လူထုရင္ျပင္ လိုတယ္

၂၀၁၄ က မႏၲေလးၿမိဳ႕တည္နန္းတည္ခဲ့တာ၁၅၅ ႏွစ္တင္းတင္းျပည့္ပါၿပီ။ ျမန္မာသကၠရာဇ္အလိုအရ ၁၂၂၁ ခု ကဆုန္လျပည့္ေက်ာ္၆ ရက္မွ ၇ ရက္ေန႔ အကူးတြင္မႏၲေလးရတနာပံုေရႊၿမိဳ႕ေတာ္ႀကီးအလံုးစံုအသံုးခံၿပီးစီး ေအာင္ျမင္ ခဲ့လို႔ ၿပီးခဲ့သည့္ ျမန္မာသကၠရာဇ္ ၁၃၇၆ ခုကဆုန္လျပည့္ေက်ာ္ ၆ ရက္ (ေမလ ၁၉ ရက္)မွ ၇ ရက္ (ေမလ ၂၀ ရက္) အကူးမွာ ၁၅၅ႏွစ္တင္းတင္း ျပည့္ျခင္းျဖစ္ပါတယ္။ ကုန္လြန္ခဲ့တဲ့ ၅၅ ႏွစ္၊ ၁၃၂၁ ခု (ခရစ္ႏွစ္ ၁၉၅၉ ခုႏွစ္) မွာေတာ့ မႏၲေလးအႏွစ္ ၁၀၀ တင္းတင္းျပည့္ခဲ့တယ္။ တစ္သက္မွာတစ္ခါ ႀကံဳေတာင့္ ႀကံဳခဲမို႔ ႏွစ္ (၁၀၀)ျပည့္အထိမ္းအမွတ္ကို ‘‘မန္းရာျပည့္’’လို႔ အလြန္တိက်က်စ္လ်စ္တဲ့ နာမည္နဲ႔ ပြဲေတာ္ႀကီး ၀ွဲခ်ီးက်င္းပတယ္။

မန္းရာျပည့္ပြဲေတာ္ႀကီး ၀ွဲ ခ်ီးက်င္းပခဲ့တဲ့ မႏၲေလးေတာင္ ေျခက အက်ယ္ ၅၅ ဧကရွိတဲ့ ကြင္းႀကီးမွာလည္း ‘‘မန္းရာျပည့္ ကြင္း’’၊ ‘‘ရာျပည့္ကြင္း’’လို႔ ေခတ္ အဆက္ဆက္ထင္ရွားခဲ့တယ္။ မႏၲေလးၿမိဳ႕လံုးဆိုင္ရာ လူထုခ်ီ တက္ပြဲႀကီးေတြ၊ စည္းေ၀းပြဲႀကီး ေတြ၊ ျပည္ေထာင္စုေန႔ကဲ့သို႔ အ ခမ္းအနားႀကီးေတြ၊ ေထရ္ႀကီး၀ါ ႀကီး ဆရာေတာ္ႀကီးမ်ားရဲ႕ စ်ာပန ပြဲေတာ္ႀကီးေတြကို မန္းရာျပည့္ ကြင္းႀကီးမွာ ႀကီးက်ယ္ခမ္းနားစြာ က်င္းပျပဳလုပ္ခဲ့တယ္။ မန္းရာ ျပည့္ကြင္းႀကီးမွာ အစဥ္အဆက္ က်င္းပခဲ့တဲ့ ပြဲႀကီးမ်ားရဲ႕ အခင္း အက်င္းမ်ားမွာ အေရွ႕ဘက္က ဆီးမိုးထားတဲ့ မႏၲေလးေတာင္ ေတာ္ႀကီးရဲ႕ ေနာက္ခံျမင္ကြင္းနဲ႔ အလြန္တင့္တယ္ခဲ့တယ္။

