သစ္သားျဖင့္ ေဆာက္လုပ္ၾကမည့္ မိုးေမွ်ာ္တိုက္မ်ား

ဗိသုကာ ပညာသင္ ေက်ာင္းသားမ်ားသည္ Bru-munddal ၿမိဳ႕ကေလးသို႔ အလည္အပတ္လာ ေရာက္ေလ့ရွိၾကသည္။ ထိုၿမိဳ႕ကေလးမွာ ေနာ္ေ၀ႏိုင္ငံ၏ အႀကီး မားဆံုး ေရကန္ေဘးတြင္ တည္ရွိသည္။ ၿမိဳ႕ေန လူဦးေရမွာ ၁၀,၀၀၀ သာ ရွိပါ၏။ သို႔ေသာ္ အမႈအခင္းထူေျပာသည္။ လူဦးေရ ငါးသန္းမွ်သာရွိေသာ ေနာ္ေ၀ႏိုင္ငံတြင္ ၁၉၉၀ ႏွစ္မ်ားက လူမ်ဳိးေရး အဓိက႐ုဏ္းအားလံုး၏ သံုးပံုတစ္ပံုသည္ ဤၿမိဳ႕ကေလး၌ ျဖစ္ပြားခဲ့ပါ၏။ သို႔ဆိုေစ၊ ၿမိဳ႕သူၿမိဳ႕သားမ်ားက ဗိသုကာ ပညာသင္ေက်ာင္းသားမ်ား မၾကာမီ အေတာအတြင္း ထပ္မံ လာေရာက္ၾကလိမ့္မည္ဟု ေမွ်ာ္လင့္ထားၾကသည္။ အဘယ္ေၾကာင့္ဆိုေသာ္ ယခု မတ္လအတြင္း Brumunddal ေရကန္ေဘးတြင္ သစ္သားျဖင့္ ေဆာက္လုပ္ထားေသာ အျမင့္ ၈၅ မီတာရွိ ကမၻာ့အျမင့္ဆံုး မိုးေမွ်ာ္တိုက္ႀကီးကို ဖြင့္လွစ္ရန္ ရွိေန ေသာေၾကာင့္ ျဖစ္ပါ၏။

ေလာေလာဆယ္ Mhostarnet မုိးေမွ်ာ္တိုက္သည္ ၀တ္လစ္စားလစ္ သစ္ပင္တစ္ပင္ႏွင့္ အလားတူေနသည္။ ၿမိဳ႕ ကေလး၏ ကြန္ကရစ္တိုက္နိမ့္မ်ားအေပၚတြင္ ငြားငြားစြင့္စြင့္ မိုးေပၚသို႔ ခုန္ပ်ံတက္ေနပါ၏။ သို႔ေသာ္ ယင္းအေဆာက္အအံု မွာ ထင္း႐ွဴးသား အအုပ္အကာ (pine cladding) ေၾကာင့္ ထူးထူးျခားျခား ျဖစ္ေနသည္ မဟုတ္ေပ။ အံ့ၾသစရာေကာင္းသည့္ အခ်က္မွာ မိုးေမွ်ာ္တိုက္၏ ေထာက္တိုင္မ်ား (supporting columns) အားလံုးကို glulam ျဖင့္ ျပဳလုပ္ထားျခင္း ျဖစ္၏။ glulam မွာ သစ္ပါးလႊာမ်ားကို အတူေပါင္းစပ္ထားသည့္ သစ္သားရက္မမ်ားျဖစ္သည္။ glulam မ်ားမွာ ႏိႈင္းယွဥ္ႀကံ့ခိုင္မႈအား ျဖင့္ သံမဏိေလာက္မေလး။ ေပါ့ပါးသည္။ သံမဏိႏွင့္ ႏိႈင္းစာ လွ်င္ glulam ထုတ္လုပ္ရန္အတြက္ စြမ္းအင္၏ ေျခာက္ပံုတစ္ပံုသာ လိုအပ္သည္။

