ဒရာဗီဒီယန္ ဗိသုကာ

ဒရာဗီဒီယန္ဟူသည့္ အမည္နာမႏွင့္ ကၽြန္ေတာ္တို႔ မစိမ္းလွ။ ရာမယဏဇာတ္ေတာ္ၾကီးကို ဖတ္ရႈဖူးသူတိုင္း ဒရာဗီဒီယန္မ်ဳိးႏႊယ္ဖြား ဒႆဂီရိကို သိရွိၾကသည္။

အဆိုေတာ္လႊမ္းမိုးကလည္း အခ်စ္ရံႈးသမား ဒႆဂီရိဟူသည့္သီခ်င္းတြင္ “ဒရာဗီဒီယန္ လူမ်ဳိးအေပါင္းတို႔ရဲ႕ ထီးေဆာင္းမင္း ဘုရင္ တစ္ပါး”ဟု ဒႆဂီရိကို ညႊန္းဆိုခဲ့ဖူးသည္။

ဒရာဗီဒီယန္တို႔အေၾကာင္း ေျပာမည္ဆိုလွ်င္ အိႏိၵယႏိုင္ငံ၊ ပန္ဂ်ပ္ျပည္နယ္အစရွိသည္တို႔အေၾကာင္း ပါဝင္လာမည္သာ ျဖစ္၏။

ပန္ဂ်ဘ္ျပည္၌ ဗုဒၶပြင့္သည့္ကာလ၊ မပြင့္ခင္ကာလတို႔တြင္ ပညာတတ္တို႔စုစည္းရာ ဂႏၶာရတိုင္းႀကီး၏ျမိဳ႕ေတာ္ တကၠသီလာ ရိွခဲ့ဖူး၏။

ဂႏၶာရတိုင္းသည္ ႀကီးမား၏။က်ယ္ျပန္႔၏။ ယခု ပါကစၥတန္ႏိုင္ငံ၊ ပန္ဂ်ဘ္ျပည္နယ္၊ ဟာယနျပည္နယ္ႏွင့္ ဟီမာ႐ွယ္ပရာဒစ္ျပည္တို႔သည္ ဂႏၶာရတိုင္းျဖစ္ခဲ့ဖူး၏။

ပါကစၥတန္ႏွင့္ ပန္ဂ်ဘ္သည္ ကိုလိုနီေခတ္အထိ ပန္ဂ်ဘ္ျပည္နယ္တခုတည္းျဖစ္ခဲ့၏။

ပန္ဂ်ဘ္ဟူေသာအမည္သည္ ပန္ဂ်္ႏွင့္ အဘ္တို႔ ေပါင္းစည္းထားေသာအမည္ ျဖစ္၏။ ပန္ဂ်္ကား နံပါတ္ ၅ ၊ အဘ္ကား ေရ။ ေပါင္းစည္း အဓိပၸာယ္ကား ျမစ္ငါးစင္းတို႔ျဖတ္ေက်ာ္ထားေသာနယ္ေျမဟု အဓိပၸာယ္ရသည္။

ယေန႔တြင္ကား ပန္ဂ်ဘ္သည္ အစိတ္စိတ္အမႊာမႊာကြဲခဲ့ျပီ။ ပန္ဂ်ဘ္၏အေနာက္ဘက္ျခမ္းသည္ ပါကစၥတန္ႏိုင္ငံျဖစ္သြားသည္။ ပန္ဂ်ဘ္၏ အေ႐ွ႕ဘက္ျခမ္းသည္ အိႏၵိယႏိုင္ငံအတြင္းမွာပဲရိွေနသည္။ အိႏၵိယႏိုင္ငံအတြင္းက ပန္ဂ်ဘ္သည္လည္း ပန္ဂ်ဘ္၊ ဟာယန၊ ဟီမာ႐ွယ္ပရာေဒ႔႐ွ္ဟူ၍ ကြဲသြားျပန္၏။

ခရစ္မေပၚမီ ႏွစ္ေပါင္း ၁၉၀၀ (ဘီစီ ၁၉၀၀) ခန္႔က အိႏၵဳျမစ္ဝွမ္းေဒသျဖစ္ေသာ ပန္ဂ်ဘ္နယ္တြင္ လူ႔ယဥ္ေက်းမူစတင္ခဲ့၏။

