ျပည္ပမွာ ေအာင္ျမင္ရင္ ျပည္တြင္းမွာ ထိပ္တန္းျဖစ္ျပီးသာပဲ-ဟြန္ဒါထူေထာင္သူ ဆိုအိခ်ိရုိဟြန္ဒါ

‘ ဟြန္ဒါေဟ့ ‘ ဆိုရင္ ကားေတြေရာ စူပါကက္ဆိုင္ကယ္ေတြပါ ျမန္မာေတြရဲ႕ မ်က္လံုးထဲမွာ ေျပးျမင္လာစျမဲပါ ။ဟြန္ဒါကားေတြဟာ အေမရိကန္အပါအဝင္ တစ္ကမာၻလံုးကို ပထမဆံုးထိုးေဖာက္ႏိုင္ခဲ့တဲ့ ဂ်ပန္ကားေတြျဖစ္သလို စူပါကတ္ ဆိုင္္ကယ္ေတြဟာလည္း သမိုင္းမွာ ထုတ္လုပ္ေရာင္းခ်မႈအမ်ားဆံုးဆိုင္ကယ္ ေတြျဖစ္ပါတယ္ ။အေမရိကန္မွာ စူပါကက္ရဲ႕ ေၾကာ္ျငာျဖစ္တဲ့ ‘ ဟြန္ဒါေပၚမွာ သေဘာအေကာင္းဆံုးလူနဲ႕ ေတြ႕တယ္ ‘ ဆိုတဲ့ စကားဟာ ဟြန္ဒါဘရန္ကို အၾကီးအက်ယ္အားေပးေထာက္ပံႏိုင္ခဲ့ျပီး အေမရိကန္ေတြရဲ႕ ဆိုင္ကယ္အျမင္အေပၚလည္း ၾသဇာေညာင္းခဲ့ပါတယ္။ သည္လိုၾကီးမာခိုင္ခံ့တဲ့ဘရန္းတစ္ခုကို ထူေထာင္ခဲ့သူကေတာ့ ဂ်ပန္လူမ်ိဳးဆိုအိခ်ိရုိဟြန္ဒါ ျဖစ္ပါတယ္။

ဆိုအိခ်ိဟြန္ဒါကို ၁၉၆၀ ခုနွစ္ ၊ ႏိုဝင္ဘာလ ၁၇ မွာ ေမြးပါတယ္။ ၁၉၄၆ မွာ ထူေထာင္တဲ့ ကုမၸဏီမွာ သူဟာ ပင္စင္ယူခ်ိန္ ၁၉၇၄ ခုနွစ္အထိဥကၠဌ အျဖစ္ တာဝန္ယူခဲ့ပါတယ္။

သူဟာ ပန္းပဲဆရာဖခင္နဲ႕ ရက္ကန္းရက္လုပ္တဲ့မိခင္တို႕ရဲ႕ အၾကီးဆံုးသားပါ။ သူ႕ အသက္ရွစ္နွစ္သားမွာ ျမင္ခဲ့ရတဲ့ ပထမဆံုးကားေၾကာင့္ အံ့ၾသဘနန္းျဖစ္ခဲ့ရျပီး ကားရဲ႕ ဆီနံ႔ကို ဘယ္ေတာ့မွ မေမ့ႏိုင္ေတာ့ဘူးလို႕ သူ႕အတၳဳပၸတိၱထဲမွာ ေျပာခဲ့ပါတယ္။