သစ္အေတာ္မ်ားမ်ားကို မိုးေမွ်ာ္တိုက္၀န္းက်င္ ကီလို မီတာ ၅၀ အတြင္းရွိ သစ္စက္မ်ားႏွင့္ ထင္း႐ွဴးသစ္ေတာမ်ားမွ ရရွိေၾကာင္းျဖင့္ ေနာ္ေ၀ကုမၸဏီ Moelven မွ အမႈေဆာင္အရာ ရွိခ်ဳပ္ Rune Abrahamsen က ေျပာျပသည္။ လုိတိုရွင္းေျပာရလွ်င္ မိုးေမွ်ာ္တိုက္အတြက္ သစ္မ်ားကို ထုတ္လုပ္ၿပီး ပို႔ေဆာင္ရာ ၌ ဖန္လံုအိမ္ဓာတ္ေငြ႕အနည္းငယ္မွ်သာ ထုတ္လႊတ္မႈရွိသည္။

““ဒါကေတာ့ ေဆာက္လုပ္ေရးရဲ႕အနာဂတ္ပါပဲ”” ဟူ၍ Mjostarnet အတြက္ Moelven ၏ ပေရာဂ်က္မန္ေနဂ်ာ Jerald Liven က ၿပံဳးၿပံဳးရႊင္ရႊင္ျဖင့္ ေျပာျပသည္။ သို႔ေသာ္ ဒါက တကယ္ ဟုတ္ရဲ႕လား။ ခ်မ္းသာေသာ ကမၻာမွ အစိုးရအေတာ္မ်ားမ်ား သည္ ေဆာက္လုပ္ေရးႏွင့္ အေဆာက္အအံုမ်ား အသံုးျပဳရာက ထြက္ရွိသည့္ ဖန္လံုအိမ္ဓာတ္ေငြ႕ (greenhouse-gas) ထုတ္လႊတ္ မႈမ်ားကို ေလွ်ာ့ခ်လိုၾကသည္။ အံ့အားသင့္ဖြယ္ေကာင္းေသာ ႁခြင္းခ်က္အခ်ဳိ႕မွအပ အစိုးရမ်ားအေနျဖင့္ ေအာင္ျမင္မႈမရၾကေသးေပ။

အပူထိန္းကိရိယာကို ခ်ိန္ညိႇျခင္း

ေရာမေခတ္က ရႊံ႕ေစးကို မီးဖုတ္ၿပီး အုတ္လုပ္ကာ ကြန္ကရစ္ႏွင့္ တြဲစပ္၍ အေဆာက္အအံုမ်ား စတင္ေဆာက္လုပ္ ခဲ့ၾကပါ၏။ ထိုအခ်ိန္မွစ၍ ေဆာက္လုပ္ေရးလုပ္ငန္းသည္ ေလထုကို ညစ္ညမ္းေစသည့္ စက္မႈလုပ္ငန္းတစ္ခု ျဖစ္လာခဲ့သည္။ အျပည္ျပည္ဆိုင္ရာ စြမ္းအင္ေအဂ်င္စီ (IEA) က၊ ေဆာက္လုပ္ေရးလုပ္ငန္းမ်ားသည္ ကမၻာ့စြမ္းအင္၏ ၃၆ ရာခိုင္ႏႈန္းကို စားသံုးၿပီး စြမ္းအင္ဆက္စပ္ ကာဗြန္ထုတ္လႊတ္မႈ ၄၀ ရာခိုင္ႏႈန္းခန္႔ ကို ထုတ္လုပ္ေၾကာင္း ခန္႔မွန္းသည္။

