အထူးစီးပြားေရးဇုန္မ်ားႏွင့္ ျမန္မာ့စီးပြားေရး

ျမန္မာႏုိင္ငံ၏ စီးပြားေရး ဖြံ႔ၿဖိဳးမႈႏွင့္ အေျခခံအေဆာက္အအုံမ်ား ဖြံ႔ၿဖိဳးတုိး တက္ေစရန္ ရည္ရြယ္၍ ႏိုင္ငံေတာ္ ေအးခ်မ္းသာယာေရးႏွင့္ ဖြံ႕ၿဖိဳးေရးေ ကာင္စီ လက္ထက္တြင္ ျမန္မာအထူးစီးပြားေရးဇုန္ ဥပေဒႏွင့္ ထား၀ယ္ အထူးစီးပြားေရးဇုန္ ဥပေဒတုိ႔ကို ၂၀၁၁ ခုႏွစ္ ဇန္န၀ါရီလတြင္ စတင္ ျပ ႒ာန္းခဲ့သည္။

၂၀၁၄ ခုႏွစ္ ဇန္န၀ါရီလတြင္ မူလျပ႒ာန္းထားခဲ့သည့္ အထူးစီးပြားေရးဇုန္ ဥပေဒ ႏွစ္ခုကို အစားထိုးသည့္ ျမန္မာအထူးစီးပြားေရးဇုန္ဥပေဒသစ္ကို ထား ၀ယ္၊ သီလ၀ါႏွင့္ ေက်ာက္ျဖဴအထူးစီးပြားေရးဇုန္မ်ား အေကာင္အထည္ေဖာ္ ရာတြင္ က်င့္သံုးရန္ ျပည္ေထာင္စုလႊတ္ေတာ္က အတည္ျပဳေပးခဲ့ၿပီး ၂၀၁၅ ခုႏွစ္အတြင္း နည္းဥပေဒ ထုတ္ျပန္ခဲ့သည္။

ဖြံ႔ၿဖိဳးဆဲကမၻာ့ႏုိင္ငံအမ်ားစု အထူးသျဖင့္ အာရွတုိက္ရွိ ႏိုင္ငံမ်ားသည္ အထူး စီးပြားေရးဇုန္ဆုိင္ရာ မူ၀ါဒမ်ားကို စီးပြားေရးဖြံ႔ၿဖိဳးတိုးတက္မႈအတြက္ မဟာဗ်ဳ ဟာေျမာက္ အေရးပါသည့္ မူ၀ါဒအျဖစ္ စဥ္းစားေရးဆြဲခဲ့ၾကသည္။

၂၀၁၅ ခုႏွစ္တြင္ Economist စာေစာင္က ထုတ္ျပန္ခဲ့သည့္ စာရင္းအရ ကမၻာေပၚတြင္ တရား၀င္မွတ္ပံုတင္ထားၿပီးေသာ အထူးစီးပြားေရးဇုန္ေပါင္း ၄,၀၀၀ ေက်ာ္ ရွိေနၿပီ ျဖစ္သည္။

ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ တစ္ၿပိဳင္တည္း အေကာင္အထည္ ေဖာ္ေနေသာ အထူး စီး ပြားေရးဇုန္ သံုးခုတြင္ လုပ္ပုိင္ခြင့္ အသီးသီး ရရွိထားေသာ စီမံခန္႔ခြဲမႈေကာ္ မတီမ်ား၏ လုပ္ေဆာင္မႈမ်ားကို ေစာင့္ၾကည့္အကဲျဖတ္မႈ အစီအစဥ္ တစ္ရပ္ လုပ္ေဆာင္ရန္ အေရးႀကီးေၾကာင္း International Growth Center (IGC) က ၂၀၁၆ ေဖေဖာ္၀ါရီလအတြင္း က ထုတ္ျပန္ထားသည့္ အစီရင္ခံစာတြင္
ေဖာ္ျပထားသည္။

ႏိုင္ငံတုိင္းတြင္ အလုပ္လက္မဲ့ျဖစ္ျခင္း၊ သို႔မဟုတ္ အလုပ္လက္မဲ့ဦးေရ မ်ားျ ပားေနျခင္း ျပႆနာရပ္မ်ားကို အထူးစီးပြားေရးဇုန္မ်ားက မေျဖရွင္းေပးႏိုင္ေ ၾကာင္း သိထားရန္အေရးႀကီးသည္ဟု IGC အစီရင္ခံစာက ဆုိသည္။

ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ အထူးစီးပြားေရးဇုန္မ်ား တည္ေထာင္ရသည့္ အေၾကာင္းကို အလုပ္အကိုင္ အခြင့္အလမ္းမ်ား ရရွိေအာင္ ေဆာင္ရြက္ေပးရန္ ဆုိသည့္ အ ခ်က္ျဖင့္ အစုိးရက အျမဲခ်ိတ္ဆက္ ေျပာေလ့ရွိသည္။