၁၉၆၄ ေဖေဖာ္၀ါရီက မန္း ရာျပည့္ကြင္းမွာ က်င္းပခဲ့တဲ့(၁၇) ႀကိမ္ေျမာက္ ျပည္ေထာင္စုေန႔ ျပ ခန္းမ်ားနဲ႔ လူထုအစည္းအေ၀း ပြဲ ႀကီးမွာလည္း အႀကီးက်ယ္ဆံုး၊ အခမ္းနားဆံုးျဖစ္တယ္လို႔ ေျပာစ မွတ္ျပဳၾကတယ္။ အဲဒီတုန္းက လူထုအစည္းအေ၀းပြဲစင္ျမင့္ႀကီး မွာ အလ်ား ေပ ၈၀ ၊ အနံေပ ၂၀ ရွိ ဧရာမပန္းခ်ီကားခ်ပ္ႀကီးကို ေနာက္ခံျပဳခဲ့ပါတယ္။ အဲဒီေဆး ပန္းခ်ီကားႀကီးကို ရန္ကုန္ၿမိဳ႕က နာမည္ေက်ာ္ ပန္းခ်ီဆရာႀကီး ဦး ဘၾကည္ကိုယ္တိုင္ လာေရာက္ၿပီး ဦးေဆာင္ေရးဆြဲခဲ့တယ္။ အလုပ္ သမား၊ လယ္သမား၊ တပ္မေတာ္ သားမ်ားနဲ႔ ပညာရွင္အသီးသီးက ႏိုင္ငံေတာ္ႀကီး ထူေထာင္ေနပံုကို သ႐ုပ္ေဖာ္ေသာ ဆီေဆး ပန္းခ်ီ ကားခ်ပ္ႀကီးျဖစ္ပါတယ္။ (၁၄) ႀကိမ္ေျမာက္ ျပည္ေထာင္စုေန႔ လူထုအစည္းအေ၀းပြဲႀကီးမွာ ထို စဥ္က ေတာ္လွန္ေရးေကာင္စီ ဥကၠ႒ႀကီး ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီးေန၀င္း ကိုယ္တိုင္တက္ေရာက္ၿပီး ‘‘တိုင္း ရင္းသားလူမ်ိဳးမ်ားအေရးႏွင့္ပတ္ သက္၍ ေတာ္လွန္ေရးေကာင္စီ ၏ သေဘာထားႏွင့္ ခံယူခ်က္’’ကို ေၾကညာခဲ့တယ္။ ၁၉၈၈ လူထုအ ေရးေတာ္ပံုကာလ ၾသဂုတ္ ၂၆ရက္က က်င္းပခဲ့တဲ့ မႏၲေလးၿမိဳ႕လံုးဆိုင္ရာ လူထုအစည္းအေ၀းပြဲႀကီးကေတာ့ မန္းရာျပည့္ကြင္းႀကီးမွာ ေနာက္ဆံုးက်င္းပခဲ့တဲ့ အခမ္းအနားႀကီးျဖစ္တယ္။ ဒီေနာက္စက္တင္ဘာ ၁၈ ရက္ အာဏာသိမ္းၿပီးေနာက္ တက္လာတဲ့ တပ္မေတာ္အစိုးရက အဲဒီကြင္းႀကီးကိုတိရစၧာန္႐ံုအျဖစ္ ေျပာင္းလဲခဲ့တာပါပဲ။


မန္းရာျပည့္ ကြင္းႀကီးမွာ ႏိုင္ငံေတာ္ဆိုင္ရာ အထိမ္းအမွတ္ အခမ္းအနားႀကီးမ်ားသာမက မႏၲ ေလးၿမိဳ႕က ေထရ္ႀကီး၀ါႀကီး သာ သနာ့ ၀န္ေဆာင္ဆရာေတာ္ႀကီးမ်ားရဲ႕ စ်ာပနပြဲႀကီးမ်ားလည္း က်င္းပခဲ့တာ မွတ္မိပါတယ္။ ရဟန္းပ်ိဳဆရာေတာ္ ဦးေဇာတိကနဲ႔ ဆရာေတာ္ ဦးသုသလတို႔ရဲ႕ အႏၲိမစ်ာပနပြဲေတာ္ႀကီးမ်ားျဖစ္တယ္။ ဧည့္ခံမ႑ပ္ႀကီးမ်ား၊ ေလာင္တိုက္မ်ား၊ စင္ယွဥ္ျပာသာဒ္၊လိုက္ျပာသာဒ္မ်ားႏွင့္ ႀကီးက်ယ္ခမ္းနားလွတယ္။ ဆရာေတာ္ ဦးေဇာတိကရဲ႕စ်ာပနပြဲမွာ နဂါးေဖာင္ႀကီးျဖင့္ပင္ၿမိဳ႕တြင္းလွည့္လည္ အပူေဇာ္ခံခဲ့တယ္။