ေဖာ္ျပပါ စြမ္းအင္၏ ေျခာက္ပံုငါးပံုကို မီးအတြက္၊ အပူေပးရန္အတြက္၊ ေအးခဲရန္အတြက္တို႔အျပင္ အသံုးအေဆာင္ ပစၥည္းမ်ားအတြက္ အသံုးျပဳၾကသည္။ ေဆာက္လုပ္ေရးပစၥည္းမ်ား ထုတ္ရန္အတြက္ႏွင့္ အေဆာက္အအံုမ်ားမွ ထုတ္လႊတ္လိုက္ သည့္ ေ၀စုမွာ ထို႔ထက္ပင္မ်ားျပားေသးသည္။ တစ္ႏွစ္လွ်င္ ဘိလပ္ေျမ မတ္ထရစ္တန္ခ်ိန္ ငါးဘီလီယံ ထုတ္လုပ္မႈကလည္း ဖန္လံုအိမ္ဓာတ္ေငြ႕ထုတ္လုပ္မႈကို ေနာက္ထပ္ ေျခာက္ရာခိုင္ႏႈန္း ေပါင္းထည့္သည္။ သံမဏိစက္မႈလုပ္ငန္းမ်ားမွ ထုတ္လုပ္လိုက္ သည့္ သံမဏိထက္၀က္ကို ေဆာက္လုပ္ေရးလုပ္ငန္းမ်ားက အသံုးျပဳသည္ျဖစ္ရာ၊ ေနာက္ထပ္ ရွစ္ရာခိုင္ႏႈန္း ျမင့္တက္ သြားမည္ျဖစ္၏။

၂၀၁၅ ခုႏွစ္က ကမၻာ႕ေခါင္းေဆာင္ႀကီးမ်ားသည္ ဂလို ဘယ္အပူခ်ိန္ကို စက္မႈေခတ္မတိုင္မီ အပူခ်ိန္အဆင့္ထက္ ႏွစ္ ဒီဂရီစင္တီဂရိတ္ (2·C) ပိုမို ေက်ာ္လြန္ျခင္းမရွိရေအာင္ ထိန္းသိမ္း မည္ဟု ကတိက၀တ္ျပဳခဲ့ၾကပါ၏။ သို႔ဆိုလွ်င္ အေဆာက္အအံု မ်ားႏွင့္ ပတ္သက္ေသာ ထုတ္လႊတ္မႈမ်ားကို ရက္ရက္စက္စက္ ျဖတ္ေတာက္မႈမွာ ေႏွးေကြးလြန္းေနသည္။ အိမ္တြင္းသံုး ဘိြဳင္လာ မ်ားႏွင့္ မီးအသံုးျပဳမႈတို႔မွာ တစ္စံုတစ္ရာ အတိုင္းအတာထိ ခရီးေရာက္လာခဲ့ပါ၏။ အျခားအရာမ်ား၌ကား ထုိသုိ႔ျဖစ္မလာခဲ့။ ဥပမာ လက္ရွိစည္းကမ္းသတ္မွတ္ခ်က္မူေဘာင္အရ ဘိလပ္ေျမ စက္မႈလုပ္ငန္းမ်ားမွ ထုတ္လႊတ္ေနမႈသည္ အကယ္၍ မူ၀ါဒ ေရးဆြဲသူမ်ားက ေနာက္ထပ္ အေရးယူေဆာင္ရြက္ျခင္းမရွိလွ်င္ ၂၀၅၀ ျပည့္ႏွစ္တြင္ ေလးရာခိုင္ႏႈန္းသို႔ ျမင့္တက္သြားမည္ ျဖစ္ ပါ၏။