ဘီစီ ၁၈၀၀ ခန္႔တြင္ အာရိယန္လူမ်ိဳးစုတို႔ ေရာက္လာခဲ့၏။ အာရိယန္ႏွင့္ ဒရာဗီဒီယန္ လူမ်ိဳးစုႏွစ္ခုသည္ အိႏၵိယတြင္ ပထမဆံုး အေျခခ် ေနထိုင္ခဲ့ေသာ လူမ်ိဳးစုမ်ားျဖစ္၏။

ဘီစီ ၃၃၀ တြင္ ဂရိဘုရင္ အလက္ဇႏၵားသည္ဂရိတ္က ပန္ဂ်ဘ္အထိ တိုက္ခိုက္သိမ္းပိုက္ခဲ့သည္။

အေသာက၏ အဖိုး ခ်ႏၲရဂုပၸတ ေမာရိယသည္ ပန္ဂ်ဘ္ကို တိုက္ခိုက္သိမ္းယူၿပီးေနာက္ ပန္ဂ်ဘ္သည္ ဂုပၸတအင္ပါယာ၏ ဌာနခ်ဳပ္ျဖစ္ခဲ့သည္။

လြန္ခ့ဲတ့ဲ ႏွစ္ေပါင္း(၂၅၀၀)ေက်ာ္က မဇ်ၥိမေဒသတြင္ အာရိယန္တို႔ မ်ားစြာတန္ခိုးထြားခ့ဲၾကသည္။

၎တို႔သည္ လြန္ခ့ဲေသာ ဘီစီ၁၈၀၀ ခန္႔က အာဖဂန္ ခိုင္ဘာေတာင္ၾကားလမ္းမွတဆင့္ အိႏၵိယျပည္သို႔ ဝင္ေရာက္လာၾကျခင္း ျဖစ္၏။

အိႏၵိယ ႒ာေနတိုင္းရင္းသားမ်ားျဖစ္ေသာ ဒရာဗီဒီယန္ လူမ်ဳိးတို႔ႏွင့္ အႀကိတ္အနယ္တိုက္ခိုက္ၾကၿပီး နယ္ေျမမ်ားကို သိမ္းယူခ့ဲၾကသည္။

ထိုသို႔ျဖင့္ အာရိယန္တို႔သည္ ဘီစီ(၇၅၀) ခန္႔တြင္ မဇ်ၥိမေဒသကုိစုိးမိုးႏိုင္ခ့ဲၾက၏။

အဂၤတိုင္း၊ မဂဓတိုင္း၊ ေကာသလတိုင္း၊ ကု႐ုတိုင္း အစရွိသည့္ တိုင္းႏိုင္ငံႀကီး ၂၀ ေက်ာ္အထိ အုပ္ခ်ဳပ္မင္းလုပ္လာႏိုင္ခ့ဲၾကသည္။

ျဗဟၼဏ အတၱအယူဝါဒသည္ အာရိယာန္လူမ်ဳိးတို႔၏ ခိုင္မာေသာ ဝါဒတစ္ခုျဖစ္ခ့ဲ၏။

ပိုမိုရွင္းလင္းေအာင္ဆိုရလွ်င္ အာရိယာန္သည္ မြတ္စလင္ျဖစ္ျပီး ဒရာဗီဒီယန္သည္ ဟိႏၵဴျဖစ္၏။

စစ္ႏိုင္ေသာ အာရိယာန္တို႔သည္ စစ္႐ွံဴး ဒရာဗီဒီယန္တို႔ကို ေမာ္မၾကည့္ရဲေလာက္ေအာင္ ရက္ရက္စက္စက္ ႏွိပ္ကြပ္အုပ္ခ်ဳပ္ခဲ့ၾကသည္။

ဒရာဗီဒီယန္တို႔ကို ကြၽန္အျဖစ္သတ္မွတ္ၿပီး စားနပ္ရိကၡာ ထုတ္လုပ္ရေသာ လယ္သမား၊ အလုပ္သမား၊ အခိုင္းအေစ၊ ကြၽန္၊ ဆင္းရဲသား သုဒၵမ်ိဳး အျဖစ္သတ္မွတ္ခဲ့ၾက၏။

ဒရာဗီဒီယန္ဗိသုကာသည္ ဟိႏိၵဴဘုရားေက်ာင္းဗိသုကာျဖစ္ျပီး အိႏိၵယတိုက္ငယ္၏ ေတာင္ပိုင္းတြင္ စတင္ေပၚေပါက္ခဲ့ျခင္း ျဖစ္သည္။

