ဟိုကီယန္ ဗိသုကာ

 ဥေရာပႏိုင္ငံမ်ားနည္းတူ အာရွတြင္လည္း ဗိသုကာ၏ သမိုင္းေၾကာင္းမွာ အခိုင္အမာ ရွိသည္။ ေရွးရာစုႏွစ္မ်ားစြာကတည္းက အာရွတိုက္သားတို႔၏ ဗိသုကာမွာ ကမၻာ့အံ့ဖြယ္မ်ားတြင္ ပါဝင္သည္အထိ ထင္ရွားခဲ့သည္။

သာဓကအားျဖင့္ ျမန္မာႏိုင္ငံမွ ပုဂံႏွင့္ တရုတ္ျပည္မွ မဟာတံတိုင္းၾကီးတို႔မွာ ကမၻာေက်ာ္ ဗိသုကာ လက္ရာမ်ား ျဖစ္ၾကသည္။

ယခုလတြင္ အာရွ၏ ထင္ရွားေသာ ဗိသုကာဟန္ အမ်ဳိးအစားမ်ား ေဖာ္ျပကာ ၎တို႔အနက္မွ တရုတ္ျပည္၏ ဟိုကီယန္ဗိသုကာအေၾကာင္း တင္ျပသြားပါမည္။

(တရုတ္ျပည္တြင္ ထင္ရွားခဲ့ေသာ ဗိသုကာဟန္မ်ား)

ေယာက္ေဒါင္ဗိသုကာ (Yaodong) ၊ ရွီယမ္ဗိသုကာ (Siheyuan) ၊ တူလံုဗိသုကာ (Tulou) ၊ ရွန္စီးဗိသုကာ (Shanxi) ၊ ဟိုကီယန္ ဗိသုကာ (Hokkien) ၊ ကန္တံုဗိသုကာ (Cantonese architecture) ၊ ဟားယီး (ေဟာင္) ဗိသုကာ (Hui-style architecture) ၊ ဟက္ကာ ဗိသုကာ (Hakka) ၊ က်န္းစီဗိသုကာ (Architecture of Jiangxi) ၊ စီခၽြမ္ျပည္နယ္အေနာက္ပိုင္း တိုင္းရင္းသား လူေနအိမ္ ဗိသုကာ (Vernacular residential architecture of Western Sichuan) ၊ ပန္ကြတ္ဗိသုကာ (ေဟာင္ေကာင္ဗိသုကာဟန္ျဖစ္)

အိႏိၵယ

-အိႏိၵယေက်ာက္ျဖတ္ဗိသုကာ (Rock-cut)

-တိုဒါဗိသုကာ (Toda hut)

အင္ဒိုနီးရွား

-အူးမာ ေလာင္းေဟာက္စ္ဗိသုကာ (Uma longhouse)

- ဓနိအိမ္ (attap dwelling)

အီရန္၊ တူရကီ

-ကရဗဲဆရိုင္း ဗိသုကာ (Caravanserai)

အီရန္

ယက္ခ္ရွယ္ဗိသုကာ (Yakhchal)

အစၥေရး - ေက်ာက္ျဖတ္ဂူဗိသုကာ

ဂ်ပန္ - မင္ကာဗိသုကာ (Minka)

မြန္ဂိုလီးယား - ယာ့ထ္ဗိသုကာ (Yurt)

ပါပူအာ နယူးဂီနီ - ပါပူအာနယူးဂီနီ ကုလားမေျခေထာက္အိမ္ဗိသုကာ(Papua New Guinea stilt house)

ဖိလစ္ပိုင္ - ဓနိတဲဗိသုကာ (Nipa hut)

ရုရွား - ဆိုက္ေဘးရီးယားတဲအိမ္

ထိုင္း - ထိုင္းကုလားမေျခေထာက္အိမ္ (Thai stilt house)

ဟိုကီယန္ဗိသုကာ (Hokkien)

ဟိုကီယန္ဗိသုကာကို ဟို႔ခ္လိုဗိသုကာ (သုိ႔မဟုတ္) မင္နန္ဗိသုကာဟုလည္း ေခၚဆိုၾကျပီး ဟို႔ခ္လို ဟန္လူမ်ဳိး တရုတ္တိုင္းရင္းသား မ်ဳိးႏႊယ္စုတို႔၏ ဗိသုကာဟန္ကို ရည္ညႊန္းသည္။