အေဆာက္အအံုမ်ားကို ျမစိမ္းေရာင္ လႊမ္းေစခ်င္လွ်င္ က်ယ္က်ယ္ျပန္႔ျပန္႔ ကာဗြန္ခြန္ စည္းၾကပ္ရန္လိုသည္။ အိမ္ေထာင္စု စြမ္းအင္ အသံုးျပဳမႈမွစ၍ ေဆာက္လုပ္ေရးဆိုင္ရာ ပစၥည္းမ်ား အထိ ကာဗြန္ခြန္ ေကာက္ခံရမည္ျဖစ္၏။ သို႔ေသာ္ စြမ္းအင္ဘီလ္ ကို သိသိသာသာ ျမင့္တက္ေစေသာ အခြန္စည္းၾကပ္မႈသည္ လူႀကိဳက္မ်ားမည္မဟုတ္ေပ။ ၿဗိတိန္တြင္ ၂၀၁၃ ခုႏွစ္က ေလဘာ ပါတီေခါင္းေဆာင္က အိမ္ေထာင္စုစြမ္းအင္အခြန္မ်ားကို ရပ္ တန္႔ပစ္မည္ဟု မဲဆြယ္စည္း႐ံုးခဲ့စဥ္က လူထုေထာက္ခံမႈ ျမင့္ တက္သြားခဲ့သည္။ ျပႆနာတစ္ခုမွာ ျမစိမ္းေရာင္ အခြန္မ်ား ကို စည္းၾကပ္မည္ဆိုလွ်င္ ဆင္းရဲသားမ်ား “အထိနာ”မည္ ျဖစ္ပါ ၏။

မူ၀ါဒေရးဆြဲသူမ်ားသည္ စြမ္းအင္ စြမ္းရည္တိုးတက္ ေကာင္းမြန္ေစရန္ ရည္ရြယ္လ်က္ ေခါင္မိုးေပၚ၌ ဆိုလာျပားမ်ား solar panels တပ္ဆင္လိုသူမ်ားကို ေထာက္ကူပံ့ပိုးေငြထုတ္ေခ်း မႈမ်ား ျပဳလုပ္ရန္ ႀကိဳးပမ္းခဲ့ဖူးပါ၏။ ယင္းသို႔ ဆိုလာျပားမ်ား တပ္ဆင္အသံုးျပဳျခင္းျဖင့္ စြမ္းအင္ဘီလ္မ်ား ေလ်ာ့နည္းက်ဆင္း သြားၿပီး ေငြစုေဆာင္းမိကာ ထိုစုေဆာင္းေငြျဖင့္ ေႂကြးျပန္ဆပ္ ရန္ ရည္ရြယ္ခဲ့ပါ၏။ အေမရိကတြင္ ထိုသို႔ေသာ အစီအစဥ္ကို PACE ဟု ေခၚၿပီး ၿဗိတိန္၌ Green Deal ဟု ေခၚတြင္ခဲ့ပါသည္။ သို႔ေသာ္ ထိုအစီအစဥ္မ်ားမွာ ထင္သေလာက္ လူႀကိဳက္မမ်ား ခဲ့ေပ။ သူတို႔ေျပာသည့္ စုေဆာင္းေငြဆိုသည္မွာလည္း ႐ုပ္လံုး ေပၚမလာခဲ့။

အနာအဆာပါသည့္ ပံုစံျပာ

ခ်မ္းသာေသာ ကမၻာက အစိုရအေတာ္မ်ားမ်ားသည္ ေနာက္ထပ္နည္းဗ်ဴဟာတစ္ခုကို ေျပာင္းလဲစမ္းသပ္ခဲ့ၾကသည္။ သူတို႔က စည္းကမ္းသစ္မ်ားကို ခ်မွတ္ခဲ့ၾကသည္။ ပေရာဂ်က္ မ်ား ေဆာက္လုပ္လိုေသာ အိမ္ရာေျမေဖာ္ေဆာင္လိုသူမ်ား သည္ “သုညစြမ္းအင္” (zero energy) သို႔မဟုတ္ “သုညကာဗြန္” (zero carbon) စံႏႈန္းမ်ားကို လိုက္နာက်င့္သံုးၾကရမည္ဟု ဆို ပါ၏။