၁၆ ရာစုႏွစ္တြင္ ဒရာဗီဒီယန္ဗိသုကာသည္ ျပီးျပည့္စံုေသာ အေျခအေနတစ္ရပ္သို႔ ေရာက္ရွိခဲ့၏။

ဒရာဗီဒီယန္ဗိသုကာ၏ ပင္မလကၡဏာမွာ ဟိႏၵဴဘုရားေက်ာင္းတို႔၏ ဝင္ေပါက္ဂိတ္အထက္တြင္ ျပႆဒ္သဖြယ္ေဆာက္လုပ္ထားသည့္ လက္ရာျဖစ္သည္။

အိႏိၵယေရွးေဟာင္း Vasthu Sastra စာအုပ္အတြင္း ေဖာ္ျပထားရာတြင္ ဒရာဗီဒီယန္ဗိသုကာသည္ ဘုရားေက်ာင္း အေဆာက္အအံုမ်ား ကို ေဆာက္လုပ္ၾကသည့္ ဗိသုကာဟန္ ၃ မ်ဳိးအနက္ တစ္ခုျဖစ္သည္ဟု ဆိုသည္။

ဒရာဗီဒီယန္ဗိသုကာဟန္ျဖင့္ ေဆာက္လုပ္ထားျပီး ယေန႔တိုင္တည္ရွိေနသည့္ အေဆာက္အအံုမ်ားအနက္ အမ်ားစုမွာ အိႏိၵယ ေတာင္ပိုင္း ျပည္နယ္မ်ားျဖစ္ေသာ အန္ဒရာ ပရာဒက္ရွ္၊ ကာနာတာကာ၊ ကီရာလာ၊ တမီလ္ နာဒူးႏွင့္ တီလန္ဂါနာျပည္နယ္တို႔တြင္ တည္ရွိသည္။

ဘုရင့္ႏိုင္ငံေတာ္မ်ား၊ အင္ပါယာမ်ား မ်ားစြာတို႔သည္ ဒရာဗီဒီယန္ဗိသုကာလမ္းေၾကာင္းတြင္ ၾကီးမားသည့္ သမိုင္းေၾကာင္းမ်ား ရွိခဲ့ရာ ခ်ဳိလာ၊ ခ်ီရာ၊ ကာကာတီယာ၊ ပန္ဒယာ၊ ပါလာဗက္စ္၊ ဂန္ဂက္စ္၊ ကာဒမ္ဘက္စ္၊ ရပ္ရွ္ထရာကူးတက္စ္၊ ခ်ာလူက်ား၊ ဟြိဳင္ဆာလာ့စ္ႏွင့္ ဝိဇယနာဂရအင္ပါယာတို႔ ပါဝင္ၾကသည္။

ဒရာဗီဒီယန္ဗိသုကာကို အိႏိၵယေျမာက္ပိုင္း တီလီ ကာ မန္ဒါ ဂြါလီယာ၊ ဘီတာဂါအြန္၊ ဘိုင္တာလာ ဒ်ဴလာ၊ ဘူဘာနက္ရွ္ဝါ ေဒသ၊ အိႏိၵယ အေရွ႕ေျမာက္ပိုင္း၊ သီရိလကၤာႏိုင္ငံ အလယ္ပိုင္းႏွင့္ အေရွ႕ေတာင္အာရွတို႔တြင္လည္း ေတြ႔ရသည္။

(သမိုင္းေၾကာင္း)

ေရွးေခတ္ တမီလာကမ္တိုင္းျပည္ဟု ရွိခဲ့ရာ ယေန႔ေခတ္ တမီလ္နာဒူးျပည္နယ္၊ ကီရာလာ၊ ပူဒူးရွယ္ရီ၊ လာ့ခ္ရွဒိ၊ အန္ဒရာ ပရာဒက္ရွ္ျပည္နယ္၏ ေတာင္ပိုင္းေဒသမ်ားႏွင့္ ကာနာတာကာျပည္နယ္တို႔ ေပါင္းစည္းပါဝင္သည့္ တိုင္းျပည္ျဖစ္ခဲ့သည္။