ပြဲေတာ္ႀကီးမ်ားမရွိသည့္ ကာလမ်ားမွာ မန္းရာျပည့္ကြင္း ထဲ ေမာ္ေတာ္ကားအေမာင္းသင္ ၾကတယ္။ ကားေမာင္းသင္ဖို႔လည္း အလြန္အဆင္ေျပသည့္ ကြင္းႀကီး ျဖစ္တယ္။ သက္ဆုိင္ရာ တာ၀န္ရွိ သူမ်ားကလည္း ကြင္းႀကီးကိုအၿမဲ မျပတ္ ေစာင့္ေရွာက္ထိန္းသိမ္း ထားတယ္။ ၁၉၈၉ မွာေတာ့ မန္း ရာျပည့္ကြင္းႀကီးလည္း ရတနာပံု တိရစၧာန္ဥယ်ာဥ္အျဖစ္ ဘ၀ ေျပာင္းသြားေတာ့တာပါပဲ။

မန္းရာျပည့္ကြင္းႀကီးအရင္ က လူထုအခမ္းအနားေတြကို ေတာ့ ေစ်းခ်ိဳေတာ္အေနာက္ ဘက္မဟာေလာကရံသီ အိမ္ ေတာ္ရာေစတီေတာ္ ပရိ၀ုဏ္အ တြင္းမွာရွိတဲ့ ၁၄ ခန္းဇရပ္ႀကီးမွာ က်င္းပတယ္။ဇရပ္ႀကီးက ရင္ျပင္ ေတာ္ရဲ႕ အေနာက္ေျမာက္ေထာင့္ မွာရွိၿပီး ၁၃၀၀ ျပည့္ အေရးေတာ္ ပံုကာလ အာဇာနည္မ်ားစ်ာပန လူထုအစည္းအေ၀းပြဲႀကီးမွာ ပရိ သတ္ ႏွစ္သိန္းေက်ာ္တက္ေရာက္ ခဲ့ၾကတယ္။ အိမ္ေတာ္ရာရင္ျပင္နဲ႔ ၁၄ ခန္း ဇရပ္ႀကီးမွာ သာသနာ ေရး၊ ႏိုင္ငံေရး၊ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး၊ ပညာေရး၊ အာဇာနည္ေန႔နဲ႔ ဒီမို ကေရစီေရးဆိုင္ရာ လူထုအခမ္း အနားႀကီးေတြ က်င္းပခဲ့တယ္။ အခုေတာ့ သာသနိကဆိုင္ရာေန ရာမို႔ လူထုအခမ္းအနားေတြက်င္း ပဖို႔ မလြယ္ေတာ့ဘူး။

ေတာင္ဘက္ၿမိဳ႕႐ိုးနဲ႔ က်ံဳး အၾကား အမ်ားျပည္သူ အပန္းေျဖ နားေနတဲ့ မန္းသီတာ ဥယ်ာဥ္ႀကီး လည္း ၁၉၉၅ မွာက်ံဳးေတာ္ႀကီး ျပန္လည္တူးေဖာ္ၿပီးေနာက္ ဖ်က္ သိမ္းလိုက္ပါတယ္။ အထူးသျဖင့္ ႏွစ္စဥ္ လြတ္လပ္ေရးေအာင္ပြဲေန႔ မ်ားကို မန္းသီတာ ဥယ်ာဥ္မွာ ၀ွဲခ်ီးက်င္းပတယ္။ ကာတြန္း၊ ပန္းခ်ီ၊ ေဆာင္းပါး၊ ကဗ်ာၿပိဳင္ပြဲ ေတြရွိခဲ့တယ္။ မႏၲေလးက စာေရး ဆရာ၊ ကာတြန္းဆရာ၊ ကဗ်ာ ဆရာအေတာ္မ်ားမ်ား ထိုၿပိဳင္ပြဲ မ်ားတြင္ ဆုမ်ားရခဲ့ၾကဖူးၾကတယ္။ အဆို၊ အက ၊ အတီးၿပိဳင္ပြဲေတြ ရွိတယ္။ အားကစားၿပိဳင္ပြဲေတြ ျမန္မာ့႐ိုးရာ လက္ေ၀ွ႔ၿပိဳင္ပြဲေတြ အျပင္ မႏၲေလးရွိ နာမည္ေက်ာ္ တီး၀ိုင္းအဖြဲ႕ႀကီးမ်ား၏ ဂီတပေဒ သာပြဲႀကီးေတြလည္း ပါ၀င္တယ္။ ခုနစ္ရက္ ခုနစ္လီက်င္းပတဲ့လြတ္ လပ္ေရးေအာင္ပြဲ အခမ္းအနား ႀကီးေတြဟာ မႏၲေလးၿမိဳ႕ လူထုရဲ႕ အပန္းေျဖ အနားယူမႈမ်ားအျပင္ ႏိုင္ငံနဲ႔ လူမ်ိဳးအေပၚ ခ်စ္ျမတ္ႏိုး စိတ္၊ လြတ္လပ္ေရးကို ကာကြယ္ ထိန္းသိမ္းလိုစိတ္မ်ား တုိးျမႇင့္ခိုင္ မာေစခဲ့တဲ့ ပြဲေတာ္ႀကီးဆိုရင္ လည္း မမွားပါဘူး။