ထုိင္းႏိုင္ငံရွိ ျပည္နယ္အသီးသီးတြင္ သြားေရာက္ လုပ္ကုိင္ေနၾကေသာ ျမန္ မာႏိုင္ငံ၏ ေရႊ႕ေျပာင္းလုပ္သားမ်ား ေနရပ္ျပန္ကာ အလုပ္အကိုင္ အခြင့္အ လမ္းမ်ား ရရွိေရးတြင္ အထူးစီးပြားေရးဇုန္မ်ား အေကာင္အထည္ေဖာ္ျခင္းက အေထာက္အကူ ျဖစ္လာႏုိင္မည္လား ဆုိသည္မွာလည္း ေမးစရာျဖစ္သည္။

"ျမန္မာႏိုင္ငံက ေျပာေနက်စကားတစ္ခုက အထူးစီးပြားေရးဇုန္ေတြ မထူေ ထာင္ႏိုင္ေသးလို႔ သူမ်ားႏိုင္ငံမွာ သြားအလုပ္လုပ္ေနရတယ္။ ထုိင္းမွာ ျမန္မာ လုပ္သားေတြအမ်ားႀကီး အလုပ္လုပ္ေနၾကတဲ့ေနရာ ေဒသေတြမွာ အထူးစီး ပြားေရးဇုန္ေတြ မရွိပါဘူး။ ဒါေပမဲ့ ဘာေၾကာင့္ သူတုိ႔ အလုပ္ရၾကလဲ။ အထူး စီးပြားေရးဇုန္မရွိလည္း အေသးစား အလတ္စား စက္မႈလုပ္ငန္း၊ ကုန္ထုတ္ လုပ္ငန္းေတြကေန အလုပ္အကိုင္အခြင့္အလမ္း ဖန္တီးေပးႏုိင္ပါတယ္" ဟု EARTH မွ ဒါ႐ိုက္တာ Penchom Saetang က ေျပာသည္။

အထူးစီးပြားေရးဇုန္ဥပေဒအရ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံသူက ကြ်မ္းက်င္လုပ္သား ခန္႔အပ္ ရာတြင္ ျမန္မာႏိုင္ငံသားမ်ားကို လုပ္ငန္းစတင္ခ်ိန္မွ ပထမႏွစ္ႏွစ္အတြင္း အနည္းဆံုး ၂၅ ရာခိုင္ႏႈန္း၊ ဒုတိယ ႏွစ္ႏွစ္တြင္ ၅၀ ရာခိုင္ႏႈန္းႏွင့္ တတိ ယ ႏွစ္ႏွစ္တြင္ ၇၅ ရာခုိင္ႏႈန္း ခန္႔အပ္ရမည္ဟု ျပ႒ာန္းထားသည္။

သုိ႔ေသာ္ အဆုိပါအခ်က္မ်ားကုိ လိုက္နာျခင္းမရွိလွ်င္ အေရးယူေဆာင္ရြက္ မည့္ ပံုစံကို ထည့္သြင္းျပ႒ာန္းထားျခင္း မရွိသျဖင့္ အိမ္နီးခ်င္းႏုိင္ငံ မ်ားျဖစ္ေ သာ ကေမၻာဒီးယားႏွင့္ လာအိုတို႔တြင္ ၾကံဳေတြ႕ေနရေသာ ေဒသခံမ်ား က ေအာက္ေျခအဆင့္ အလုပ္အကိုင္မ်ားကိုသာ သက္တမ္းတို စာခ်ဳပ္မ်ားျဖင့္ လုပ္ကိုင္ေနရသည့္ အေျခအေနမ်ဳိး ၾကံဳေတြ႕လာႏိုင္ျခင္းကုိလည္း ေတြးရ မည္ျဖစ္သည္။

ျမန္မာအစိုးရက အထူးစီးပြားေရးဇုန္သံုးခုကို တစ္ၿပိဳင္တည္း အေကာင္အ ထည္ေဖာ္ရာတြင္ စီမံကိန္းမ်ားက ေမွ်ာ္မွန္းထားသည့္ ကာလအတြင္း ကုန္ ထုတ္လုပ္မႈ အေျမာက္အျမား မလုပ္ႏိုင္ပါက တုိင္းျပည္၏ ျပည္ပ ေႂကြးၿမီ မ်ားလာႏိုင္ျခင္းကိုလည္း အထူးစဥ္းစားရန္ လိုသည္။

ျပည္တြင္းပုဂၢလိက လုပ္ငန္းရွင္မ်ားကလည္း အထူးစီးပြားေရးဇုန္မ်ားအတြင္း ၀င္ေရာက္ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈမ်ား ျပဳလုပ္လွ်င္ အထူးစီးပြားေရးဇုန္ျပင္ပရွိ လုပ္ငန္း မ်ားတြင္ ၀င္ေရာက္လုပ္ကိုင္ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံႏိုင္မႈ နည္းသြားႏုိင္သည္။