တမီလာကမ္တိုင္းျပည္တြင္ ဘုရင္သည္ ေျမကမၻာအတြက္ ဘုရား၏ ကိုယ္စားလွယ္ေတာ္ျဖစ္သည္ဟု ခံယူၾကျပီး တမီလ္ဘာသာအားျဖင့္ ကိုယီလ္ဟု ေခၚေသာ ေက်ာင္းေဆာင္ေတာ္တြင္ ေနထိုင္ၾကကာ ကိုယီလ္မွာ ဘုရားသခင္၏ စံအိမ္ဟု အဓိပၸာယ္ရသည္။

ကိုယီလ္အျပင္ ကိုဗီးလ္ဟုလည္း ေခၚဆိုၾကေသးသည္။ ကိုဗီးလ္မွာမူ ဝတ္ျပဳရာေနရာဟု အဓိပၸာယ္ရသည္။ ကိုယီလ္ (သို႔မဟုတ္) ကိုဗီးလ္ကို ဒရာဗီဒီယန္ဗိသုကာျဖင့္ ေဆာက္လုပ္ၾကသည္။ မ်က္ေမွာက္ေခတ္တြင္မူ ကိုယီလ္မွ ေရြ႕လ်ားကာ ကိုအီလ္ဟု ေခၚဆိုလာၾကသည္။

ေအဒီ ၅ ရာစုမွ ၇ ရာစုအတြင္း သကၠတစကားလံုးမ်ားျဖစ္ေသာ ‘မာယာမတ’ ႏွင့္ “မနစာရ ရွီလ္ပါ” ဟူေသာ စကားလံုးမ်ားကို ဒရာဗီဒီယန္ဗိသုကာဟန္၏ သင္ရိုးညႊန္းတမ္းဟု တင္စားၾကေသာ Vastu Shastra စာအုပ္တြင္ ပါဝင္ခဲ့ျပီး မ်ားစြာ ပ်ံ႕ႏွံ႔ခဲ့သည္။

မာယာမတသည္ ဒရာဗီဒီယန္ကို သကၠတ ဘာသာျဖင့္ ေခၚဆိုသည့္စကားလံုးျဖစ္ျပီး မနစာရ ရွီလ္ပါမွာမူ ဒရာဗီဒီယန္ႏွင့္ ဆက္ႏႊယ္မႈရွိျပီး ရွီလ္ပါ သွ်တၱရမွ အဓိကထားသည္မွာ ရုပ္တုမ်ား၊ ေက်ာက္ရုပ္မ်ား၊ ပန္းခ်ီကားမ်ား၊ လက္သမား၊ အိုးလုပ္ငန္း၊ လက္ဝတ္ရတနာ အစရွိသည့္ နယ္ပယ္က႑တို႔ျဖစ္သည္။

(ဖြဲ႔စည္းမႈ)

ခ်ဳိလာအင္ပါယာေခတ္ ဘုရားေက်ာင္းတို႔တြင္ မေျပာင္းလဲသည့္ အဓိကလကၡဏာရပ္ၾကီး ၃ ပါးရွိသည္။

ဒီဇိုင္းဟန္မ်ားမွာမူ ေဆာက္လုပ္သည့္ ေခတ္ကာလကို မွီတည္ျပီး ကြဲျပားမႈအခ်ဳိ႕ ရွိၾကသည္။

၁။ မုဒ္ဦးမ်ား( मंडपास မန္းပါ့စ္) တို႔သည္ အတြင္းဘက္သို႔ ဝင္သည့္ တံခါးမ်ားကို အုပ္မိုးေဆာက္လုပ္ထားေလ့ရွိၾကသည္။

၂။ ဂိတ္တံခါး ပိရမစ္မ်ား ( ဂိုပူရ) သည္ ေလးဘက္ေလးတန္ ကာရံထားသည့္ ထင္ရွားေသာ ဘုရားေက်ာင္းမ်ားတြင္ ေတြ႔ရေလ့ရွိျပီး ဒရာဗီဒီယန္ဗိသုကာဘုရားေက်ာင္းမ်ားတြင္ မ်ားစြာေတြ႔ရေသာ လကၡဏာရပ္တစ္ပါး ျဖစ္သည္။

၃။ ေကာ္လံတိုင္မ်ားျဖင့္ ေဆာက္လုပ္ထားသည့္ ခန္းမမ်ား (ေခ်ာလ္ထရိ/ ခ်ာဘာဒီ) တို႔ကို ရည္ရြယ္ခ်က္ အမ်ဳိးမ်ဳိးျဖင့္ အသံုးျပဳၾကျပီး ဒရာဗီဒီယန္ဗိသုကာဟန္တြင္ မေျပာင္းမလဲ ပါဝင္ေလ့ရွိသည့္ အစိတ္အပိုင္းတစ္ရပ္ ျဖစ္သည္။