ဟို႔ခ္လို ဟန္လူမ်ဳိးတို႔သည္ တရုတ္ျပည္အေရွ႕ေတာင္ပိုင္း ဖူက်န္းျပည္နယ္ (ဟို႔ခ္လိုဘာသာစကားအရ ဟိုကီယန္ျပည္နယ္ ဟုလည္းေခၚ) ၊ ထိုင္ဝမ္ႏွင့္ စကၤာပူတို႔တြင္ ဘိုးဘြာားစဥ္ဆက္ အေျခခ်ေနထိုင္ခဲ့ၾကသည္။

ဗိသုကာဟန္မွာ အျခားဟန္တရုတ္မ်ဳိးႏႊယ္တို႔ႏွင့္ မ်ားစြာဆင္သေယာင္ထင္ရေသာ္လည္း ဟို႔ခ္လိုတို႔ ေဆာက္လုပ္ေသာ လက္ရာမ်ားတြင္ တျခားဗိသုကာဟန္မ်ားႏွင့္ မတူညီသည့္ ထူးျခားခ်က္မ်ားစြာရွိေနသည္။

(မင္ညဴဗိသုကာ)

ဟိုကီယန္တို႔သည္ ၇ ရာစုမွ ၁၃ ရာစုအတြင္း ဟန္လူမ်ဳိးတို႔၏ ယဥ္ေက်းမႈမ်ား ၾသဇာအလႊမ္းမခံရမီတြင္ ဖူက်န္းျပည္နယ္သည္ မင္ညဴမ်ဳိးႏႊယ္စုတို႔ အေျခခ်ေနထိုင္ရာ ေဒသျဖစ္ခဲ့သည္။ ထို႔ေၾကာင့္ မင္ညဴတို႔၏ ဗိသုကာလက္ရာဟန္ အၾကြင္းအက်န္မ်ားလည္း ရွိေနသည္ကို ေတြ႔ႏိုင္သည္။

(ပ်ံလႊားျမီးအမိုး)

ဟိုကီယန္ဗိသုကာတြင္ အဓိကဝိေသသျဖစ္သည့္ V ပံုသ႑ာန္အမိုးေကာ့ကို တရုတ္ဘာသာအားျဖင့္ ယန္႔ေဝးက်ီ (燕尾脊)ဟု ေခၚဆိုသည္။

အဆိုပါ ဝိေသသလကၡဏာကို အျခားဟန္တရုတ္လူမ်ဳိးတို႔၏ ဗိသုကာဟန္မ်ားတြင္ ေတြ႔ရေလ့မရွိေခ်။ အမ်ားဆံုးေတြ႔ရသည္မွာ ဟိုကီယန္ႏွင့္ ထိုင္ဝမ္တို႔တြင္ ျဖစ္သည္။

အမိုးစြန္းသည္ ပ်ံလႊားငွက္၏ အျမီးကဲ့သို႔ အထက္သို႔ေကြးေကာ့ေနေသာေၾကာင့္ အဂၤလိပ္ဘာသာအားျဖင့္ Swallowtail roof (ပ်ံလႊားျမီးအမိုး) ဟုပင္ ေခၚဆိုၾကသည္။ အထက္သို႔ ေကြ႔ေကာက္မႈ ဒီဂရီမွာမူ အမ်ဳိးမ်ဳိး ကြဲျပားႏိုင္သည္။ အမိုးစြန္းအဖ်ားသည္ တစ္ထပ္ (သို႔မဟုတ္) ႏွစ္ထပ္ျဖစ္ေလ့ရွိကာ ေရာင္စံုအလွဆင္မြမ္းမံမႈမ်ား ေတြ႔ရေလ့ရွိသည္။

