ ေရာင္းခြင့္ ရွိပါတယ္။
ကြန္ဒုိအခန္း ဝယ္ၿပီဆုိရင္ ကြန္ဒုိတုိက္ သာယာလွပေရး၊ လုံၿခဳံေရး၊ စည္းကမ္းက်နေရး စတာေတြအတြက္ သက္ဆုိင္ရာ ကြန္ဒုိ စီမံအုပ္ခ်ဳပ္ေရး အဖြဲ႕ရဲ႕ ညႊန္ၾကားခ်က္ေတြကို လုိက္နာရပါမယ္။ ဒီအုပ္ခ်ဳပ္ေရး အဖြဲ႕ကုိလည္း ကြန္ဒုိအခန္းပိုင္ေတြနဲ႔ ဖြဲ႕စည္းရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ကုန္က်စရိတ္ေတြအတြက္ မိမိတုိ႔ရဲ႕ အစုရွယ္ယာ တန္ဖုိးအလုိက္ က်ခံရပါမယ္။ ကြန္ဒုိမွာေနၿပီး မီးဖုိး၊ ေရဖုိး၊ လုံၿခဳံေရးဖုိး မေပးခ်င္လုိ႔ မရပါဘူး။
ကြန္ဒုိနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး သက္ဆုိင္ရာ ေဒသအုပ္ခ်ဳပ္ေရး အဖြဲ႕ေတြရဲ႕ ႀကီးၾကပ္မႈကိုလည္း ခံယူရပါမယ္။ ခုအခါမွာ စုေပါင္းပုိင္ အေဆာက္အအုံ ဥပေဒကုိ အာဆီယံ ႏုိင္ငံမ်ားရဲ႕ စံခ်ိန္စံညြန္းမ်ားနဲ႔အညီ ေရးဆြဲၿပီး လႊတ္ေတာ္ကုိ တင္ျပထားၿပီး ျဖစ္ပါတယ္။ မၾကာမီ ကာလအတြင္း ျမန္မာႏိုင္ငံ ၿမိဳ႕ျပေဒသ အိမ္ရာ ဖြံ႕ၿဖိဳးေရးအတြက္ အားျဖည့္ေပးမယ့္ စုေပါင္းပုိင္ အေဆာက္အအုံ ျပ႒ာန္းနုိင္လိမ့္မယ္လုိ႔ ေမွ်ာ္လင့္ရပါတယ္။
၅။ သုံးသပ္ခ်က္
ျပည္သူေတြ အဆင့္ျမင့္ျမင့္ ေနထုိင္လာနုိင္ၾကတာကုိ ဝမ္းသာပါတယ္။ ျမန္မာႏုိင္ငံကို ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈ လာေရာက္ၾကတဲ့ ႏိုင္ငံျခားသားမ်ားလည္း အဆင့္မီမီ ေနစရာ ရၾကပါမယ္။ ဒါေပမဲ့ ကြန္ဒုိတစ္ခုရဲ႕ အရည္အခ်င္း မျပည့္စုံဘဲ၊ ကြန္ဒုိမွတ္ပုံတင္ မရေသးဘဲ၊ ကြန္ဒုိေနသူမ်ားရဲ႕အခြင့္အေရး သာမက တာဝန္ေတြကို နားမလည္ေသးဘဲ ကြန္ဒုိအေရာင္း ေၾကာ္ျငာေတြကုိသာ ယုံၾကည္ၿပီး အခန္းဝယ္ယူမႈ ေတြကုိေတာ့ သတိထားၾကမယ္ ဆုိရင္ေတာ့ မွားမယ္လို႔ မထင္ပါဘူး။
Credit: The Voice Weekly
