ခ်ီလီ အာဏာရွင္ေခတ္အလြန္ကတည္ေဆာက္ခဲ့သည့္ ဇိမ္ခံအက်ဥ္း ေထာင္ႀကီး ျပည့္လုနီးပါးျဖစ္ေန

ခ်ီလီအာဏာရွင္ေဟာင္း ပီႏိုေရွးလက္ထက္က ရက္စက္
ယုတ္မာသည့္ ျပစ္မႈက်ဴးလြန္ခဲ့သူတို႔ကို ထိန္းသိမ္းထားရန္ လြန္ခဲ့သည့္ ႏွစ္ေပါင္း ၂၀ က
တည္ေဆာက္ခဲ့ေသာ ပြန္တာျပဴကို အက်ဥ္းေထာင္မွာ ယခုအခါ အက်ဥ္းသားမ်ားျပည့္ေနၿပီး
ဇိမ္ခံအက်ဥ္းေထာင္ တစ္ခု အျဖစ္ ေ၀ဖန္ေျပာဆိုမႈမ်ား တစ္စတစ္စ တိုးပြားလာလ်က္ရွိသည္။

ေတာင္ထြတ္မ်ားတြင္ ႏွင္းမ်ားဖံုးလႊမ္းေန ေသာ အင္ဒီးစ္ေတာင္တန္းမ်ားေပၚ၌ တည္ရွိၿပီး
ေက်းလက္ေနာက္ခံ႐ႈခင္းတစ္ခု အပါ အ၀င္ ျမင္ကြင္းက်ယ္ ႐ႈေမွ်ာ္ခင္းမ်ား ၀ိုင္းပတ္ ျခံရံေနေသာ
ယင္းအက်ဥ္းေထာင္၌ လတ္ရွိတြင္ အာဏာရွင္ေဟာင္း ဩဂတ္စ္တို ပီႏိုေရွး ၏ လံုျခံဳေရးတပ္ဖြဲ႕
အဖြဲ႕၀င္ေဟာင္း ၁၀၄ ဦး ကို ထိန္းသိမ္းထားသည္။

အာဏာရွင္အစိုးရ (၁၉၇၃-၁၉၉၀) က လက္၀ဲ၀ါဒီ အတိုက္အခံမ်ားကို ႏွိမ္နင္းခဲ့ရာတြင္
ေသဆံုးခဲ့ေသာ၊ သို႔မဟုတ္ ေပ်ာက္ဆံုး သြားေသာ လူ ၃,၂၀၀ ထဲမွ လူအမ်ားအျပားကို
၎တို႔က ျပန္ေပးဆြဲခဲ့ျခင္း၊ ႏွိပ္စက္ညႇဥ္းပန္းခဲ့ျခင္းႏွင့္ သတ္ခဲ့ျခင္းတို႔ေၾကာင့္ အက်ဥ္းေထာင္၌

ျပစ္ဒဏ္က်ခံေနရျခင္း ျဖစ္သည္။

မၾကာေသးမီ လမ်ားအတြင္းကပင္ ႐ံုးတင္ စစ္ေဆးကာ ျပစ္ဒဏ္ထင္ရွား စီရင္မႈအခ်ဳိ႕ ရွိခဲ့ရာ
လက္ရွိ အက်ဥ္းသားဦးေရသည္ အက်ဥ္းေထာင္၏ အက်ဥ္းသားအမ်ားဆံုး ထိန္းသိမ္းထားႏိုင္
သည့္ပမာဏျဖစ္ေသာ၁၂၀သို႔ပင္ ေရာက္လုနီးနီး ျဖစ္လာေနသည္။

မၾကာေသးမီက ျပစ္ဒဏ္ထင္ရွား စီရင္မႈမ်ားထဲတြင္ ပီႏိုေရွး၏ ဓာတုလက္နက္ကြ်မ္းက်င္သူ
ယူဂ်ီနီယို ဘာရီေယာ့စ္ (Eugenio Berrios) ကို ႏႈတ္ပိတ္ရန္ ၁၉၉၅ ခုႏွစ္က ျပန္ေပးဆြဲ
သတ္ျဖတ္ခဲ့ျခင္းေၾကာင့္ စစ္တပ္အရာရွိ ၁၄ ဦးကို ၿပီးခဲ့သည့္လက ျပစ္ဒဏ္ ခ်မွတ္ခဲ့ျခင္းလည္း
ပါ၀င္သည္။ အာဏာရွင္ ပီႏိုေရွးလက္ထက္က အျခားေသာ အစိုးရ အဖြဲ႔၀င္မ်ားစြာတို႔၏
အမႈမ်ားကိုလည္း တရား ႐ံုးမ်ား၌ စစ္ေဆးလ်က္ရွိသည္မွာ ၿပီးစီးေတာ့ မည့္ အေနအထားတြင္
ရွိေနသည္။

"လာမယ့္ႏွစ္မွာ ေနာက္ထပ္ အက်ဥ္းသား ၁၄၀ ကေန ၁၅၀ ေလာက္ဒီအက်ဥ္းေထာင္ ကို ေရာက္လာႏိုင္ပါတယ္။ ဒီလိုဆိုရင္ ဒီအက်ဥ္းေထာင္ႀကီး လံုးလံုး
ႁပြတ္သိပ္ျပည့္လွ်ံသြားမွာ ျဖစ္ပါတယ္" ဟု ခ်ီလီ အက်ဥ္းေထာင္ အရာရွိမ်ားအဖြဲ႔ ဥကၠ႒
ေအာ္စကာ ဘီနာဗိုက္စ္က ေျပာၾကားခဲ့သည္။