အဆိုပါ ဗိသုကာဝိေသသလကၡဏာကို မင္မင္းဆက္ေခတ္ျဖစ္ေသာ ၁၆ ရာစုအတြင္း စတင္ေမြးဖြားခဲ့ျခင္း ျဖစ္သည္။ ထိုေခတ္က ဟို႔ခ္လို မ်ဳိးႏႊယ္စုတို႔သည္ ဥေရာပမွကုန္သည္မ်ားႏွင့္ စီးပြားေရးလုပ္ငန္းမ်ား ဆက္သြယ္လုပ္ကိုင္ရာမွတဆင့္ ရုတ္ခ်ည္း ခ်မ္းသာၾကြယ္ဝလာၾကသည္။

ယင္းသို႔ခ်မ္းသာလာၾကျပီးေနာက္ပုိင္း ၎တို႔၏ၾကြယ္ဝမႈမ်ားကို ထုတ္ေဖာ္ျပသရန္ ၾကိဳးပမ္းလာၾကရာမွ ေတာက္ပထည္ဝါေသာ ဤဗိသုကာဟန္ ေပၚေပါက္လာခဲ့ျခင္း ျဖစ္သည္။ ေတာက္ပထည္ဝါမႈရွိကာ လူအမ်ားအာရံုစိုက္လြယ္ေစသည့္ ဗိသုကာဟန္ျဖစ္ျခင္းေၾကာင့္ အမ်ားအားျဖင့္ ထင္ရွားသည့္ ဘုရားေက်ာင္း မ်ား၊ စံအိမ္ၾကီးမ်ား၊ ဘိုးေဘးမ်ားဆိုင္ရာ အထိမ္းအမွတ္ခန္းမမ်ား ေဆာက္လုပ္ရာတြင္ အသံုးျပဳခဲ့ၾကသည္ကို ေတြ႔ရသည္။

(ေၾကြထည္ပစၥည္းမ်ား အသံုးျပဳျခင္း)

တရုတ္ဘာသာအားျဖင့္ က်င္စီေတ်ာင္ (剪瓷雕)ဟု ေခၚေသာ ေၾကြပန္းပုလက္ရာမ်ား၊ ေၾကြထည္ပစၥည္းမ်ားကို အသံုးျပဳျခင္းမွာလည္း ဟိုကီယန္ဗိသုကာ၏ ပင္မသရုပ္သကန္တစ္ခု ျဖစ္သည္။

ရိုးရာအားျဖင့္ ဟို႔ခ္လိုပညာရွင္တို႔သည္ ေရာင္စံုေၾကြထည္လက္ရာမ်ားအနက္ ေသးငယ္ေသာ ေၾကြဖလားမ်ား၊ ပန္းကန္ခြက္ေယာက္မ်ား ၊ အစရွိသည့္ ေရာင္စံုေၾကြထည္လက္ရာမ်ားကို ျဖတ္ေတာက္ျခင္း (သို႔မဟုတ္) ခြဲေခ်ျခင္းတို႔ျဖင့္ ေသးငယ္သည့္ အစိတ္အပိုင္းမ်ား ရရွိေအာင္ျပဳလုပ္ကာ ထိုအစိတ္အပိုင္းမ်ားကို အေဆာက္အအံုမ်ားရွိ ေနရာအႏွံ႔အျပားတြင္ ကပ္ကာ အလွဆင္ၾကျခင္း ျဖစ္သည္။

အဓိကအားျဖင့္ ေဘာင္စြန္းေနရာမ်ား၊ ျပတင္းေပါက္ေဘာင္မ်ား၊ ဘုရားေက်ာင္းတံခါးမ်ား၊ လူေနအိမ္မ်ားတြင္ အသံုးျပဳၾကသည္။

ေၾကြထည္စမ်ားျဖင့္ ပံုေဖာ္မႈမ်ားမွာမူ အမ်ဳိးမ်ဳိးကြဲျပားၾကျပီး သစ္ပင္ပံု၊ တိရ စၦာန္ပံုမ်ားမွသည္ တရုတ္ဒ႑ာရီလာရုပ္ပံုမ်ား၊ ဟို႔ခ္လို မ်ဳိးႏႊယ္စု ဒ႑ာရီလာရုပ္ပံုမ်ား အစရွိသျဖင့္ အမ်ဳိးမ်ဳိးပံုေဖာ္ၾကသည္။