ျမန္မာႏိုင္ငံရွိ အထူးစီးပြားေရးဇုန္မ်ားကို စီမံခန္႔ခြဲရန္ အတြက္ ဒုတိယသမၼတ ဦးဟင္နရီဗန္ထီးယူ ဦးေဆာင္ေသာ ျမန္မာအထူးစီးပြားေရးဇုန္ဆိုင္ရာ ဗဟို အဖြဲ႕၊ စီးပြားေရးႏွင့္ ကူးသန္းေရာင္း၀ယ္ေရး ၀န္ႀကီးဌာန ျပည္ေထာင္စု ၀န္ ႀကီး ဦးသန္းျမင့္ဦးေဆာင္ေသာ ဗဟိုလုပ္ငန္းအဖြဲ႕ႏွင့္ ထား၀ယ္၊ သီလ၀ါႏွ င့္ ေက်ာက္ျဖဴ စီမံခန္႔ခြဲမႈေကာ္မတီ အဆင့္ဆင့္တို႔ကို ၂၀၁၆ ခုႏွစ္ ဩဂုတ္ လအတြင္းက ျပင္ဆင္ဖြဲ႕စည္းခဲ့သည္။

အမ်ဳိးသားဒီမုိကေရစီအဖြဲ႕ခ်ဳပ္ ဦးေဆာင္ေသာ အစိုးရသစ္သည္ ၂၀၁၆ ခုႏွစ္ ႏို၀င္ဘာလအတြင္းက ယခင္အစိုးရက လႊဲေျပာင္းေပးခဲ့ေသာ လုပ္ငန္း စတင္ေနၿပီျဖစ္သည့္ သီလ၀ါအထူးစီးပြားေရးဇုန္ႏွင့္ လုပ္ငန္းစတင္ လည္ ပတ္ႏုိင္ျခင္း မရွိေသးေသာ ထား၀ယ္ႏွင့္ ေက်ာက္ျဖဴစီမံကိန္းမ်ားကို ဆက္ လက္ လုပ္ေဆာင္သြားမည္ျဖစ္ေၾကာင္း အတည္ျပဳေျပာၾကားခဲ့သည္။

အထူးစီးပြားေရးဇုန္မ်ား အေကာင္အထည္ေဖာ္ရာတြင္ ႏိုင္ငံတုိင္း ၾကံဳေတြ႕ ရသည့္ ေျမယာသိမ္းဆည္းမႈမ်ား၊ လူ႔အခြင့္အေရးႏွင့္ သဘာ၀ပတ္၀န္းက်င္ ဆုိင္ရာ ကိစၥရပ္မ်ား၊ အလုပ္သမားအခြင့္အေရး ဆုိင္ရာ ျပႆနာမ်ားကို ျမန္ မာႏိုင္ငံရွိ အထူးစီးပြားေရးဇုန္တုိင္းတြင္လည္း ၾကံဳ ေတြ႕ေနရသည္။

အထူးစီးပြားေရးဇုန္ဥပေဒတြင္ စီမံခန္႔ခြဲမႈေကာ္မတီ၏ လုပ္ပုိင္ခြင့္မ်ားသည္ အေရးႀကီးသည့္ အခန္းက႑မွ ပါ၀င္ေနေသာ္လည္း စီမံကိန္းေၾကာင့္ ျဖစ္ေ ပၚလာေသာ ျပႆနာရပ္မ်ားအတြက္ တာ၀န္ယူမႈ တာ၀န္ခံမႈအပိုင္းတြင္ ရွင္းလင္းစြာ ေဖာ္ျပမထားေပ။

ထုိ႔ျပင္ အေရးပါသည့္ ဥပေဒလုပ္ထံုးလုပ္နည္းမ်ားကို အစီအစဥ္အတုိင္း ေ ဆာင္ရြက္ျခင္းမရွိေၾကာင္း International Commission of Jurists မွ ဥေပ ဒအၾကံေပး Sean J Bain က ေျပာခဲ့သည္။

"ေျမမသိမ္းခင္မွာ သဘာ၀ပတ္၀န္းက်င္ဆုိင္ရာ ထိခိုက္မႈ ဆန္းစစ္ခ်က္ အ ရင္ လုပ္ရမယ္။ ျပန္လည္ေနရာ ခ်ထားေရးလုပ္ငန္းေတြ စီစဥ္ရမယ္။ ဒါေပမဲ့ ဒီမွာေတာ့ ဘာမွမလုပ္ရေသးခင္မွာပဲ ေဒသခံေတြရဲ႕ ေျမကို သိမ္းထားၿပီး ၿပီ"ဟု ၎က ေျပာသည္။