၂၀၁၉ ခုႏွစ္ ဇန္န၀ါရီလ ၁ ရက္ေန႔မွ စတင္လ်က္ ဥေရာပသမဂၢ (EU) အဖြဲ႕၀င္ႏိုင္ငံမ်ားတြင္ ျပည္သူ႕က႑အေဆာက္အအံုသစ္မ်ား အားလံုးကိုေဆာက္လုပ္ရာ၌ “သုည စြမ္းအင္နီးနီး” (Nearly Zero-Energy) စံႏႈန္းအရ ေဆာက္လုပ္ ၾကရမည္ ျဖစ္သည္။ အျခားက႑မွ အေဆာက္အအံုပံုစံအမ်ဳိး မ်ဳိးကိုကား ၂၀၂၁ ဇန္န၀ါရီလမွ စတင္ကာ ယင္းေနာက္လိုက္ၾက ရမည္ဟု ဆိုပါ၏။ အေဆာက္အအံုသစ္မ်ား အားလံုးသည္ ၎င္း တို႔လိုအပ္ေသာ စြမ္းအင္ကို ျပန္လည္ျဖည့္တင္းၿမဲ (renewable) ရင္းျမစ္မ်ားမွ ရယူၾကရမည္ဟု ဆိုသည္။

ထိုနည္းတူပင္ အေမရိကႏွင့္ အာရွတို႔မွ အစိတ္အပိုင္း အခ်ဳိ႕တြင္ ထိုစံႏႈန္းအတိုင္း အေဆာက္အအံုမ်ား ေဆာက္လုပ္ရန္ ခတ္ကြင္းျပင္ေနၾကသည္။ ဂ်ပန္အစိုးရက သုညစြမ္းအင္အေဆာက္ အအံုမ်ား ၂၀၂၀ ျပည့္ႏွစ္မွ စတင္ကာ ထိုစံႏႈန္းမ်ားအရ ေဆာက္ လုပ္ၾကရန္ လိုလားေနပါ၏။ လြန္ခဲ့ေသာလက ကေနဒါႏိုင္ငံ၏ ျပည္နယ္တစ္ခုျဖစ္သည့္ British Columbia တြင္ အေဆာက္ အအံုသစ္မ်ားအားလံုးကို ထိုစံႏႈန္းမ်ားျဖင့္ ၂၀၃၂ ခုႏွစ္မွ စတင္ ၍ ေဆာက္လုပ္ရန္ လိုအပ္ေၾကာင္း စီမံကိန္းခ်မွတ္ထားၿပီး ျဖစ္သည္။ နယူဇီလန္ကဲ့သုိ႔ေသာ ႏိုင္ငံမ်ားမွ အစိုးရမ်ားကလည္း ထိုစံႏႈန္းမ်ားကို ေကာ္ပီကူးရန္ ျပင္ဆင္ေနၾကပါ၏။

အေဆာက္အအံုမ်ား ေဆာက္လုပ္ရန္ႏွင့္ လိုအပ္သည္ မ်ားကို ျပန္လည္ အံကိုက္တပ္ဆင္ႏိုင္သည့္ တက္ကႏိုလိုဂ်ီ သည္ ၎တို႔၏ ကာဗြန္ေျခရာမ်ားကို ပံ့ပိုးေထာက္ကူေပးရန္ အဆင္သင့္ရွိၿပီး ျဖစ္သည္။ ထိုကဲ့သုိ႔ေသာ စနစ္တစ္ခုမွာ နယ္ သာလင္ႏိုင္ငံမွ Energiesprong ျဖစ္သည္။ ထိုစနစ္က တိုက္ခန္း အိမ္ရာတစ္ခုလံုးႏွင့္ ေလွကားထစ္မ်ားကို အပူဓာတ္မွ ကာကြယ္ ေပးသည့္ျပင္ ဆိုလာျပားမ်ားကလည္း လိုအပ္သမွ် စြမ္းအင္ ကို ထုတ္လုပ္ေပးသည္။ ယခုအခါ အခ်ဳိ႕ေသာ အေဆာက္အအံု မ်ားသည္ ျပန္လည္ျဖည့္တင္းၿမဲ လွ်ပ္စစ္ဓာတ္အားကို အသံုး ျပဳႏိုင္သည္ထက္ ပို၍ပင္ ထုတ္လုပ္ေပးလ်က္ရွိသည္။ ၎င္းတို႔ ၏ ေဆာက္လုပ္ေရးလုပ္ငန္းတြင္ အသံုးျပဳသည့္ ထုတ္လႊတ္မႈ မ်ားကို ေထႏိုင္သည္။