မႏၲေလးေတာင္အေရွ႕ဘက္ မဟာေလာကမာရဇိန္ ကုသိုလ္ ေတာ္ဘုရား အေနာက္မုခ္ကဘုရားပြဲဇာတ္႐ံုႀကီးမ်ား ေဆာက္ လုပ္ကျပရာ ကြင္းႀကီးရွိေသးတယ္။ဒါေပမဲ့ ၁၉၉၀ ၀န္းက်င္ မွာ ဒီကြင္းႀကီးကိုလည္း ကုသိုလ္ ေတာ္ဥယ်ာဥ္ဆိုၿပီး တံတိုင္းခတ္ လိုက္တယ္။ မႏၲေလးမွာလူအမ်ား စုေ၀းၾကတဲ့ ကြင္းႀကီးမ်ားေနရာမွာ တည္ေဆာက္ျပဳျပင္ အေဆာက္ အအံုမ်ား အစားထိုး၀င္ေရာက္ လာျခင္းျဖစ္ပါတယ္။

ေနာက္ပိုင္း မႏၲေလးၿမိဳ႕ ေတာင္ဘက္ျခမ္း၊ ယခင္ ဆင္ျဖဴ ကန္ သုသာန္ေနရာတြင္ကြင္းသစ္ တစ္ခု ေပၚေပါက္လာၿပီး လွည္း ၿပိဳင္ပြဲမ်ား၊ ပန္းဆယ္မ်ိဳးျပပြဲ ၿပိဳင္ ပြဲမ်ား က်င္းပလာတယ္။ အခု ေတာ့ စားေသာက္ဆိုင္မ်ားနဲ႔အတူ ေဂါက္ေလ့က်င့္ေရးကြင္းအျဖစ္ ေျပာင္းလဲသြားျပန္ၿပီ။ ၿမိဳ႕တြင္း ေရာက္ေနတဲ့ ရြာဟိုင္းသုသာန္ေန ရာမွာလည္း ကြင္းက်ယ္ႀကီးျဖစ္ လာတယ္။ ဒီေနာက္ အားကစား ကြင္းနဲ႔ ေက်ာက္မ်က္ရတနာေစ်း ေဆာက္လုပ္ ဖြင့္လွစ္လိုက္တယ္။ (အခုတစ္ေလာ ေက်ာက္မ်က္ ရတနာေစ်းလည္း ျမစ္ငယ္ဘက္ ေရႊ႕ၿပီး အဲဒီေနရာ ကြန္ဒိုေဆာက္ မယ္လို႔ သတင္းထြက္လာျပန္ တယ္။) ေစ်းခ်ိဳႏွင့္ အနီးဆံုးဥသွ်စ္ ကုန္း၊ မြတ္စလင္သုသာန္ေနရာ မွာလည္း ကြင္းက်ယ္ႀကီးေပၚခဲ့ရာ လူေနအိမ္ရာမ်ား၊ အားကစား ကြင္းမ်ား၊ ေစ်းႏွင့္ အေ၀းေျပး ကားဂိတ္၀င္းႀကီး အသြင္ေျပာင္း လဲသြားခဲ့တယ္။

တျခားေသာႏိုင္ငံေတာ္ အ ခါႀကီးရက္ႀကီးမ်ားကို ၆၆ လမ္း ႏွင့္ ၆၈ လမ္းၾကား၊ ၂၈ လမ္းႏွင့္ ၂၉ လမ္းၾကားမွာရွိတဲ့ ရဲသိပၸံအား ကစားကြင္းမွာ က်င္းပတယ္။ ပရိ သတ္ သိန္းခ်ီဆံ့တဲ့ ကြင္းႀကီးပါ ပဲ။ (မူလရဲအတတ္သင္ေက်ာင္း က ကေလးေဆး႐ံုျဖစ္သြားလို႔ အခုေတာ့ ဒီကြင္းႀကီးကိုလည္း ရဲ အတတ္သင္ေက်ာင္းျပန္ေဆာက္ လုိက္ျပန္ပါၿပီ)