စီမံကိန္းဧရိယာအတြင္းရွိ ေဒသခံမ်ားႏွင့္ အရပ္ဘက္ အဖြဲ႕အစည္းမ်ား ပါ၀င္ သည့္ ျမန္မာအထူးစီးပြားေရးဇုန္မ်ား ေစာင့္ၾကည့္ေရးအဖြဲ႕၏ သေဘာထား ထုတ္ျပန္ခ်က္တြင္လည္း ႏိုင္ငံေတာ္အစိုးရအေနျဖင့္ အထူးစီးပြားေရး ဇုန္မ်ား ကို ျပည္တြင္းဥပေဒမ်ား၊ ႏိုင္ငံတကာ စံႏႈန္းမ်ားႏွင့္အညီ ေဆာင္ရြက္ရန္၊ တာ ၀န္ယူမႈရွိသည့္ စီမံကိန္းမ်ား ျဖစ္လာေစရန္ စသည့္ ေတာင္းဆုိမႈမ်ား ပါ၀င္ သည္။

စီမံကိန္းႀကီးမ်ားကို အေကာင္အထည္ေဖာ္ရာတြင္ ေဒသခံႏွင့္ သဘာ၀ ပတ္ ၀န္းက်င္ လံုး၀ ထိခိုက္နစ္နာျခင္းမရွိဘဲ ေဆာင္ရြက္ႏိုင္ျခင္း မရွိေသာ္လည္း ယခင္ အစိုးရက လႊဲေျပာင္းေပးခဲ့သည့္ စီမံကိန္းမ်ားကို ဆက္ခံရာတြင္ အစိုးရ သစ္က အေကာင္းဆံုးလုပ္ေဆာင္ေပးရန္ တာ၀န္ရွိသည္ဟု ဗဟိုလုပ္ငန္း အ ဖြဲ႕ဥကၠ႒ႏွင့္ စီးပြားေရးႏွင့္ ကူးသန္းေရာင္း၀ယ္ေရး၀န္ႀကီး ဦးသန္းျမင့္ ကေျပာသည္။

"စီမံကိန္းနဲ႔ပတ္သက္လို႔ ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ ခါးသီးတဲ့ အေတြ႕အၾကံဳေတြ ရွိခဲ့ပါ တယ္။ သို႔ေပမဲ့ ဘာမွမလုပ္ဘဲ ဒီတုိင္းေနမလား၊ စီးပြားေရး ဖြံ႕ၿဖိဳးတုိးတက္ေ အာင္ မလုပ္ဘဲ ေနၾကေတာ့မလားဆုိၿပီး စဥ္းစားစရာလည္း ရွိတယ္။ အစိုးရ သစ္ကလည္း အစိုးရေဟာင္းရဲ႕အေမြကို ဆက္ခံတဲ့ ေနရာမွာ ဒီလိုစီမံကိန္း ႀကီးေတြလည္း ပါလာခဲ့တယ္။ စီမံကိန္းေတြဟာ ႏွစ္ႏိုင္ငံဆက္ဆံေရး၊ စာ ခ်ဳပ္စာတမ္းအရ ခ်ိတ္ဆက္မႈေတြ ရွိေနလို႔အလြယ္တကူ ဖ်က္ပစ္လုိ႔လည္း မရပါဘူး" ဟု ၎ကေျပာသည္။

သီလ၀ါ အထူးစီးပြားေရးဇုန္

ဟက္တာ ၂,၄၀၀ အက်ယ္ရွိ သီလ၀ါအထူးစီးပြားေရးဇုန္သည္ ျမန္မာႏိုင္ငံရွိ စီးပြားေရးဇုန္မ်ားအနက္ ေအာင္ျမင္မႈ ရရွိထားေသာ ဇုန္ျဖစ္သည္။

၂၀၁၃ ခုႏွစ္တြင္ ေရးထိုးခဲ့သည့္ ျမန္မာအစိုးရႏွင့္ ဂ်ပန္အစိုးရတုိ႔က ပူးေ ပါင္း ေဆာင္ရြက္ေရး စာခြ်န္လႊာအရ ႏွစ္ႏိုင္ငံအစိုးရက ေက်ာေထာက္ေ နာက္ခံျပဳ ပါ၀င္ေနသည့္ ဇုန္လည္းျဖစ္သည္။

ျမန္မာႏိုင္ငံက ၅၁ ရာခုိင္ႏႈန္းႏွင့္ ဂ်ပန္ႏိုင္ငံက ၄၉ ရာခိုင္ႏႈန္း အသီးသီး ပါ၀င္ထားၿပီး Zone A အတြက္ ျမန္မာအစိုးရအေနျဖင့္ ၁၀ ရာခုိင္ႏႈန္း၊ ျမန္ မာသီလ၀ါ အက္စ္အီးဇက္ဟိုးဒင္း ပတ္ဘလစ္လီမိတက္ (MTSH) က ၄၁ ရာခုိင္ႏႈန္း ပိုင္ဆုိင္သည္။