ေနာ္ေ၀သည္ ေရွ႕ေဆာင္ႏိုင္ငံျဖစ္၏။ Rrondheim အလယ္ပိုင္းက Powerhouse သည္ ဆိုလာျပားမ်ားမွ တစ္ႏွစ္ တစ္ႏွစ္တြင္ ၾကမ္းခင္းေနရာ၏ တစ္စတုရန္းမီတာလွ်င္ 49 kwh ထုတ္လုပ္ေပးေသာ္လည္း စားသံုးမႈက ၂၁ သာရွိသည္။ အာတိတ္စက္၀ိုင္းမွ ၃၅၀ ကီလိုမီတာသာ ေ၀းကြာေသာ အေဆာက္အအံုအတြက္ အထင္ႀကီးေလာက္ေသာ ေအာင္ျမင္ မႈတစ္ရပ္ျဖစ္ပါ၏။

စည္းကမ္းသတ္မွတ္ခ်က္မ်ားႏွင့္ စံႏႈန္းမ်ားသည္ အခြန္မ်ား (taxes) ေလာက္ စြမ္းရည္ျပည့္၀မႈ မရွိေပ။ သို႔ေသာ္ အေဆာက္အအံုမ်ား ေဆာက္လုပ္ျခင္းႏွင့္ ယင္းတို႔ကို လည္ပတ္ရာမွ ထြက္ေပၚလာသည့္ အပူဓာတ္ထုတ္လႊတ္မႈကို ေလွ်ာ့ခ် ရာတြင္ ဤသည္မွာ ႏိုင္ငံေရးအရ လက္ခံႏိုင္ဖြယ္ရွိပါသည္။ စည္းကမ္းႏွင့္ စံႏႈန္းမ်ားကို လိုက္နာျခင္းသည္ သဘာ၀ပတ္၀န္းက်င္ပ်က္စီးမႈကို ေျမျမႇဳပ္ပစ္ႏိုင္သည္။ အိမ္ေစ်းႏႈန္းကို ေလွ်ာ့ခ် ႏိုင္သည္။ အိမ္ငွားရမ္းခကိုလည္း ေလွ်ာ့ခ်ႏိုင္သည္။ သို႔ေသာ္ ေဆာက္လုပ္ေရးလုပ္ငန္းမ်ားက ၎တို႔ဘာသာ ၎တို႔ ဤကိစၥကို လိုလိုလားလား လုပ္ေဆာင္ၾကမည္ မဟုတ္ေပ။ အဘယ္ ေၾကာင့္ဆိုေသာ္ ေဆာက္လုပ္ေရးလုပ္ငန္းသည္ အၿပိဳင္အဆိုင္ မ်ားျပားၿပီး ကမၻာေပၚတြင္ အစိတ္စိတ္အႁမြႊာႁမြႊာကြဲအက္ဆံုး စက္မႈလုပ္ငန္းတစ္ရပ္ ျဖစ္ေနေသာေၾကာင့္ ျဖစ္ပါ၏။ မာဂ်င္ ပါးလႊာလြန္း၍ အိမ္ရာေျမေဖာ္ေဆာင္သူမ်ားႏွင့္ အိမ္ရာ ေဆာက္လုပ္သူမ်ားသည္ ၎င္းတို႔လိုအပ္သည္ထက္ ပို၍ ျမစိမ္း ေရာင္ ေဆာက္လုပ္မႈကို လုပ္ေဆာင္ၾကရန္ အလားအလာမရွိေပ။