တကယ္ေတာ့ ႏိုင္ငံေတာ္ ေတာ္မ်ားမ်ားရဲ႕ ၿမိဳ႕ႀကီးတိုင္းလို လိုမွာ လူထုအခမ္းအနားႀကီးမ်ား က်င္းပဖို႔အတြက္ လူထုရင္ျပင္ ႀကီးေတြရွိတယ္။ ေခတ္မီၿမိဳ႕ျပစီမံကိန္းႀကီးမ်ားေရးဆြဲကတည္းက လူထုရင္ျပင္ႀကီးေတြ စနစ္တက်ထည့္သြင္းကာ တည္ေဆာက္ၾကတယ္။ အေမရိကန္ႏိုင္ငံ နယူးေယာက္ၿမိဳ႕မွာ TIME SQUARE ရင္ျပင္ရွိတယ္။ အဂၤလန္ လန္ဒန္မွာ PARLIAMENT SQUAREတဲ့။ အီတလီ ေရာမမွာေတာ့ St.PE-TER'S SQUARE က သမုိင္း၀င္ျဖစ္တယ္။ တ႐ုတ္ျပည္ေဘဂ်င္းမွာ TIANANMEN SQUARE ရွိတယ္။ ရွန္ဟိုင္းမွာ PEOPLE'S SQUARE တဲ့။ ႐ုရွားက ေမာ္စကိုမွာ RED SQUARE ကလည္း နာမည္ေက်ာ္တယ္။ ဟန္ေဂရီဘူဒါပက္စ္ၿမိဳ႕မွာ ROOSEVELT SQ-UARE ရွိတယ္။ ေနာက္ထပ္ HEROES SQUARE ဆိုတာလည္း ဟန္ေဂရီမွာရွိေသးတယ္။ အီဂ်စ္ျပည္ ကိုင္႐ိုၿမိဳ႕က TAHRIR SQUARE ကေတာ့ ဒီႏွစ္ေတြအတြင္းအထူးထင္ရွားပါတယ္။ ရန္ကုန္မွာလည္း ျပည္သူ႔ရင္ျပင္ရွိတယ္မဟုတ္လား။ ေနျပည္ေတာ္မွာလည္း ရွိတယ္မဟုတ္လား။

မႏၲေလးၿမိဳ႕က အမ်ိဳးသား ယဥ္ေက်းမႈအတြက္အခ်က္အခ်ာ က်တဲ့ေနရာျဖစ္တယ္။ အမ်ိဳးသား လြတ္လပ္ေရးသမုိင္းစဥ္ေတြမွာ ေရွ႕တန္းက ပါ၀င္ခဲ့တဲ့ ၿမိဳ႕လည္း ျဖစ္တယ္။ ဒီလိုအေရးပါတဲ့ ၿမိဳ႕ ႀကီးမွာ အမ်ားျပည္သူလူထုအ တြက္ အမ်ိဳးသားရင္ျပင္(၀ါ) လူထုရင္ျပင္တစ္ခု လိုအပ္ပါတယ္။ခမ္းနားထည္၀ါၿပီး လူထုပရိသတ္သိန္းခ်ီစုေ၀းႏိုင္တဲ့ ေနရာျဖစ္ပါတယ္။ (အခု မေနာ္ရမၼံမွာ လူႏွစ္ရာေလာက္ဆံ့ၿပီး ဟစ္တိုင္နာမည္စတိေပးထားတဲ့ ကေလးကစားကြင္းေနရာမ်ိဳး မျဖစ္ေစရပါဘူး)

ဘာပဲေျပာေျပာၿမိဳ႕ႀကီးတစ္ ၿမိဳ႕ရဲ႕ ႏိုင္ငံေတာ္အဆင့္ အခမ္း အနားႀကီးမ်ားက်င္းပရာ အ ေဆာင္အေယာင္လည္းျဖစ္ ဒီမို ကေရစီေခတ္ လူထုရဲ႕ လိုအပ္ ခ်က္လည္းျဖစ္တဲ့ ‘မန္းရင္ျပင္’ အေကာင္အထည္ေပၚေရးဆိုတာ ျပည္သူ႔အစိုးရေခတ္မွာ အျဖစ္ သင့္ဆံုးပဲ မဟုတ္ေပဘူးလားဗ်ာ။

Credit: 7DayDaily