ေျမလြတ္ေျမရိုင္းဥပေဒတြင္ ျပစ္မႈျပစ္ဒဏ္ႏွင့္ အခ်ိန္ကာလ သတ္မွတ္ထားျခင္းေၾကာင့္ အခက္ခဲရွိေန

ျပင္ဆင္ခဲ့သည့္ ၂၀၁၈ ေျမလြတ္၊ ေျမလပ္၊ ေျမရိုင္း စီမံခန႔္ခြဲေရး ဥပေဒတြင္ အသစ္ပါရွိေသာ အခန္း၌ ျပစ္မႈျပစ္ဒဏ္တိုးလာသည့္အျပင္ အစိုးရမွ ေျမလြတ္၊ေျမလပ္ ေျမရိုင္းဟု သတ္မွတ္သည့္ ေျမယာမ်ားကို လုပ္ကိုင္ေနၾကေသာ ေတာင္သူလယ္သမားမ်ားအတြက္ အခ်ိန္ကာလသတ္မွတ္ထားျခင္းေၾကာင့္ အခက္ခဲ ျပသာနာမ်ားရွိေနေၾကာင္း ေစာင့္ၾကည့္ အရပ္ဖက္အဖြဲ႕အစည္းမ်ားက ဆိုသည္။

အဆိုပါ အသစ္ျပင္ဆင္သည့္ ေျမလြတ္ ေျမလပ္ ေျမရိုင္း စီမံခန႔္ခြဲမႈ ဥပေဒအရ ၆ လတာအခ်ိန္ ေပးထားသည့္ သတ္မွတ္ကာလသည္ ၂၀၁၉ခုႏွစ္ မတ္လ ၁၁ရက္ေန႔တြင္ ၿပီးဆုံးမည္ျဖစ္သည္။

သတ္မွတ္ကာလကုန္ဆုံးသည့္ ယင္းမတ္လ ၁၁ ရက္ေန႔တြင္ လယ္ယာ/ေျမယာ လုပ္ပိုင္ခြင့္အတြက္ မွတ္ပုံတင္ ေလၽွာက္ထားျခင္းမရွိပါက လက္ရွိတြင္ လုပ္ကိုင္လၽွက္ရွိေသာ လယ္ယာေျမမ်ားကို က်ဴးေက်ာ္မ်ား အျဖစ္ သတ္မွတ္ခံရမည္ျဖစ္သည္။

" အဓိက ျပႆနာက ေျခာက္လအတြင္းမွာ ေလၽွာက္ထားရမယ္။ ေလၽွာက္ထားတဲ့အခါမွာလည္း ဘယ္လို ဘယ္လိုေတြ မရွိရင္ေတာ့ ေပးမယ္ဆိုတဲ့ အာမခံခ်က္မ်ိဳးေပါ့ေနာ္။ အထူးသျဖင့္ေတာ့ လယ္သမားငယ္ေတြေပါ့။ လယ္သမားငယ္ေတြဟာ ကၽြန္မတို႔ စိုက္ပ်ိဳးေရး က႑မွာ ရာခိုင္ႏႈန္း အမ်ားဆုံးကိုေနာ္။ အဲဒီအခါက်ေတာ့ အနည္းဆုံးေတာ့ ဘယ္လိုမ်ိဳး ကင္းကင္းရွင္းရွင္းရွိရင္ ေပးမယ္ဆိုတဲ့ ဟာမ်ိဳးကို မရွိေသးဘူးေပါ့။ ေလၽွာက္ထားတဲ့ အခါမ်ိဳးမွလဲ မေပးခဲ့ဘူး။ မရခဲ့ဘူးေပါ့ဆိုရင္ အလိုအေလၽွာက္ အျပစ္သားျဖစ္သြားတယ္။ တရားစြဲဆိုမခံရဘူး ဆိုရင္ေတာင္ပဲ အလိုအေလၽွာက္ အျပစ္သားျဖစ္သြားတဲ့ ဟာမ်ိဳး ျဖစ္တာေပါ့ေနာ္ " ဟု Earth Rights International အဖြဲ႕မွ တရားလႊတ္ေတာ္ေရွ႕ေန ေဒၚသန္းသန္းေအးက ေျပာသည္။