ထို႔ျပင္ “သုညစြမ္းအင္” စံႏႈန္းမ်ားႏွင့္ ပတ္သက္၍ ေမးခြန္းထုတ္သူမ်ားကလည္း ရွိေသးသည္။ ထုတ္လႊတ္မႈမ်ား အေပၚ ႐ိုက္ခတ္မႈမွာ အနည္းငယ္သာရွိႏိုင္သည္ဟု အခ်ဳိ႕က ေထာက္ျပၾကသည္။ မူ၀ါဒမွာ အေဆာက္အအံုသစ္မ်ားေပၚ၌ သာ အာ႐ံုစူးစိုက္ထားသည္။ အေဆာက္အအံုေဟာင္းမ်ားမွ ထုတ္လႊတ္မႈမ်ားကို ျဖတ္ေတာက္ရန္ ေျပာဆိုမႈ မရွိသေလာက္ ျဖစ္၏။ ဖြံ႕ၿဖိဳးၿပီးကမၻာ၌ တစ္ႏွစ္လွ်င္ အေဆာက္အအံုေဟာင္း ၁၀၀ လွ်င္ တစ္ခုသာ အေဆာက္အအံုသစ္ျဖင့္ အစားထိုးမႈ ရွိေၾကာင္း ေထာက္ျပၾကသည္။

စံႏႈန္းမ်ားမွာလည္း တိက်မႈမရွိေၾကာင္း ေ၀ဖန္ၾက သည္။ Laptop ကြန္ပ်ဴတာမ်ားႏွင့္ ပန္းကန္ေဆးစက္ကဲ့သုိ႔ ေသာ ကိရိယာမ်ားတြင္ ပလပ္ေပါက္မ်ားကို ထိုးသြင္းရသည့္ ပလပ္ေခါင္းမ်ား အသံုးျပဳရမႈကို ေဖာ္ျပထားျခင္းမရွိ။ ဖယ္ခ်န္ ထားသည္ဟု ဆိုၾကသည္။ “သုညကာဗြန္” အေဆာက္အအံုမ်ား ေဆာက္လုပ္ရာတြင္ လိုအပ္သည့္ ကာဗြန္ထုတ္လႊတ္မႈမ်ားကို လည္း ေဘးဖယ္ထားသည္ဟု ဆိုၾကသည္။ ကာဗြန္ဒိုင္ေအာက္ ဆိုက္ကို ေအာက္ဆီဂ်င္သို႔ ေျပာင္းလဲရန္ အပင္ငယ္ကေလး မ်ားျဖင့္ ဖံုးအုပ္ထားသည့္ ျမစိမ္းေရာင္နံရံတည္ေဆာက္ရာတြင္ လိုအပ္သည့္ စြမ္းအင္မွာ ေျပာင္ရွင္းေသာ နံရံစက္ သံုးဆမွ ေျခာက္ဆထိ လိုအပ္ေၾကာင္း ေဟာင္ေကာင္တကၠသိုလ္မွ သုေတသီမ်ားက ေထာက္ျပၾကသည္။

ဤသို႔ျဖင့္ “သုညစြမ္းအင္” “သုညကာဗြန္” စီမံခ်က္ မ်ားႏွင့္ ပတ္သက္၍ အားနည္းခ်က္မ်ားကို ပုဂ္ၢိဳလ္အေတာ္ မ်ားမ်ားက ေထာက္ျပခဲ့ၾကပါ၏။ လန္ဒန္ၿမိဳ႕တြင္ Grefell မိုးေမွ်ာ္တိုက္ မီးေလာင္ခဲ့စဥ္က လူ ၇၂ ဦး ေသဆံုးခဲ့သည္။ ထို႔ေၾကာင့္ ဂလိုဘယ္ ဘိလပ္ေျမႏွင့္ ကြန္ကရစ္အသင္းႀကီးမွ Benjamin Sporton က သစ္သားမိုးေမွ်ာ္တိုက္မ်ားအတြက္ ၀ယ္လိုအား ရွိႏိုင္ပါ့မလားဟု ေမးခြန္းထုတ္ခဲ့ပါသည္။