သူဟာ ဟြန္ဒိုကို မထူေထာင္ခင္ ၁၉၃၇ ခုနွစ္မွာ ပစၥတင္ကြင္းေတြကို ထုတ္လုပ္ျပီး တိုယိုတာကို သြင္းခဲ့ပါေသးတယ္။တိုကိုင္းဆဲကိအမည္နဲ႕ ကုမၸဏီဟာ စစခ်င္းမွာ နည္းပညာအခက္ခဲေတြနဲ႕ ရင္ဆိုင္ရလို႕ ကြင္း ၅၀ ထုတ္လုပ္ရင္ စံမီတဲ့ ကြင္းသံုးကြင္းပဲရတယ္ ။ဒါေပမဲ့ သူ႕ရဲ႕ အပတ္တကုတ္ေလ့လာၾကိဳးစားမႈေၾကာင့္ ေနာက္နွစ္ၾကာတဲ့အခါ ကြင္းအမ်ားအျပားထုတ္လုပ္ႏိိုင္တဲ့ အဆင့္ေရာက္ျပီး ကုမၸဏီအတိုးတက္ဆံုးအခ်ိန္မွာ ဝန္ထမ္း ၂၀၀၀ ကိုေတာင္ ခန္႕ထားႏိုင္ပါတယ္။

သူဟာ ၁၉၉၁ ၾသဂုတ္ ၅ ရက္ေန႕မွာ အသည္းေရာဂါနဲ႕ ကြယ္လြန္ခဲ့တဲ့အတြက္ သည္ေဆာင္းပါးေဖာ္ျပခံရတဲ့ေန႕ဟာ သူကြယ္လြန္တဲ့ ၂၆ နွစ္ေျမာက္ နွစ္ပတ္လည္ျပီးေနာက္တစ္ရက္ျဖစ္ပါလိမ့္မယ္။ သူနဲ ပတ္သက္ျပီး လူသိနည္းတဲ့အခ်က္ေတြကို ေဖာ္ျပရရင္

၁။ သူဟာ စာကို ေက်ာင္းမွာ အေသအခ်ာမသင္ခဲ့ရဘဲ တိုက်ိဳမွာရွိတဲ့ ကားဝပ္ေရွာ့တစ္ခုမွာ အသက္ ၁၅ နွစ္ကတည္းက ဝင္ေရာက္လုပ္ကိုင္ခဲ့ပါတယ္။

• 
• 

၂။ သူဟာ ဂ်ပန္ထံုးစံအတိုင္း သူ႕သားကိုသူ႕လုပ္ငန္းမွာ ေအာက္ေျခအရာရွိအျဖစ္လုပ္ခိုင္းတာမ်ိဳး၊ ကုမၸဏီကို ဆက္ခံခိုင္းတာမ်ိဳး မလုပ္ခိုင္းခဲ့ပါဘူး ၊ သူနဲ႕သူ႕ သူငယ္ခ်င္း ဖူဂ်ိဆာဝါတို႕ဟာ သူတို႕သားအရင္းေတြကို ကုမၸဏီထဲ အတင္းအက်ပ္မဝင္ခိုင္းဖို႕ သေဘာတူညီခ်က္ေတာင္လုပ္ထားပါေသးတယ္ ။သူဟာ ဟီရုိတိုရွိဟြန္းဒါဟာ မူဂန္ျပိဳင္ကားလုပ္ငန္းကို ထူေထာင္သူနဲ႕ စီအီးအိုျဖစ္လာခဲ့ပါတယ္။

၃ ။သူဟာ သူ႕ရဲ႕ပထမဆံုးျပိဳင္ကားကို ေလယာဥ္အင္ဂ်င္အေဟာင္းနဲ႕ တည္ေဆာက္ခဲ့ပါတယ္။

၄။ ၁၉၃၆ မွာ လုပ္တဲ့ ဂ်ပန္တစ္ဝန္း ျပိဳင္ကားေမာင္းျပိဳင္ပြဲမွာ သူဟာ တစ္နာရီ ၇၈ မိုင္နႈန္းနဲ႕ စံခ်ိန္တင္ ေမာင္းနွင္ခဲ့ပါတယ္။

၅။ သူ႕အသက္ ၃၀ မွာေတ့ာ ဆိုးရြာတဲ့ ယာဥ္တိုက္မႈျဖစ္ျပီး ျပိဳင္ကားေမာင္းတာကို စြန္႕လႊတ္ခဲ့ရပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ ဟြန္ဒါကား ေမာ္ဒယ္လ္အသစ္အားလံုးကို အသက္ ၆၅ ခုနစ္အထိ ကို္ယ္တိုင္ေမာင္းႏွင္းစမ္းသပ္တုန္းပါပဲ။