ဂ်ပန္ႏိုင္ငံဘက္မွ ဂ်ပန္ အျပည္ျပည္ဆုိင္ရာ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ေရးေအဂ်င္ စီ (JICA) က ၁၀ ရာခိုင္ႏႈန္း၊ Mitsubishi Corporation၊ Mitsubishi Corporation ႏွင့္ Sumitomo Corporation တုိ႔ ပါ၀င္ေသာ ဂ်ပန္ရင္းႏွီး တည္ေဆာက္သူမ်ားပူးေပါင္း ေကာ္ပိုေရးရွင္း (MMSTD) က ၃၉ ရာခိုင္ႏႈန္း
ပါ၀င္သည္။

Zone A တြင္ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံခြင့္ ၈၃ ခုအထိ ေပးထား ၿပီး စက္႐ံု ၃၃ ခု လည္ ပတ္ေနၿပီျဖစ္ကာ ၄၀ ေက်ာ္ တည္ေဆာက္ဆဲျဖစ္သည္။

၂၀၁၇ ခုႏွစ္အကုန္တြင္ စက္႐ံု ၃၀ ထပ္မံလည္ပတ္ရန္ ခန္႔မွန္းထားၿပီး အ လုပ္အကိုင္အခြင့္လမ္းေပါင္း ၄၀,၀၀၀ ေက်ာ္ ဖန္တီးေပးႏိုင္ရန္ ေမွ်ာ္မွန္း ထားသည္။

ဟက္တာ ၄၀၀ ေပၚတြင္ တည္ေဆာက္ထားသည့္ Zone A တည္ေဆာက္မႈ ကုန္က်စရိတ္ကို အေမရိကန္ေဒၚလာ တစ္ဘီလ်ံခန္႔ ရွိမည္ဟု ခန္႔မွန္းထာၿပီး ဇုန္တစ္ခုလံုး၏ ကုန္က်စရိတ္ကို တြက္ခ်က္ထားျခင္း မရွိေသးေပ။

ဟက္တာ ၁၀၁ ေပၚတြင္ တည္ေဆာက္မည့္ Zone B ၏ ပထမဆင့္အတြက္
အေျခခံအေဆာက္အအံုမ်ား တည္ေဆာက္ျခင္းကို ယခုႏွစ္အကုန္တြင္ အၿပီး သတ္မည္ျဖစ္ေၾကာင္းသီလ၀ါအထူးစီးပြားေရးဇုန္စီမံခန္႔ခြဲမႈ ေကာ္မတီ တြဲ ဘက္အတြင္းေရးမႉး ေဒၚသန္းသန္းသြယ္က ေျပာသည္။

Zone B ဒုတိယအဆင့္ကို ဟက္တာ ၂၆၀ ေပၚတြင္ တည္ေဆာက္မည္ျဖစ္ သည္။

ေက်ာက္ျဖဴ အထူးစီးပြားေရးဇုန္

ဟက္တာ ၁,၇၃၅ ေပၚတြင္ အေကာင္အထည္ေဖာ္မည့္ အေမရိကန္ေဒၚလာ ၁၀ ဘီလ်ံ တန္ဖိုးရွိ ေက်ာက္ျဖဴ အထူး စီးပြားေရးဇုန္ စီမံကိန္းကို ယခင္အစိုး ရ လက္ထက္က တင္ဒါေအာင္ျမင္ခဲ့သည့္ CITIC ကုမၸဏီက ရင္းႏွီးတည္ေ ဆာက္သူအျဖစ္ ေဆာင္ရြက္မည္ျဖစ္သည္။

စီမံကိန္းတြင္ ေရနက္ဆိပ္ကမ္း (၆၀၇ ဧက)၊ စက္မႈဇုန္ (၂၄၄၆ ဧက)ႏွင့္ အဆင္ျမင့္အိမ္ရာစီမံကိန္း (၁,၂၃၅ ဧက)တို႔ ပါ၀င္ၿပီး ဃႈႊႈဃကုမၸဏီက ေရ နက္ဆိပ္ကမ္းႏွင့္ စက္မႈဇုန္တုိ႔ တည္ေဆာက္ရန္သာ တင္ဒါေအာင္ျမင္ခဲ့ၿပီး လက္ရွိအခ်ိန္ထိ အဆင့္ျမင့္အိမ္ရာ စီမံကိန္းအတြက္တင္ဒါေအာင္ျမင္ထားသူ
မရွိေပ။