ထိုင္ဝမ္တြင္မူ ေၾကြထည္ပစၥည္းျဖင့္ မြမ္းမံျခင္းကို ကြမ္တံုျပည္ဘက္တြင္ အသံုးမ်ားေသာ ကိုခ်င္းေၾကြထည္လက္ရာမ်ားႏွင့္ ေပါင္းစည္းအသံုးျပဳျခင္းေၾကာင့္ မူဟန္သစ္တစ္မ်ဳိး ထြက္ေပၚလာေစသည္။

ဟိုကီယန္ စန္းခိုယြမ့္ (Hokkien Sanheyuan)

တရုတ္ဘာသာအားျဖင့္ စန္းခိုယြမ့္ (三合院) ဟုေခၚေသာ အေဆာက္အအံုမ်ိဳးမွာ တရုတ္ျပည္မၾကီးတစ္ဝန္းတြင္ မ်ားစြာေတြ႔ရေသာ အပိုင္း ၃ ပိုင္းပါ အေဆာက္အအံုတစ္မ်ဳိးျဖစ္ျပီး ျခံဝန္းတစ္ခု၏ မ်က္ႏွာစာ ၃ ရပ္တြင္ အဂၤလိပ္အကၡရာ U ေျပာင္းျပန္ပံုသ႑ာန္ ျဖန္႔က်က္ တည္ေဆာက္ထားေသာ အေဆာက္အအံုမ်ဳိး ျဖစ္သည္။

အဆိုပါဟန္ကို ဟန္တရုတ္တို႔၏ မ်ဳိးႏႊယ္စု အားလံုးနီးပါး အသံုးျပဳၾကသည္ကို ေတြ႔ရသည္။

ဟိုကီယန္ စန္းခိုယြမ့္ဟန္တြင္မူ ဗဟိုခ်က္မွ ျပင္ပဆီသို႔ ေနအိမ္အစိတ္အပိုင္းမ်ားစြာ ျဖန္႔က်က္ထားေလ့ရွိျပီး ထိုသ႑ာန္သည္ပင္ ဟို႔ခ္လို၏ ထူးျခားခ်က္လည္း ျဖစ္သည္။

ထင္းဇိုင္ေက်ာင္

တန္ငါးကား (Têng-á-kha ) (သို႔မဟုတ္) တရုတ္ဘာသာအားျဖင့္ ထင္းဇိုင္ေက်ာင္ (亭仔跤) ဟူသည္မွာ တရုတ္ျပည္ေတာင္ပိုင္းတြင္ မ်ားစြာေတြ႔ရေသာ ဗိသုကာဟန္တစ္မ်ဳိးျဖစ္သည္ ဟိုကီယန္ႏွင့္ ေခတ္ျပိဳင္ေပၚထြန္းခဲ့ေသာ ဗိသုကာဟန္ျဖစ္သည္ဟု သတ္မွတ္ၾကသည္။

ခ်င္းေခ်ာင္းနန္းေတာ္

ယေန႔ေခတ္တြင္ ကေမၻာဇရိပ္သာဟု အမည္ေပးထားေသာ ခ်င္းေခ်ာင္းနန္းေတာ္သည္ ဗဟန္းျမိဳ႕နယ္၊ ကမၻာေအးဘုရားလမ္း၊ အမွတ္ ၁၃၁ တြင္ တည္ရွိျပီး ဟိုကီယန္ဗိသုကာဟန္ျဖင့္ ေဆာက္လုပ္ထားသည္။

ယေန႔အခ်ိန္တြင္ ယဥ္ေက်းမႈဝန္ၾကီးဌာနက အႏုပညာအထက္တန္းေက်ာင္းအျဖစ္ ဖြင့္လွစ္ထားသည္။

ခ်င္းေခ်ာင္းနန္းေတာ္ကုိ ျမန္မာနိုင္ငံတြင္အေျခခ်ေနထိုင္ခ့ဲသည့္ တရုတ္လူမိ်ဳး မစၥတာလင္ခ်င္းေခ်ာင္ (Mr.Lim Chin Tsong) က ၁၉၁၅ ခုႏွစ္တြင္ တည္ေဆာက္ခ့ဲသည္။ အနီေရာင္အုတ္မ်ား၊ အစိမ္းေရာင္ အုတ္ၾကြပ္မ်ားျဖင့္ တည္ေဆာက္ထားသည္။