(ေခတ္အလိုက္ ၾသဇာလႊမ္းမႈမ်ား)

အိႏိၵယႏိုင္ငံေတာင္ပိုင္းတြင္ ဘုရင့္ႏိုင္ငံႏွင့္ အင္ပါယာ ၇ ခု ထြန္းကားခဲ့ရာ ဒရာဗီဒီယန္ဗိသုကာအေပၚ ေခတ္အလိုက္ ၾသဇာလႊမ္းမႈမ်ား ရွိခဲ့သည္။

(၁) ဆန္ဂမ္ေခတ္

ခရစ္ေတာ္မေပၚမီ ႏွစ္ေပါင္း ၃၀၀ မွ ခရစ္ေတာ္ေပၚျပီး ႏွစ္ေပါင္း ၃၀၀ အတြင္း ခ်ဳိလာ၊ ခ်ီရာႏွင့္ ပန္ဒယာဘုရင့္ႏိုင္ငံေတာ္တို႔တြင္ ကာတီေကယ၊ သီဝ၊ အန္မန္ႏွင့္ ဗိႆႏိုးနတ္တို႔ကို ကိုးကြယ္သည့္ အုတ္ဘုရားေက်ာင္းမ်ားစြာ ေပၚေပါက္ခဲ့သည္။

ကာတီေကယနတ္ႏွင့္ စပ္လ်ဥ္း၍ ဆိုရလွ်င္ ဟိႏၵဴႏွင့္ တရုတ္တို႔၏ ကိုးကြယ္မႈမ်ားမွာ ဆက္ႏႊယ္ေနသည့္အခ်က္ကို ေတြ႔ရသည္။

ကာတီေကယသည္ ဟိႏၵဴပိဋကတ္ကိုေစာင့္ေသာ စစ္နတ္ဖုရားျဖစ္ျပီး ပါဝါတီႏွင့္ သီဝတို႔၏ သားေတာ္ၾကီး ဂါနီရွားေခၚ မဟာပိႏ႖ဲနတ္ႏွင့္ ညီအစ္ကိုေတာ္စပ္သည္။ ကာတီေကယကို တရုတ္မဟာယာနဗုဒၶဘာသာတြင္ ေ၀ေထာ္နတ္မင္းအျဖစ္ ကိုးကြယ္ၾကသည္။

အဆိုပါ ေရွးေဟာင္းဘုရားေက်ာင္း မ်ားစြာကို တမီနာဒူးျပည္နယ္ရွိ ေရွးေဟာင္းသမိုင္းဝင္နယ္ေျမ အဒိခ်နာလာ၊ ေရွးေခတ္ဆိပ္ကမ္းျမိဳ႕ၾကီးအျဖစ္ ထြန္းကားခဲ့ေသာ ပြမ္ပူဟာႏွင့္ မဟာဘာလိပူရမ္အရပ္တို႔တြင္ တူးေဖာ္ေတြ႔ရွိခဲ့သည္။

၂၀၀၅ ခုႏွစ္အတြင္းက တူးေဖာ္ေတြ႔ရွိခဲ့ေသာ သလုဝဏ္ကုပန္ မူရူကန္ေက်ာင္းေတာ္တြင္ အလႊာ ၃ ခု တူးေဖာ္ေတြ႔ရွိခဲ့၏။

ေအာက္ဆံုးအလႊာတြင္ အုတ္ျဖင့္ေဆာက္လုပ္ထားေသာ ဘုရားေက်ာင္းကို ေတြ႔ရျပီး အိႏိၵယေတာင္ပိုင္းတြင္ သက္တမ္းအရင့္ဆံုး လက္ရာျဖစ္သည္။

တမီနာဒူးျပည္နယ္တြင္ ပါလာဗာ ဟိႏၵဴဘုရားေက်ာင္း ၂ ေက်ာင္းသာ ေတြ႔ႏိုင္သည့္အနက္တစ္ခုလည္းျဖစ္ျပီး အျခားတစ္ေက်ာင္းမွာ ဗိႆႏိုးနတ္မင္းကို ကိုးကြယ္သည့္ ပီရူမယ္လ္ ေက်ာင္းေတာ္ ျဖစ္သည္။