ယခင္အစိုးရ လက္ထက္တြင္ ၇ ဒသမ ၂ ဘီလ်ံ တန္ဖိုးရွိ ေရနက္ဆိပ္ကမ္း စီမံကိန္းအတြက္ CITIC ကုမၸဏီက ၈၅ ရာခိုင္ႏႈန္း၊ ျမန္မာ့ဆိပ္ကမ္း အာ ဏာပိုင္က ငါးရာခိုင္ႏႈန္းႏွင့္ ျပည္တြင္း ကုမၸဏီေပါင္း ၅၃ ခုပါ၀င္သည့္ ျမန္ မာ ေက်ာက္ျဖဴအထူးစီးပြားေရးဇုန္ အမ်ားပိုင္ကုမၸဏီ (MKSHC) က
၁၀ ရာခုိင္ႏႈန္း ပါ၀င္ေဆာင္ရြက္ရန္ မူအားျဖင့္ သေဘာတူခဲ့သည္။

ယခုအစိုးရလက္ထက္တြင္ ေရနက္ဆိပ္ကမ္း တည္ေဆာက္မႈအတြက္ အစု ရွယ္ယာပါ၀င္မႈ အခ်ဳိးအစားကို CITIC ကုမၸဏီ၊ စီမံခန္႔ခြဲေရးေကာ္မတီႏွင့္ MKSHC ကုမၸဏီတို႔အၾကား ေဆြးေႏြးေနၿပီး ျမန္မာႏိုင္ငံဘက္မွ အမ်ားဆံုး ၃၀ ရာခိုင္ႏႈန္းအထိရရွိရန္ အလားအလာ ရွိေနသည္။

ယခင္အစိုးရလက္ထက္ သေဘာတူခဲ့သည့္မူအတုိင္း ၂ ဒသမ ၃ဘီလ်ံ တန္ ဖိုးရွိ စက္မႈဇုန္အတြက္CITIC က ၅၁ရာခိုင္ႏႈန္းႏွင့္ ျမန္မာဘက္မွ ၄၉ ရာ ခိုင္ႏႈန္း - ေက်ာက္ျဖဴ အထူးစီးပြားေရးဇုန္ စီမံခန္႔ခြဲမႈေကာ္မတီမွ တည္ေ ထာင္မည့္ ကုမၸဏီ (၁၀ ရာခိုင္ႏႈန္း)ႏွင့္ MKSHC ကုမၸဏီ (၃၉ရာ ခိုင္ႏႈန္း) တို႔ျဖင့္ ေဆာင္ရြက္မည္ျဖစ္သည္။

ယခုလအတြင္း ျမန္မာႏိုင္ငံႏွင့္ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံအၾကား ႏိုင္ငံေတာ္အဆင့္ အေျခ ခံမူေဘာင္ ေရးဆြဲေရးဆုိင္ရာ သေဘာတူစာခ်ဳပ္ ခ်ဳပ္ဆိုသြားႏိုင္ ဖြယ္ရွိၿပီး ယင္းစာခ်ဳပ္ ခ်ဳပ္ဆိုၿပီးေနာက္ အေသးစိတ္ စာခ်ဳပ္ ခုနစ္ခုကို ညိႇႏိႈင္း ခ်ဳပ္ဆို ရာတြင္ တစ္ႏွစ္ခြဲခန္႔ၾကာျမင့္ႏိုင္ေၾကာင္း ေက်ာက္ျဖဴ အထူးစီးပြားေရးဇုန္ စီမံ ခန္႔ခြဲမႈေကာ္မတီ ဒုတိယဥကၠ႒ ေဒါက္တာ ဦးေမာင္က ေျပာသည္။

"တ႐ုတ္ဘက္က ရွယ္ယာအခ်ဳိးအစားကို ခြဲေ၀ေပးလုိ႔ ရေပမဲ့ ျမန္မာက ဒီေ ငြေၾကး၀န္ထုပ္၀န္ပိုးကို တကယ္ တာ၀န္ယူႏုိင္ရဲ႕လားဆိုတာ စဥ္းစားရမယ္။ စီမံကိန္း ေႏွာင့္ေႏွးမႈေတြ ျဖစ္လာတဲ့အခါ ခန္႔မွန္းထားတဲ့ အတုိင္း ကုန္ထုတ္ လုပ္မႈ မလုပ္ႏိုင္တဲ့အခါ အတိုးေတြကို ဆပ္ဖို႔ ေတာင့္ခံႏိုင္ပါ့မလား ဆိုတာ လည္း ရွိေသးတယ္။ ရွယ္ယာ အခ်ဳိးအစားညိႇႏိႈင္းတာေတြ၊ ေခ်းေငြအတြက္ လိုအပ္တဲ့ သေဘာတူညီမႈ အခ်က္အလက္ေတြကို ညိႇႏိႈင္းလို႔ ၿပီးစီးမယ္ ဆုိရ င္ေတာ့ ဒီလထဲမွာပဲ နားလည္မႈစာခြ်န္လႊာ ေရးထုိးႏိုင္ေတာ့မွာပါ" ဟု ၎က
ေျပာသည္။