ေျမလြတ္ ေျမလပ္ ေျမရိုင္းစီမံခန႔္ခြဲြမႈ ဥပေဒကို လိုက္နာျခင္းမရွိပါက ပုဒ္မ ၂၇ (က) (ခ)အရ လယ္သမားမ်ားသည္ ေထာင္ဒဏ္ ၂ ႏွစ္ (သို႔မဟုတ္) ေငြဒဏ္ ၅သိန္း က်ခံရမည္ျဖစ္သည္။

တစ္ခ်ိဳ႕ေသာ လယ္သမားမ်ားအေနျဖင့္ ဥပေဒရွိသည္ကိုပင္ မသိသူမ်ား ရွိေနသလို၊ ၂၀၁၂ ဥပေဒအေဟာင္းကိုပင္ မသိၾကသူမ်ားလဲ ရွိေနသည္။ ထို႔ျပင္ ၎ ဥပေဒမ်ားကို မည္သို႔အေကာင္ထည္ေဖာ္၍ မည္ကဲ့သို႔ေသာ ေလၽွာက္ရမည္၊ မည္သည့္ ဌာနကို မည္သည့္ေဖာင္ကို ယူ၍ လုပ္ရမည္တို႔ကို အေျခခံက်က် မသိရွိၾကသည္မ်ားလည္း ရွိေနေၾကာင္း လူထုအေျချပဳဥပေဒကူညီမႈကြန္ရက္မွ စီမံကိန္းညႊန္ၾကားေရးမႉး ေဒၚသင္ဇာဦးက ဆိုသည္။

" သိရင္ေတာင္မွပဲ သက္ဆိုင္ရာဌာနကို ေတာင္းရင္ သက္ဆိုင္ရာ ဌာနဆိုင္ရာေတြ ကိုယ္တိုင္ကပဲ တခ်ိဳ႕ေသာ တိုင္းေဒသႀကီးနဲ႔ ျပည္နယ္ေတြရဲ့ ရြာနီးစပ္က ၿမိဳ႕နယ္အဆင့္ အဖြဲ႕အစည္းေလးေတြကိုလည္း သူတို႔အေနနဲ႔ ရပ္ရြာလူထုကို ကူညီခ်င္ရင္ေတာင္မွ သူတို႔ကိုယ္တိုင္လည္း Capacity (လုပ္ေဆာင္နိုင္စြမ္း) မရွိတဲ့အျပင္ကို သူတို႔ကိုယ္တိုင္လည္း ဥပေဒရဲ့ လုပ္ရမယ့္ က႑ေတြကို မသိဘူးေပါ့ေနာ္။ အဲဒီဟာက ဝန္ထမ္းေတြမွာလဲ အခက္ခဲရွိသလို လူထုမွာလည္း အခက္ခဲရွိတယ္" ေဒၚသင္ဇာဦးက ေျပာသည္။

ထိုဥပေဒတြင္ ႁခြင္းခ်က္အေနျဖင့္ ဥပေဒအရ ေျမယာမ်ားကို တိတိက်က် လုပ္ပိုင္ခြင့္ ေပးထားခံရသည့္ေျမမ်ား၊ မိရိုးဖလာ ဓားမဦးခ် လုပ္ကိုင္ခဲ့ေသာ ေျမမ်ားအပါအဝင္ တရားခြင့္ျပဳထားၿပီးေသာ ဘာသာေရးႏွင့္ သက္ဆိုင္ေသာ နယ္ေျမမ်ားကိုသာ လုပ္ပိုင္ခြင့္ေပးထားျခင္း ျဖစ္သည္။

Credit: Mizzima