သို႔ေသာ္ Mr Abrahamsen က မီးေလာင္လွ်င္ သစ္ သားမွာ အရည္ေပ်ာ္က်ျခင္းမရွိဟု ေထာက္ျပသည္။ သစ္သား မီးေလာင္ၿပီး မီးေသြးခဲျဖစ္သြားပါကလည္း ဆက္လက္ မီးေလာင္ ျခင္းမရွိေၾကာင္း သူက ဆိုသည္။ Mjostarnet မိုးေမွ်ာ္တိုက္၏ မီးေလာင္လွ်င္ ထြက္ေပါက္ေလွကားမ်ားကို သစ္ပါးလႊာမ်ား ေပါင္းစပ္ထားသည့္ သစ္သားျဖင့္ ျပဳလုပ္ထားသည္။ ယင္းမွာ မီးေလာင္လွ်င္ သံမဏိထက္ပင္ ပိုမိုလံုၿခံဳမႈရွိေၾကာင္း ဆိုပါ၏။

မည္သို႔ဆိုေစ၊ အျခားေသာ သစ္သား မိုးေမွ်ာ္အေဆာက္ အအံုမ်ား တစ္စတစ္စ ထြက္ေပၚလာေနပါ၏။ Amsterdam ႏွင့္ Vienna ၿမိဳ႕မ်ားတြင္ Mjostarnet ကဲ့သုိ႔ ျမင့္မားေသာ မိုးေမွ်ာ္တိုက္မ်ား ေဆာက္လုပ္ေနၾကၿပီ ျဖစ္သည္။ ထို႔ျပင္ ထို႔ထက္မက ရည္မွန္းခ်က္ႀကီးမားေသာ ပေရာဂ်က္မ်ားကို လည္း ေဆာက္လုပ္ရန္ စိုင္းျပင္းေနၾကပါ၏။ Stockholm ၿမိဳ႕ တြင္ Treetop ဟု အမည္ေပးထားေသာ အထပ္ ၄၀ ပါရွိမည့္ သစ္သားမိုးေမွ်ာ္တိုက္တစ္ခု ေဆာက္လုပ္ရန္ ျပင္ဆင္လ်က္ရွိ သည္။ ထို႔ေနာက္ လန္ဒန္ၿမိဳ႕ႏွင့္ နယ္သာလန္ႏိုင္ငံတြင္ မီတာ ၃၀၀ ျမင့္မားမည့္ သစ္သားမိုးေမွ်ာ္တိုက္မ်ား ေပၚထြက္လာေတာ့မည္ျဖစ္၏။

Mjostarnet သည္ ကမၻာ့အျမင့္ဆံုး သစ္သား မိုးေမွ်ာ္ တိုက္ ျဖစ္ႏိုင္ဖြယ္ရွိသည္။ ““ဒါေပမယ့္ တို႔က ဒီစံခ်ိန္ကို ၾကာၾကာ ေတာ့ ထိန္းသိမ္းထားႏိုင္မွာ မဟုတ္ပါဘူး”” Mr Livers က ဆိုသည္။ သူတို႔အေနျဖင့္ ျဖစ္ႏိုင္ေျခတစ္ခုကို လက္ေတြ႕ ေဆာက္လုပ္ ျပသျခင္းသာ ျဖစ္ပါ၏။ မည္သို႔ဆိုေစ ဤသည္မွာ လည္း အလဟႆမျဖစ္။ အက်ဳိးေတာ့ ရွိပါ၏။၊၊

Ref: Construction and Carbon emissions The Economist, Jan 5, 2019.

မင္းေရႊေမာင္ ( iMyanmarHouse.com အိုင္ျမန္မာေဟာက္စ္ေဒါ႔ကြန္း) မွ အထူးေရးသားေဖာ္ျပသည္။ Credit: iMyanmarHouse.com