ေက်ာက္ျဖဴအထူးစီးပြားေရးဇုန္ႏွင့္ ပတ္သက္၍ ၂၀၁၄ ခုႏွစ္ကတည္ေဆာက္ ခဲ့ေသာ ေရကာတာငယ္ ႏွစ္ခု ႏွင့္ ေက်ာက္ျဖဴၿမိဳ႕ႏွင့္ ၁၀ မိုင္အကြာရွိ စက္မႈ ဇုန္ တည္ေဆာက္မည့္ေနရာတြင္ ေျမဧက ၂၅၀ တိုင္းတာထားျခင္းမွ လြဲ၍ ေျမျပင္တြင္ အျခားေဆာင္ရြက္ထားမႈမ်ား မရွိေသးေပ။


ထား၀ယ္အထူးစီးပြားေရးဇုန္

ဟက္တာ ၂၀,၀၀၀ နီးပါးရွိ ထား၀ယ္အထူးစီးပြားေရးဇုန္စီမံကိန္းသည္ အေရွ ႕ေတာင္အာရွ၏ အႀကီးဆံုး စက္မႈကုန္သြယ္ေရးဇုန္ႀကီး အျဖစ္ ျမန္မာအစိုး ရႏွင့္ ထုိင္းအစိုးရတု႔ိ၏ ႏွစ္ႏိုင္ငံပူးတြဲေဆာင္ရြက္မႈအျဖစ္ ၂၀၀၈ ခုႏွစ္က တည္းက စတင္ခဲ့သည္။

အေမရိကန္ေဒၚလာ ၈ ဒသမ ၆ ဘီလ်ံတန္ဖိုး တြက္ခ်က္ထားေသာ စီမံကိန္း ကနဦးအဆင့္ကို ဟက္တာ ၂,၇၀၀ ေပၚတြင္ ရင္းႏွီးတည္ေဆာက္သူအျဖစ္ အီတာလ်ံထုိင္းကုမၸဏီက ၂၀၁၀ ျပည့္ႏွစ္တြင္ ရရွိခဲ့သည္။

ယင္းေနာက္ ထား၀ယ္ဖြံ႕ၿဖိဳးေရးကုမၸဏီအမည္ျဖင့္ အီတာလ်ံထုိင္းကုမၸဏီက ၇၅ ရာခိုင္ႏႈန္းႏွင့္ မက္စ္ျမန္မာ ကုမၸဏီက ၂၅ ရာခုိင္ႏႈန္းပါ၀င္ကာ လုပ္ငန္း မ်ား ေဆာင္ရြက္ခဲ့ၿပီး ၂၀၁၂ ခုႏွစ္၊ ဇူလိုင္လတြင္ မက္စ္ျမန္မာကုမၸဏီက စီမံ ကိန္းမွ ႏုတ္ထြက္သြားခဲ့သည္။

ထိုအခ်ိန္မွစတင္ကာ စီမံကိန္းလုပ္ငန္းမ်ား ေႏွာင့္ေႏွး လာခဲ့ၿပီး ၂၀၁၃ ခုႏွစ္ တြင္ အီတာလ်ံထုိင္းကုမၸဏီ၏ ေငြေၾကးအက်ပ္အတည္းေၾကာင့္ စီမံကိန္း လံုး ၀ ရပ္ဆုိင္းသြားခဲ့သည္။

၂၀၁၃ ခုႏွစ္တြင္ လုပ္ပိုင္ခြင့္မ်ားကို Special Purpose Vehicle(SPV) အ မည္ရွိ ကုမၸဏီသုိ႔ လႊဲေျပာင္းလုိက္ၿပီး SPV တြင္ ျမန္မာအစိုးရႏွင့္ ထုိင္းအစိုး ရက ၅၀ ရာခိုင္ႏႈန္းစီ အခ်ဳိးက် ပိုင္ဆုိင္ခဲ့သည္။

သုိ႔ေသာ္ ၂၀၁၅ ခုႏွစ္၊ ဒီဇင္ဘာလမွစတင္ကာ စီမံကိန္းသုိ႔ ဂ်ပန္ႏုိင္ငံ ပါ၀င္ လာခ်ိန္မွစ၍ SPV တြင္ ပါ၀င္သည့္ ရွယ္ယာႏႈန္းမ်ား ျပန္လည္ ေျပာင္းလဲခဲ့ ၿပီး ျမန္မာအစိုးရဘက္မွ (FERD)၊ ထုိင္းအစိုးရဘက္မွ (NEDA) ႏွင့္ ဂ်ပန္အ စိုးရဘက္မွ (JBIC) တုိ႔က ၃၃ ဒသမ ၃၃ ရာခိုင္ႏႈန္းစီ အခ်ဳိးက် ရွယ္ယာပါ၀င္ ခဲ့သည္။