(၂) ဘာဒါမီ ရွားလူက်

ဘာဒါမီ ရွားလူက်ဘုရင့္ႏိုင္ငံေတာ္ကို အေစာပိုင္း ရွားလူက်ဟုလည္း ေခၚဆိုၾကျပီး ေခတ္ကာလမွာ ခရစ္ေတာ္ေပၚျပီးေနာက္ ၅၄၃ ႏွစ္မွ ၇၅၃ ႏွစ္အထိျဖစ္သည္။

ဘာဒါမီသည္ အိႏိၵယႏိုင္ငံ၊ ကာနာတာကာျပည္နယ္၊ ဘာဂါလ္ကို႔ထ္ခရိုင္တြင္ တည္ရွိျပီး ေက်ာက္ထြင္းလက္ရာ ဘုရားေက်ာင္းမ်ားျဖင့္ နာမည္ေက်ာ္သည့္ ျမိဳ႕တစ္ျမိဳ႕လည္း ျဖစ္သည္။ ဘာဒါမီ ဗိသုကာကို ဝိသာရဟန္ဟုလည္း ေခၚၾကေသးသည္။

ဘာဒါမီ၏ အေကာင္းဆံုးလက္ရာမ်ားကို ပတၱဒါကဲ၊ အိုင္ဟိုလီႏွင့္ ကာနာတာကာျပည္နယ္ေျမာက္ပိုင္း ဘာဒါမီတို႔တြင္ ေတြ႔ရႏိုင္သည္။

မာလာပရာဘာ ျမစ္ဝွမ္းေဒသတြင္ ေရွးေဟာင္းေက်ာင္းေတာ္ေပါင္း ၁၅၀ ေက်ာ္ ယေန႔တိုင္ ေတြ႔ႏိုင္ဆဲ ျဖစ္သည္။

ရွားလူက် မင္းဆက္၏ အေကာင္းဆံုးအေမြအႏွစ္မွာ ယေန႔တိုင္ တည္တံ့က်န္ရစ္ခဲ့သည့္ ဗိသုကာဟန္မ်ား ျဖစ္ၾကသည္။

မာလာပရာဘာ ျမစ္ဝွမ္းႏွင့္ ကာနာတာကာတို႔ရွိ ေက်ာင္းေတာ္မ်ားကို ခရစ္ေတာ္ေပၚျပီးေနာက္ပိုင္း ႏွစ္ေပါင္း ၄၅၀ မွ ၇၀၀ အၾကား ေဆာက္လုပ္ခဲ့ျခင္း ျဖစ္သည္။

(၃) ပါလာဗက္စ္

ပါလာဗက္စ္မင္းဆက္ေခတ္သည္ ေအဒီ ၆၀၀ မွ ၉၀၀ ၾကားျဖစ္ျပီး အၾကီးမားဆံုးေဆာက္လုပ္ခဲ့ၾကသည္မ်ားမွာ မဟာဘာလီပူရမ္ရွိ ေက်ာက္ေက်ာင္းေတာ္မ်ားႏွင့္ ၎တို႔၏ ျမိဳ႕ေတာ္ျဖစ္ေသာ ကန္ခ်ီပူရမ္ (ယေန႔ေခတ္ တမီလ္နာဒူးျပည္နယ္တြင္ တည္ရွိ) တို႔ရွိ ဘုရားေက်ာင္းမ်ား ျဖစ္ၾကသည္။

ပါလာဗာေခတ္ ေဆာက္လုပ္ခဲ့ၾကသည္မ်ားအနက္ အေစာဆံုးအေဆာက္အအံုမ်ားမွာ ေက်ာက္ထြင္းလက္ရာ ဘုရားေက်ာင္းမ်ားျဖစ္ျပီး ခရစ္ေတာ္ေပၚျပီးေနာက္ပိုင္း ႏွစ္ေပါင္း ၆၁၀ မွ ၆၉၀ ၾကား ေဆာက္လုပ္ခဲ့ၾကျခင္းျဖစ္ကာ ဖြဲ႔စည္းတည္ေဆာက္သည့္ လက္ရာမ်ားကိုမူ ၆၉၀မွ ၉၀၀ အၾကားေတြ႔ရွိရျသည္။