အထပ္ငါးထပ္ပါဝင္ကာ ေပ ၁၂၀ျမင့္သည့္ ခ်င္းေခ်ာင္းအေဆာက္အအုံသည္ တရုတ္ျပည္၊ ေပက်င္းျမိဳ႕ေတာ္ရွိ Yihe Yuan ေႏြရာသီနန္းေတာ္မွ Fu Xiang ပဲြၾကည့္ေဆာင္ႏွင့္ ပုံသ႑ာန္ဆင္တူသည္။ ေကာင္းကင္အျမင့္မွၾကည့္လ်ွင္ ၾကယ္ပုံသ႑ာန္ျမင္ရသည္။

ခ်င္းေခ်ာင္းနန္းေတာ္ကုိ ၁၉၁၇ ခုႏွစ္မွ ၁၉၁၉ ခုႏွစ္အထိ ၂ႏွစ္ၾကာ တည္ေဆာက္ခ့ဲရျပီး ရူပီးေငြ ၂ ဒသမ ၂ သန္းေက်ာ္ ကုန္က်ခဲ့သည္။

နန္းေတာ္ေရွ႕ပန္းဥယ်ာဥ္အား သန္႔ရွင္းသပ္ရပ္ေသာ အဂၤလိပ္ပုံစံ ပန္းျခံအျဖစ္ဖန္တီးထားသည္။ ဒုတိယထပ္တြင္ ဥယ်ာဥ္တစ္ခုလုံးကုိပတ္ပတ္လည္ ျမင္နိုင္သည့္ လသာေဆာင္ကုိ ထည့္သြင္းတည္ေဆာက္ထားသည္။

မစၥတာလင္ခ်င္းေခ်ာင္သည္ နန္းေတာ္ဟုတင္စားေခၚဆိုသည့္ ေနအိမ္ၾကီးကုိ တရုတ္ႏွင့္အီတလီႏိုင္ငံမွ မွာယူေသာ ပစၥည္းမ်ားျဖင့္ အလွဆင္ခ့ဲသည္။

  အေဆာက္အအုံအတြင္းပုိင္း ဒီဇိုင္းမ်ားျပဳလုပ္ရန္ အဂၤလန္နိုင္ငံမွ ထင္ရွားသည့္ပန္းခ်ီဆရာ Ernest Procter ႏွင့္ဇနီးျဖစ္သူ ပန္းခ်ီဆရာမ Dod Procter တို႔ကုိဖိတ္ေခၚခ့ဲသည္။ အေဆာက္အအုံအတြင္းပုိင္းနံရံပန္းခ်ီမ်ားကို ယင္းအဂၤလိပ္ပန္းခ်ီဆရာေမာင္ႏွံက ေရးဆဲြခ့ဲသည္။

လင္ခ်င္းေခ်ာင္းသည္ သူ၏ခ်င္းေခ်ာင္းနန္းေတာ္တြင္ ဧည့္ခံပဲြမ်ားစြာ က်င္းပျပဳလုပ္ခ့ဲရာ ၁၉၂၀ျပည့္ႏွစ္တြင္ အေရွ႕ေတာင္အာရွသုိ႔ ခရီးထြက္လာေသာ ျပင္သစ္နိုင္ငံ ဝန္ၾကီးခ်ဳပ္ ေဂ်ာ့ခ်္ ကလီမန္ဆို ျမန္မာနိုင္ငံသုိ႔ ေရာက္ရွိခ့ဲစဥ္ ဖိတ္ေခၚဧည့္ခံခ့ဲသည္။

ကမၻာေက်ာ္စာေရးဆရာ ေမာရစ္ေကာလစ္သည္လည္း လင္ခ်င္းေခ်ာင္း ကြယ္လြန္ျပီးေနာက္ ခ်င္းေခ်ာင္းနန္းေတာ္သုိ႔ လာေရာက္လည္ပတ္ဖူးသည္။