ခ်ီလီႏိုင္ငံ ၿမိဳ႕ေတာ္ ဆန္တီယာဂို အျပင္ ဘက္ ကီလိုမီတာ ၅၀ (မိုင္ ၃၀) အကြာတြင္
ရွိေသာ ေတးလ္ ေတးလ္ စီရင္စု၌ တည္ရွိသည့္ ပြန္တာျပဴကို အက်ဥ္းေထာင္တြင္ တိုးခ်ဲ႕ေဆာင္
အသစ္မ်ား ေဆာက္လုပ္ရန္၊ သို႔မဟုတ္ အက်ဥ္းသားအခ်ဳိ႕ကို အျခား အက်ဥ္းေထာင္မ်ားရွိ
အထူးအက်ဥ္းေဆာင္မ်ားသို႔ လႊဲေျပာင္းရန္ အာဏာပိုင္မ်ားက ေတာင္းဆိုထားၾကသည္။

သို႔ေသာ္လည္း ေသဆံုးခဲ့ၾကရသူတို႔၏ မိသားစု၀င္မ်ားက ပြန္တာျပဴကို အက်ဥ္း ေထာင္ကို
ပိတ္ကာ ထိုအက်ဥ္းေထာင္က အက်ဥ္းသားမ်ားကို အျခားအက်ဥ္းသားမ်ား ေနထိုင္ရသည့္
အေျခအေနကဲ့သို႔ တူညီသည့္အေျခအေနမ်ဳိးျဖင့္ ၎တို႔ ျပစ္ဒဏ္မ်ားကို ဆက္လက္
က်ခံေစလိုၾကသည္။

"ပြန္တာျပဴကို အက်ဥ္းေထာင္ကို ပိတ္လိုက္ ဖို႔က ေသဆံုးခဲ့ရသူေတြနဲ႔
သူတို႔ရဲ႕ မိသားစု၀င္ ေတြအတြက္ အစိုးရရဲ႕ လူ႔က်င့္၀တ္ပိုင္းဆိုင္ရာ တာ၀န္၀တၱရားတစ္ခု
ျဖစ္ပါတယ္" ဟု ထိခိုက္ ခံစားခဲ့ရသူမ်ား၏ မိသားစု၀င္မ်ားအဖြဲ႔ ဥကၠ႒ အလီစီယာ
လီရာကေျပာၾကားခဲ့သည္။

ပြန္တာျပဴကို အက်ဥ္းေထာင္ကို အျပင္ဘက္ကၾကည့္လွ်င္ အေစာင့္အၾကပ္မ်ား၊ ကင္းေမွ်ာ္စင္ႏွင့္
ထိပ္ပိုင္းတြင္ သံဆူးႀကိဳးမ်ား တပ္ထားသည့္ အကာအရံမ်ားေၾကာင့္ အျခား အက်ဥ္းေထာင္
မ်ားႏွင့္တူေနေသာ္လည္း အတြင္းပိုင္း၌ အျခား ခ်ီလီအက်ဥ္းေထာင္မ်ားႏွင့္ လံုး၀ကြဲျပားသည္။

အက်ဥ္းသားမ်ားသည္ တစ္ဦးခ်င္း သီးသန္႔ အခန္းမ်ားႏွင့္ေနထိုင္ရၿပီး ေထာင္အတြင္း
တင္းနစ္ကြင္းမ်ား၊ ေလွကားထစ္ ပြဲၾကည့္စင္ မ်ားႏွင့္ အသားကင္ဖိုမ်ားလည္း ရွိသည္။


ေထာင္၀င္စာေတြ႔သူမ်ားက အက်ဥ္းသားမ်ား ႏွင့္ တစ္ေနကုန္ ေတြ႔ဆံုခြင့္ရၿပီး ထိုအခြင့္အေရးမွာ ခ်ီလီႏိုင္ငံရွိ အျခားေသာ အက်ဥ္းသား ၅၄,၀၀၀ အတြက္ အိပ္မက္မွ်သာ
ျဖစ္သည္။

"ဒါက အပန္းေျဖဟိုတယ္တစ္ခုပဲ" ဟု လီရာက ဆိုသည္။ ခ်ီလီႏိုင္ငံ ဒီမိုကေရစီစနစ္သို႔ကူးေျပာင္းၿပီး ငါးႏွစ္အၾကာ ၁၉၉၅ ခုႏွစ္ တြင္ ပြန္တာျပဴကို အက်ဥ္းေထာင္ကို တည္ေဆာက္ခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္။ ထိုအခ်ိန္က ပီႏိုေရွး သည္ ခ်ီလီစစ္တပ္၏ အႀကီးအကဲျဖစ္ေနဆဲျဖစ္ကာ
ဩဇာအာဏာရွိသည့္ ပုဂၢိဳလ္တစ္ဦး အျဖစ္လည္း ဆက္ရွိေနခဲ့သည္။

ခ်ီလီႏိုင္ငံသားမ်ားကစက္တင္ဘာ ၁၃ ရက္တြင္ လမ္းမမ်ား ေပၚထြက္ကာ အာဏာရွင္ ပီႏိုေရွးလက္ထက္
ေသဆံုးခဲ့ရသူတို႔ကို ဂုဏ္ျပဳပြဲက်င္းပခဲ့ၾကၿပီး ပြန္တာျပဴကို အက်ဥ္းေထာင္ကို ပိတ္ေပးရန္
ေတာင္းဆိုခဲ့ၾကရာရဲမ်ားႏွင့္အဓိက႐ုဏ္းျဖစ္ ပြားခဲ့ၿပီး လူေလးဦး အဖမ္းခံခဲ့ရသည္။

Credit: MyanmarTimes