ထိုေခတ္လက္ရာမ်ားတြင္ ေကာ္လံတိုင္မ်ားထားရွိ ထြင္းထုထားသည့္ ခန္းမမ်ားပါဝင္ျပီး အေပၚအမိုးမပါဝင္ဘဲ သဘာဝေက်ာက္တံုးအတိုင္းသာ ထားရွိၾကသည္။

အေစာပိုင္းေက်ာင္းေတာ္မ်ားသည္ သီဝနတ္ကိုသာ ရည္မွန္းကိုးကြယ္ရန္ ေဆာက္လုပ္ခဲ့ၾကျခင္းျဖစ္သည္။

ဒရာဗီဒီယန္ဗိသုကာတြင္ မ်ဳိးကြဲ ၂ ခုရွိျပီး (၁) နာယကဗိသုကာ (၂) ဝိဇယ နာဂရဗိသုကာ တို႔ ျဖစ္ၾကသည္။

ဝိဇယ နာဂရဗိသုကာသည္ ဝိဇယ နာဂါမင္းဆက္မ်ား လက္ထက္တြင္ ထြန္းကားခဲ့ျခင္း ျဖစ္သည္။

ဒရာဗီဒီယန္ဘုရားေက်ာင္းမ်ား၏ အေရးပါသည့္အရာတစ္ခုမွာ ဘုရားေက်ာင္းေဆာင္အေပၚဆံုးရွိ ျပႆာဒ္အထြတ္ျဖစ္၏။

အဆိုပါျပႆာဒ္အထြတ္သည္ ရွစ္ေထာင့္သ႑ာန္ျဖစ္၏။

ဒရာဗီဒီယန္ ဗိသုကာဟန္ျဖင့္ ဘုရားေက်ာင္းမ်ား ေဆာက္လုပ္မႈမွာ ခ်ဳိလာအင္ပါယာေခတ္တြင္ အထြတ္အထိပ္သို႔ ေရာက္ရွိခဲ့သည္။

ရာဇာရာဇာ သည္ဂရိတ္ႏွင့္ ရာဂ်န္ျဒာ ခ်ဳိလာတို႔သည္ အိႏိၵယေတာင္ပိုင္းတြင္ အထင္ကရ ဘုရားေက်ာင္းေတာ္ မ်ားစြာ ေဆာက္လုပ္ခဲ့ၾကသည္။

ယင္းတို႔အနက္ ခမ္းနားထည္ဝါမႈအရွိဆံုး ဘုရားေက်ာင္းမ်ားမွာ ကြမ္ဘာကိုနမ္အနီးရွိ ဂန္ဂိုင္းကြန္ဒါ ခ်ဳိလာပူရမ္ ဘုရားေက်ာင္းႏွင့္ တန္ဂ်ဳိးရွိ သီဝေက်ာင္းေတာ္တို႔ ျဖစ္ၾကသည္။

ဒရာဗီဒီယန္ဗိသုကာဟန္ ေက်ာင္းေတာ္မ်ားတြင္ အျမင့္မားဆံုး၊ အၾကီးမားဆံုးျပႆာဒ္ရွိရာတြင္ အၾကီးမားဆံုးနတ္ကို ကိုးကြယ္ၾကသည္။

အရပ္ေလးမ်က္ႏွာတြင္ နံရံမ်ားျဖင့္ လံုျခံဳစြာကာရံထားရွိေလ့ရွိသည္။

ဘုရားေက်ာင္းသို႔ အဝင္ဂိတ္တြင္ ဂိုပူရမ္ဟုေခၚသည့္ ပိရမစ္သ႑ာန္ဂိတ္ထားရွိသည္။

ဂိုပူရမ္တြင္ ျပႆာဒ္တစ္ခု ေဆာက္လုပ္ထားေလ့ရွိေသာ္လည္း ပင္မေက်ာင္းေဆာင္၏ ျပႆဒ္အျမင့္ေလာက္ မျမင့္မားေစဘဲ ေဆာက္လုပ္ေလ့ရွိသည္။

ဒရာဗီဒီယန္လက္ရာေက်ာင္းေတာ္မ်ားကို ဘာသာေရးဆိုင္ရာ အစည္းအေဝးမ်ား က်င္းပရာေနရာအျဖစ္လည္းေကာင္း၊ ပညာေရးအတြက္လည္းေကာင္း အသံုးျပဳခဲ့ၾကသည္။