ေမာရစ္ေကာလစ္က ခ်င္းေခ်ာင္းနန္းေတာ္အတြင္း တရုတ္ေၾကြထည္မ်ား၊ ပါရွန္းေကာ္ေဇာမ်ား၊ ေၾကးသြန္းစည္ၾကီးမ်ား၊ ေျပာင္လက္ေနေသာၾကမ္းခင္းမ်ား၊ ျမန္မာပန္းခ်ီဆရာ ၾကီး ဦးဘဥာဏ္၏ လက္ရာပန္းခ်ီကားကုိ ေတြ႕ရွိခ့ဲရေၾကာင္း သူ၏ေနဝင္ ဘုရင္မ်ားစာအုပ္တြင္ ေရးသားခ့ဲသည္။

လင္ခ်င္းေခ်ာင္းသည္ တရုတ္လူမိ်ဳး စီးပြားေရးသမား တစ္ဦးျဖစ္ျပီး ေရာ္ဘာစုိက္ပိ်ဳးေရးလုပ္ငန္း၊ အထည္အလိပ္လုပ္ငန္း၊ ဆီလုပ္ငန္း၊ ဆန္ကုန္သြယ္ေရး၊ သတၱဳတူးေဖာ္ျခင္းႏွင့္ ဘဏ္လုပ္ငန္းမ်ားတြင္ ေအာင္ျမင္ခဲ့သူ ျဖစ္သည္။

လင္ခ်င္းေခ်ာင္းသည္ ခ်င္းေခ်ာင္းနန္းေတာ္ၾကီးဖြင့္လွစ္ျပီး သုံးႏွစ္အၾကာ ၁၉၂၃ ခုႏွစ္ ႏိုဝင္ဘာ ၅ရက္ေန႔ ႏွလုံးေရာဂါျဖင့္ ကြယ္လြန္ခ့ဲသည္။

၁၉၂၄ခုႏွစ္ ၊ ဇြန္လ၁၀ရက္ေန႔တြင္ခ်င္းေခ်ာင္းနန္းေတာ္ကို ေဒဝါလီခံျပီး ေၾကြးသိမ္းပစၥည္းအျဖစ္ ေၾကညာခ့ဲသည္။

ဂ်ပန္ေခတ္အတြင္း ၁၉၄၁ ခုႏွစ္မွ ၁၉၄၅ ခုႏွစ္အထိ အသံလႊင့္ဌာနအျဖစ္ အသံုးျပဳျခင္းခံရျပီး ျမန္မာျပည္လြတ္လပ္ေရးရျပီး ၁၉၅၁ ခုႏွစ္တြင္ ကေမၻာဇရိပ္သာဟိုတယ္အျဖစ္ ေျပာင္းလဲ အသံုးျပဳခဲ့သည္။

ခ်င္းေခ်ာင္းနန္းေတာ္၏ ေျမေအာက္မွ အင္းလ်ားကန္သို႔ လွ်ိဳ႕ဝွက္ဥမင္မ်ားျဖင့္ ဆက္သြယ္ထားသည္ဟူေသာ ေကာလာဟလမ်ားလည္း ရွိသည္။

လံုရွမ္းေထာင္ဘံုေက်ာင္း (တရုတ္တန္း၊ ရန္ကုန္)

၁၈၇၇ ခုႏွစ္တြင္ တရုတ္ျပည္၊ ဖူရွမ္းျပည္နယ္မွ စန္း (曾)ႏွင့္ က်ဳိး (邱) အမည္ရွိသူ ၂ ဦးက ရန္ကုန္ျမိဳ႕၊ အေနာ္ရထာလမ္းေပၚ ၂၂ လမ္းႏွင့္ ၂၃ လမ္းၾကားတြင္ လံုရွမ္းေထာင္ (龙山堂) အမည္ျဖင့္ တရုတ္ဘုရားေက်ာင္းတစ္ခု ေဆာက္လုပ္ခဲ့ၾကသည္။