၆။ သူ႕ကို အင္ဂ်င္ငယ္ေတြ ထီထြင္မႈအတြက္ အေမရိကန္စက္မႈအင္ဂ်င္နီယာမွားအဖြဲ႕အစည္းက ၁၉၈၀ မွာ Holley Medal ဆုခ်ီးျမွင့္ခဲ့ပါတယ္။

၇။ ၁၉၄၉ မွာ သူဟာ အိပ္မက္လို႕ အမည္ေပးထားတဲ့ ပထမဆံုးဆိုင္ကယ္ကို မိတ္ဆက္ခဲ့ပါတယ္။

၈။ သူဟာ ကားေဈးကြက္ထဲကို ၁၉၅၇ မွာ စတင္ဝင္ေရာက္ပါတယ္။

၉ ။ဟြန္ဒါရဲ႕ ေအာင္ျမင္တဲ့ Civic ေမာ္ဒယ္လ္ဟာ ၁၉၇၂ ခုႏွစ္မွာ CCVC အင္ဂ်င္နဲ႕ ထြက္လာပါတယ္။ သည္ကားဟာ မီးခိုးသတ္ ဓာတ္ေငြ႕ေျပာင္းမပါဝင္ဘဲ အေမရိကန္ပတ္ဝန္းက်င္ မညစ္ညမ္းေရ စံခိ်န္ စံညြန္းေတြနဲ႕ ကိုက္ညီတဲ့ ပထမဆံုး ကားျဖစ္ပါတယ္။

၁၀ ။ သူဟာကားေတြနဲ ဆိုင္ကယ္ေတြအျပိဳင္အဆိုင္ေမာင္းနွင္ရတာကို စြဲလမ္းပါတယ္။

၁၁ ။ ဒုတိယ ကမာၻစစ္မွာေတာ့ ပစၥတင္ကြင္းေတြထုတ္လုပ္တဲ့ သူ႕ရဲ႕ တုိကိုင္းဆဲကိ စက္ရုံဗံုးၾကဲခံခဲ့ရပါတယ္။ ဒါတင္မက ၁၉၄၅ မီကာဝါငလ်င္ၾကီးမွာလည္း သူ႕ရဲ႕ အိုင္တာဝါစက္ရုံ ျပိဳလဲပ်က္စီးခဲ့ပါတယ္။

သည္လိုအခက္အခဲအမ်ားၾကီးၾကံဳခဲ့ရေပမဲ့ ဟြန္ဒို လုပ္ငန္းဟာ ကမာၻမွာ နာမည္တစ္လံုးနဲ႕ ရပ္တည္ႏိုင္ဆဲ့ျဖစ္ပါတယ္ ။ထူေထာင္သူၾကီး ဟြန္ဒါကိုယ္တိုင္က သူ႕လုပ္ငန္းကို ျပည္တြင္မွာ နာမည္ေက်ာ္ၾကားဖို႕ မလုပ္ခဲ့ပါဘူး။အမ်ိဳးသာေရးဝါဒ အျမင့္ဆံုးအခ်ိန္မွာေတာင္ သူကေခတ္မွီမွီ ကမာၻၾကည့္ ၾကည့္ျမင္ႏိုင္စြမ္းရွိခဲ့ပါတယ္။ ‘ တကယ္လို႕ ကၽြန္ေတာ္သာ ကမာၻ႕ေဈးကြက္မွာ ေအာင္ျမင္ရင္ ဂ်ပန္ေဈးကြက္မွာလဲ ကၽြန္ေတာ္တို႕အလိုလိုဦးေဆာင္ျပီးသားပဲ ‘ လို႕ သူက ေျပာခဲ့ပါတယ္။

Credit: The Modern