ေရွးေခတ္ျပည့္ရွင္မင္းတို႔က ဘုရားေက်ာင္းေနရာအတြက္ ေျမလွဴဒါန္းျခင္းမ်ား ျပဳလုပ္ေပးေလ့ရွိၾကသည္။

(နာယကဟန္)

ဒရာဗီဒီယန္ဗိသုကာ၏ မ်ဳိးကြဲတစ္ခုျဖစ္ေသာ နာယကဗိသုကာဟန္တြင္ ဗိသုကာလကၡဏသြင္ျပင္အားလံုးမွာ ဒရာဗီဒီယန္ႏွင့္ ထပ္တူ တူညီေသာ္လည္း နာယကဟန္တြင္မူ ပရာကမ္ဟုေခၚေသာ စၾကၤန္မ်ားပါရွိသည္။

နာယကဗိသုကာလက္ရာမ်ားအနက္ ထင္ရွားသည့္ လက္ရာတစ္ခုမွာ တမီလ္နာဒူးျပည္နယ္၊ မာဒူရိုင္းျမိဳ႕ရွိ မီနက္ရွီ ဘုရားေက်ာင္းျဖစ္သည္။

(ဝိဇယ နာဂရဟန္)

ဝိဇယ နာဂရလက္ရာမ်ားသည္ ၁၆ ရာစုႏွစ္တြင္ အထြန္းကားဆံုးအျဖစ္ အထြတ္အထိပ္သို႔ ေရာက္ရွိသည္။

ဝိဇယ နာဂရ၏ အေရးအၾကီးဆံုးသရုပ္သကန္မွာ ဘုရား၏ၾကင္ယာေတာ္ အင္မာ၏ ေက်ာင္းေဆာင္ထားရွိေပးျခင္း ျဖစ္သည္။

ဝိဇယ နာဂရဗိသုကာဟန္မ်ားအနက္ အထင္ရွားဆံုးလက္ရာမွာ ကာနာတာကာျပည္နယ္၊ ဟမ္ပီေက်းရြာရွိ ဝိသာလေက်ာင္းေတာ္ ျဖစ္သည္။

(ျမန္မာ)

ရန္ကုန္ျမိဳ႕တြင္လည္း ဒရာဗီဒန္ဗိသုကာဟန္ျဖင့္ ေဆာက္လုပ္ထားေသာ ဟိႏၵဴဘုရားေက်ာင္းမ်ားရွိရာ မဟာပိႏ႖ဲေက်ာင္း၊ သွ်ရီ ကာမာရွီေက်ာင္း၊ သွ်ရီ ကာလီေက်ာင္းႏွင့္ မူဂပါရူမြန္ေက်ာင္းေတာ္တို႔ ျဖစ္ၾကသည္။

၂၀၁၉ ခုႏွစ္၊ မတ္လ ၅ ရက္မွ ၉ ရက္အထိ ရန္ကုန္ျမိဳ႕ရွိ အမ်ဳိးသားျပတိုက္တြင္ “The Grandeur of Chola Temples” အမည္ျဖင့္ ျပပြဲတစ္ခု ျပသခဲ့သည္။

အဆိုပါျပပြဲတြင္ ဒရာဗီဒီယန္ဗိသုကာ၏ သမိုင္းႏွင့္ အိႏိၵယႏွင့္ ျမန္မာအၾကား ေရွးေခတ္ယဥ္ေက်းမႈ ဆက္ႏႊယ္ခဲ့ၾကပံုကို လွစ္ဟျပသထားသည္ဟု ဆိုသည္။

ဟိႏၵဴတို႔၏ ယဥ္ေက်းမႈသည္ ျမန္မာႏိုင္ငံသို႔လည္း ေအဒီ ၁ ရာစုမွ ၂ ရာစုအတြင္းမွ စတင္ျပီး ပ်ံ႕ႏွံ႔ခဲ့ရာ ဒရာဗီဒီယန္ဗိသုကာဟန္ျဖင့္ ေဆာက္လုပ္ထားသည့္ လက္ရာမ်ားကို ျမန္မာႏိုင္ငံတစ္ဝန္းတြင္ ယေန႔တိုင္ ေတြ႔ျမင္ေနရဆဲ ျဖစ္သည္။

အိအိေအးေအာင္ ( iMyanmarHouse.com အိုင္ျမန္မာေဟာက္စ္ေဒါ႔ကြန္း) မွ အထူးေရးသားေဖာ္ျပသည္။ Credit: iMyanmarHouse.com