၁၈၇၇ ခုႏွစ္သည္ အထက္ျမန္မာျပည္တြင္ သီေပါမင္း အုပ္ခ်ဳပ္မင္းလုပ္ေနခ်ိန္ျဖစ္ျပီး ေအာက္ျမန္မာျပည္တြင္မူ ရန္ကုန္မွ ျပည္သို႔ A 01 ေရေႏြးေငြ႔စက္ေခါင္းႏွင့္ ခ်ိတ္ဆက္ထားေသာ ရထားစတင္ထြက္ခြာကာ ျမန္မာ့မီးရထားသမိုင္း စတင္ဖြင့္လွစ္ခဲ့သည့္ အခ်ိန္လည္း ျဖစ္သည္။

ယင္းမတိုင္မီ တစ္ႏွစ္ (၁၈၇၆) က ရန္ကုန္ဘူတာၾကီးကို ေဆာက္လုပ္ျပီးစီးခဲ့ျခင္း ျဖစ္သည္။

လံုရွမ္းေထာင္ဘံုေက်ာင္းကို ဟိုကီယန္ဗိသုကာဟန္ျဖင့္ ေဆာက္လုပ္ထားသည္။

လံုရွမ္းေထာင္တြင္ ကိုးကြယ္ထားသည္မွာ အျခားတရုတ္ဘုရားေက်ာင္းမ်ားႏွင့္ မတူညီဘဲ ဘိုးေဘးတို႔ကို ဂါရဝျပဳရန္ ရည္ရြယ္ထားျခင္း ျဖစ္သည္။

ဘုရားေက်ာင္းပတ္လည္ရွိ ေက်ာက္လက္ရာမ်ားစြာမွာ သားသမီးတို႔၏ ၾကည္ညိဳေလးျမတ္မႈကို လွစ္ဟျပသသည့္ လက္ရာမ်ား ျဖစ္သည္။

လံုရွမ္းေထာင္ေက်ာင္းေတာ္က အသားေပးသည့္အခ်က္မွာ တရုတ္တို႔၏ ရိုးရာဓေလ့ျဖစ္ေသာ ပညာေရးကို အားေပးမႈ ျဖစ္သည္။

ေရွးေခတ္တရုတ္ျပည္တြင္ မိဘတိုင္းသည္ မိမိတို႔၏ ရင္ေသြးမ်ားကို ဘုရင့္အစိုးရစာေမးပြဲ၌ ထူးခၽြန္သူမ်ား ျဖစ္ေစလိုၾကသည္။

အဆိုပါစာေမးပြဲစနစ္ကို ၁၉၀၅ ခုႏွစ္တြင္ တရုတ္ျပည္၌ ဖ်က္သိမ္းခဲ့ေသာ္လည္း မိဘတို႔၏ ပညာေရးအေလးေပးသည့္ အေလ့အထမွာ စြဲထင္က်န္ရစ္ေနသည္။

ဘံုေက်ာင္းအဖြဲ႔ဝင္တို႔၏ သားသမီးမ်ား တကၠသိုလ္ပညာေရးျပီးဆံုးသြားသည္ဆိုလွ်င္ ဘံုေက်ာင္းအတြင္း၌ မွတ္တမ္းတင္ထားသည္ဟု ဆိုသည္။

အဆိုပါ မွတ္တမ္းမ်ားမွ ၁၉၁၀ ခန္႔မွစတင္ကာ ၁၉၆၀ ျပည့္ႏွစ္ခန္႔အထိ ရွိခဲ့သည္။

တရုတ္ျပည္၊ အေမရိကန္ႏွင့္ ျဗိတိန္တို႔တြင္ ဘြဲ႔၊ မဟာဘြဲ႔၊ PhD ဘြဲ႔ရသူမ်ား ပါဝင္ျပီး ဘာသာရပ္နယ္ပယ္အစံုပါဝင္ကာ စီးပြားေရး၊ အင္ဂ်င္နီယာ၊ ဥပေဒ၊ စိတ္ပညာ၊ ေရေၾကာင္းအင္ဂ်င္နီယာအစရွိသျဖင့္ စံုလင္လွသည္။

လံုရွမ္းေထာင္ဘံုေက်ာင္းသည္ ကမၻာလွည့္ခရီးသြားလုပ္ငန္းအတြက္လည္း အေထာက္အကူတစ္ခုျဖစ္ေနျပီး ကမၻာလွည့္ခရီးသည္တို႔ကို ဆြဲေဆာင္ႏိုင္သည့္ေနရာတစ္ခု ျဖစ္ေနသည္။