အီတာလ်ံထုိင္းကုမၸဏီက စီမံကိန္း ကနဦးအဆင့္ ေဆာင္ရြက္ရန္ ၂၀၁၅ ခုႏွစ္တြင္ ခ်ဳပ္ဆိုထားသည့္ စာခ်ဳပ္ ကိုးခုရွိေသာ္လည္း ယခင္အစုိးရလက္ ထက္တြင္ လက္မွတ္ေရးထိုးၿပီး စာခ်ဳပ္မ်ားကို တစ္ခုမွ် ၿပီးစီးေအာင္ ေဆာင္ ရြက္ခဲ့ျခင္း မရွိေပ။

အထူးစီးပြားေရးဇုန္ဥပေဒအရ ကနဦး စာခ်ဳပ္သက္တမ္း ႏွစ္ ၅၀ ရရွိထားၿပီး စာခ်ဳပ္ပါအခ်က္မ်ားကို လိုက္နာျဖည့္ဆည္းမႈရွိလွ်င္ ထပ္တိုး ၂၅ ႏွစ္ေပးႏုိင္ သည္။

မန္မာအစိုးရအေနျဖင့္ အီတာလ်ံထုိင္းကုမၸဏီ၏ စာခ်ဳပ္ပါအတိုင္း လုပ္ငန္းေ ဆာင္ရြက္ရန္ ပ်က္ကြက္မႈမ်ားေၾကာင့္ ရင္းႏွီးတည္ေဆာက္သူအသစ္ကုိ ကမ္းလွမ္းလိုေသာ္လည္း ရင္းႏွီးတည္ေဆာက္သူအသစ္ ၀င္လာပါက အီတာ လ်ံထုိင္းကုမၸဏီကို စီမံကိန္းအတြင္း ေဆာင္ရြက္ထားမႈမ်ားအတြက္ ေလ်ာ္ေ ၾကး အေမရိကန္ေဒၚလာ သန္း ၂၀၀ နီးပါး ေပးေဆာင္ရဖြယ္ ရွိေၾကာင္း ထား ၀ယ္ အထူးစီးပြားေရးဇုန္ စီမံခန္႔ခြဲမႈေကာ္မတီ ဒုတိယဥကၠ႒ ေဒါက္တာျမင့္ ဆန္းက ေျပာသည္။

"စီးပြားေရးဇုန္နဲ႔ ဖူနရြမ္ကို ဆက္ၿပီးေဖာက္ထားတဲ့ ၁၃၈ ကီလိုမီတာ လမ္း အူေၾကာင္းရယ္၊ေျမယာေလ်ာ္ေၾကးေပးထားတာေတြရယ္ အားလံုး ဘတ္ ေျခာက္ဘီလ်ံ ကုန္က်ထားတယ္လုိ႔ ေျပာတယ္။ ဒါကလည္း ျပန္တြက္ ခ်က္ ရဦးမွာပါ။ သူတို႔ကုိ စီမံကိန္းကေန ထြက္ခိုင္းဖို႔ကလည္း ရင္းႏွီးတည္ေ ဆာက္သူအသစ္က အီတာလ်ံထိုင္းက လုပ္ထားတဲ့ ေျမယာေလ်ာ္ေၾကးျ ပႆနာေတြ၊ သူ႔ကို ေပးရမယ့္ ေလ်ာ္ေၾကးေတြေၾကာင့္ ဘယ္သူမွ ၀င္မလုပ္ ခ်င္ၾကဘူး။ ဂ်ပန္ကလည္း ကနဦးအဆင့္မွာ လံုး၀၀င္မပါဘူး။ full phase လုပ္တဲ့အခါမွ ၀င္ပါမယ္လို႔ေျပာတယ္" ဟု ၎ကေျပာသည္။

လတ္တေလာတြင္ ျမန္မာအစိုးရက ထုိင္းအစိုးရထံမွ ေခ်းေငြ ဘတ္ ၄ ဒသမ ၅ ဘီလ်ံရယူကာ အီတာလ်ံ ထုိင္းကုမၸဏီက ေဖာက္လုပ္ထားသည့္ လမ္း အူေၾကာင္းကို အဆင့္ျမႇင့္တင္ရန္ ႏိုင္ငံတကာ တင္ဒါေခၚယူၿပီး ေဆာင္ရြက္ သြားမည္ဟု သိရသည္။

ယခုအစိုးရလက္ထက္တြင္ စာခ်ဳပ္ ကိုးခုအနက္မွ လမ္း၊ မီးႏွင့္ ဆိပ္ကမ္းတို႔ ကို ေအာင္ျမင္ေအာင္ အေကာင္အထည္ေဖာ္ေရးအတြက္ အီတာလ်ံထုိင္း ကုမၸဏီကို စီမံခန္႔ခြဲမႈေကာ္မတီက တြန္းအားေပးသြားမည္ျဖစ္ေၾကာင္းလည္း သိရသည္။

Credit: Myanmar Time