ကမၻာေပၚရွိ နာမည္ေက်ာ္တကၠသိုလ္မ်ားစြာတြင္ ပညာသင္ယူခဲ့ၾကသည့္မွတ္တမ္းမ်ားကို ျမန္မာျပည္ရွိ ဘံုေက်ာင္းကေလးတစ္ခုတြင္ ေတြ႔ရျခင္းအေပၚ ကမၻာလွည့္ခရီးသည္မ်ား မ်ားစြာ အံ့အားသင့္ၾကသည္ဟု ဆိုသည္။

ခိန္႔ဟုတ္ဘံုေက်ာင္း

ျမန္မာႏိုင္ငံ၊ ရန္ကုန္ျမိဳ႕၊ စဥ္႔အိုးတန္းလမ္းႏွင့္ ကမ္းနားလမ္းေထာင့္တြင္ တည္ရွိေသာ ခိန္႔ဟုတ္ဘုံေက်ာင္းသည္ ဟိုကီယန္ဗိသုကာဟန္ျဖင့္ ေဆာက္လုပ္ထားေသာ လက္ရာတစ္ခု ျဖစ္သည္။

ခိန္႔ဟုတ္ေက်ာင္းေတာ္ဟုေသာအမည္အျပင္ ခိုင္ဖူေက်ာင္းေတာ္ဟုလည္း လူသိမ်ားသည္။

တရုတ္ရိုးရာ ပင္လယ္နတ္သမီး မာဇူကို ကိုးကြယ္သည့္ဘုရားေက်ာင္း ျဖစ္သည္။ဟန္လူမ်ဳိးတို႔တြင္ ဟိုကီယန္၊ ဟက္ကာ၊ ကန္တံုႏွင့္ ဂန္ဟူေသာ အဓိကမ်ဳိးႏႊယ္စုၾကီးမ်ားရွိၾကရာ ခိန္႔ဟုတ္ဘံုေက်ာင္းသို႔ အဓိက လာေရာက္ၾကသည္မွာ ဟိုကီယန္ႏွင့္ ဟက္ကာ မ်ဳိးႏႊယ္စုမ်ားျဖစ္ျပီး ခိန္႔ဟုတ္ဘံုေက်ာင္းကို ထိန္းသိမ္းလည္ပတ္ေပးေနသည္မွာ ဟိုကီယန္တို႔ျဖစ္ၾကသည္။

လသာျမိဳ႕နယ္အတြင္းရွိ ကြမ္ရင္ကူးမီဘံုေက်ာင္းကိုမူ ကန္တံုမ်ဳိးႏႊယ္စုတို႔ သြားေရာက္ေလ့ရွိၾကသည္။

စတင္ေဆာက္လုပ္ခဲ့စဥ္က သစ္သားေက်ာင္းျဖစ္ျပီး ၁၈၆၁ ခုႏွစ္တြင္ ေဆာက္လုပ္ခဲ့ကာ ၁၈၆၃ ခုႏွစ္တြင္ အျပီးသတ္ခဲ့သည္။

ျဗိတိသွ်အာဏာပိုင္တို႔က အခြန္ကင္းလြတ္ခြင့္ေပးခဲ့သည့္ေျမကြက္ေပၚတြင္ ေဆာက္လုပ္ခဲ့ျခင္း ျဖစ္သည္။ ဘံုေက်ာင္း၏ အဓိကထားကိုးကြယ္မႈမွာ ကြမ္ရင္မယ္ေတာ္ျဖစ္၏။ အုတ္အေဆာက္အအံုသစ္ကို ၁၉၀၃ ခုႏွစ္တြင္ အျပီးသတ္ေဆာက္လုပ္ခဲ့ျပီး ရူပီးေငြ ၁၅၃၀၀၀ ကုန္က်ခဲ့သည္။

အိအိေအးေအာင္ ( iMyanmarHouse.com အိုင္ျမန္မာေဟာက္စ္ေဒါ႔ကြန္း) မွ အထူးေရးသားေဖာ္ျပသည္။ Credit: iMyanmarHouse.com